Zespół cieśni nadgarstka w ciąży to wbrew pozorom wcale nie takie rzadkie zjawisko. Ciąża oraz okres połogu stanowią czynniki ryzyka tej dolegliwości, co wiąże się z fizjologicznymi zmianami zachodzącymi w organizmie kobiety na tym etapie jej życia. Schorzenie wcale nie musi towarzyszyć przyszłej mamie przez cały okres ciąży i połogu – można je sprawnie zmniejszyć u fizjoterapeuty.
Z czego wynika zespół cieśni nadgarstka w ciąży?
Etiologia zespołu cieśni nadgarstka jest dobrze poznana i stosunkowo prosta. W skrócie można określić, że schorzenie rozwija się w efekcie zwiększonego ciśnienia powyżej 30 mm Hg w kanale nadgarstka, co z kolei powoduje ucisk nerwu pośrodkowego. Kanał nadgarstka jest ściśle ograniczoną strukturą, a wszelkie elementy przechodzące przez niego są ciasno upakowane. W rezultacie, już najmniejsza zmiana anatomiczna tej okolicy, jak np. guzy, obrzęki mięśni lub ścięgien czy pogrubienie więzadła może skutkować podniesieniem się ciśnienia i uciskiem na nerw pośrodkowy.
Dlaczego do rozwoju zespołu cieśni nadgarstka tak często dochodzi w ciąży? W jej przebiegu następuje w organizmie kobiety wiele zmian, zwłaszcza hormonalnych. Hormony ciążowe powodują między innymi zatrzymanie płynów (tendencja do obrzęków) oraz rozluźnienie więzadeł, także więzadła tworzącego tunel nadgarstka. Luźne więzadło w połączeniu z delikatnymi obrzękami (nawet jeśli ich nie widać), powodują ucisk w kanale nadgarstka i charakterystyczne objawy.
Objawy zespołu cieśni nadgarstka
Do charakterystycznych objawów zespołu cieśni nadgarstka zaliczamy:
- drętwienie palców;
- bóle rąk;
- zmniejszenie sprawności i siły rąk;
- parestezje;
- promieniowanie, które może sięgać nawet barku;
- uczucie obrzmienia i sztywności ręki.
Dolegliwości zazwyczaj pojawiają się porą nocną lub tuż nad ranem, a przemijają po ćwiczeniach ręki i jej rozruszaniu. Drętwienie oraz zaburzenia czucia dotyczą zakresu unerwienia przez nerw pośrodkowy, czyli palców: kciuka, wskazującego, środkowego i promieniowej strony serdecznego. Utrudnione przez to są proste czynności, takie jak szycie, zapinanie guzików czy rozpoznawanie przedmiotów dotykiem.
Zespół cieśni nadgarstka w ciąży – jak leczyć?
Najlepiej udać się na wizytę do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który ma duże doświadczenie w pracy z kobietami w ciąży. Dobierze on bezpieczne i skuteczne techniki manualne, zmniejszające uciążliwe dolegliwości. W zależności od potrzeb pacjentki i jej dokładnych objawów, może on zastosować:
- terapię manualną, np. metodą Kaltenborn-Evjenth;
- masaż tkanek głębokich;
- masaż poprzeczny i masaż funkcyjny;
- terapię przeciwobrzękową;
- kinesiotaping;
- pinoterapię.
Pacjentka otrzyma również szereg wskazówek do domu oraz zestaw kilku szybkich ćwiczeń, które należy wykonać w momencie wystąpienia dolegliwości. Fizjoterapeuta uroginekologiczny podczas wizyty dopyta również o inne dolegliwości ciążowe, które również warto wyeliminować, aby w pełni cieszyć się tym wyjątkowym stanem.
Bibliografia
- Lewczuk E., Affelska-Jercha A., Zawodowe i pozazawodowe aspekty zespołu kanału nadgarstka, Medycyna Pracy, 5/2002.
- Bręborowicz M., Gruca-Stryjak K., Krzyścin M., Romanowski L., Bręborowicz G., Objawy zespołu kanału nadgarstka w ciąży i połogu, Ginekologia Polska, 84/2013.
