Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) to innowacyjna technika obrazowania w medycynie, polegająca na wykorzystaniu skanera PET, który bez użycia zewnętrznego źródła promieniowania rentgenowskiego lub radioaktywnego rejestruje promieniowanie powstałe podczas anihilacji pozytonów. Do przeprowadzenia badania konieczne jest jednak użycie radiofarmaceutyków emitujących w ciele pacjenta pozytony, czyli dodatnio naładowane cząsteczki.
Na czym polega pozytonowa tomografia emisyjna?
Omawiana metoda umożliwia uzyskanie informacji o intensywności wychwytu glukozy w tkankach, co z kolei przekłada się na ich aktywność metaboliczną. Emitowane w ciele pacjenta pozytony przemieszczają się na niewielkie odległości i zderzają się z elektronem, tworząc 2 kwanty promieniowania gamma o energii 511 kV (zjawisko anihilacji), które mogą być wykryte przez detektory skanera PET. W dalszej kolejności obraz z wnętrza ciała pacjenta podlega komputerowej obróbce, czego efektem jest uzyskanie trójwymiarowego obrazu dystrybucji radioznacznika w tkankach.
Za emitowanie pozytonów odpowiada podany pacjentowi radiofarmaceutyk, najczęściej F-fluorodeoksyglukoza, która jako analog glukozy jest pobierana przez komórki organizmu. Obecność złośliwych guzów bardzo często wiąże się z nasileniem metabolizmu glukozy, dlatego metoda PET pozwala dokładnie uwidocznić patologiczne tkanki i zmiany. Właściwy etap badania wykonuje się około 1 godzinę po podaniu radiofarmaceutyka. Pacjent powinien w trakcie pozytonowej tomografii emisyjnej pozostać w stanie spoczynku i rozluźnienia.
Ile trwa badanie PET?
Godzinę przed rozpoczęciem badania pacjentowi podaje się radiofarmaceutyk. Badanie właściwe trwa od 15 do 40 minut, w zależności od ocenianej okolicy oraz podejrzenia klinicznego.
Pozytonowa tomografia emisyjna – przygotowania do badania
Należy pamiętać, że tkanka mięśniowa również w dużym stopniu zużywa glukozę. Dlatego 1-2 dni przed planowanym badaniem pacjent powinien unikać większej aktywności fizycznej. PET może zostać wykonana jedynie przed innymi badaniami bądź 6-8 tygodni po badaniach inwazyjnych takich jak biopsja czy endoskopia, a także nie wcześniej niż 3 miesiące po zakończeniu chemioterapii.
Przed badaniem należy zmierzyć poziom glukozy w organizmie. Przeciwwskazaniem jest stężenie glukozy we krwi przekraczające 150 mg%, choć nowsze zalecenia wprowadzane do placówek medycznych ustalają nowy poziom 120 mg%. Dodatkowo 6 godzin przed badaniem nie należy jeść ani pić.
Zalecenia po badaniu PET
Jedynym zaleceniem po badaniu jest picie dużej ilości wody, aby niezwiązany radiofarmaceutyk szybko uległ wydaleniu z organizmu.
Pozytonowa tomografia emisyjna – wskazania
Badanie rekomenduje się przede wszystkim pacjentom z podejrzeniem nowotworów złośliwych, gdy inne badania nie są w stanie uwidocznić ogniska choroby. Wskazaniami są nowotwory takie jak:
- rak płuc;
- rak jelita grubego;
- mięsak;
- nowotwory okolicy głowy i szyi;
- czerniak;
- chłoniak;
- rak trzustki;
- rak jajników;
- niskozróżnicowane glejaki;
- rak endometrium;
- rak żołądka i dróg żółciowych;
- nasieniak.
Pozytonowa tomografia emisyjna wykazuje bardzo małą czułość (na poziomie 30-50%) w przypadku raka prostaty, guzów neuroendokrynnych oraz pierwotnego raka wątroby. Dlatego w tych jednostkach PET jako metoda diagnostyczna nie znajduje zastosowania. W ostatnim czasie zwraca się coraz większą uwagę na wykorzystanie pozytonowej tomografii emisyjnej w schorzeniach układu nerwowego, takich jak choroba Parkinsona czy choroba Huntingtona. Warto wiedzieć, że badanie jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ściśle określonych przypadkach.
Pozytonowa tomografia emisyjna – przeciwwskazania
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania badania jest ciąża oraz okres karmienia piersią. PET nie należy wykonywać również u pacjentów z niewyrównaną cukrzycą, ponieważ w trakcie badania podaje się glukozę. Decyzję o konieczności wykonania pozytonowej tomografii emisyjnej podejmuje lekarz.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Łojszczyk A., Dębiak P., Jarząbek-Bielecka G., Kędzia W., Mizgier M. Zastosowanie pozytonowej tomografii emisyjnej w medycynie i medycynie weterynaryjnej, Medycyna Weterynaryjna, 4/2020.
- Chodorowska A., Pozytonowa Tomografia Emisyjna (PET), Farmakologia Polska, 2/2010.
- Windorbska W., Lewandowska A., Pozytonowa tomografia emisyjna – nowe narzędzie diagnostyczne w onkologii, Journal of Oncology, 54/2004.