Nerwiak (łac. schwannoma) to otorebkowany, wywodzący się z komórek Schwanna, mezenchymalny guz związany z otoczką nerwów. Jest nowotworem rozwijającym się w obrębie układu nerwowego, jego obecność może jednak negatywnie rzutować na wiele innych układów organizmu. Diagnostyką i leczeniem problemu powinien zajmować się lekarz neurolog we współpracy z lekarzem onkologiem.
Co to jest nerwiak?
Nerwiakiem nazywa się otorebkowany, wywodzący się z komórek Schwanna, mezenchymalny guz ściśle związany z otoczką nerwów. Dlatego może pojawić się on w dowolnym miejscu w organizmie, gdzie przebiegają nerwy obwodowe. Najczęściej umiejscawia się w obrębie głowy, szyi oraz kończyn. Po raz pierwszy w medycynie nerwiak został opisany przez Stouta i Carsona w 1935 roku. Nerwiaki są zmianami nowotworowymi, jednak o charakterze niezłośliwym. Rokowania terapeutyczne są dobre, jednak bardzo często wymagany jest zabieg chirurgiczny prowadzący do całkowitego usunięcia zmiany.
Często obserwuje się nerwiak nerwu twarzowego. Jest to łagodny, wolno rosnący guz wywodzący się z komórek Schwanna osłonki nerwu twarzowego, który mimo rzadkiego występowania (poniżej 1% guzów kości skroniowej) stanowi najczęstszy nowotwór nerwu twarzowego. Guz ten może występować sporadycznie lub dziedzicznie w przebiegu neurofibromatozy typu II. Inne rodzaje to m.in. nerwiak nerwu błędnego, nerwiak nerwu piszczelowego, nerwiak trzustki i innych narządów wewnętrznych w okolicy przebiegu nerwu obwodowego. Często dochodzi do wewnątrzczaszkowego rozwoju nerwiaków osłonkowych w przebiegu nerwu przedsionkowo ślimakowego.
Nerwiak – przyczyny
Przyczyny powstawania nerwiaków wciąż nie zostały w pełni poznane. Wiadomo, że tworzą się one z osłonek mielinowych otaczających struktury nerwowe. Jednak nie wiadomo, dlaczego dochodzi do takiej mutacji i przekształcania się struktur nerwowych w guzy nowotworowe.
Nerwiak – objawy
Obraz kliniczny w przebiegu nerwiaków zależy głównie od lokalizacji i wielkości guza. Przebieg choroby jest skąpoobjawowy, najczęściej prowadzi jednak do stopniowej utraty funkcji zajętego nerwu. W przypadku nerwu błędnego rozwój guza powyżej odejścia nerwu krtaniowego górnego prowadzi do porażenia fałdu głosowego i wystąpienia nim chrypki. Dość typowy jest też kaszel występujący w trakcie badania palpacyjnego zmiany. Z kolei w przebiegu nerwiaka nerwu piszczelowego obserwuje się m.in. powolne narastanie objawów bólowych wywołanych napinaniem powłok bocznej części dołu podkolanowego oraz parastezje i neuralgię objawową.
Diagnostyka
Wstępne rozpoznanie nerwiaka opiera się na podstawie badań obrazowych, które uwidaczniają niepokojące zmiany. Aby jednak postawić pełne rozpoznanie, należy pobrać materiał biologiczny do badań histopatologicznych. Dzięki temu może być on szczegółowo przeanalizowany w laboratorium medycznym.
Nerwiak – leczenie
W leczeniu nerwiaka dąży się do usunięcia guza w całości, co w razie zmian bardziej zaawansowanych uzupełniane jest o chemioterapię i radioterapię. Jeśli guz jest bardzo mały, można zastosować wyłącznie radioterapię, czekając, aż ulegnie zmniejszeniu i zniknie. Wówczas nie jest konieczne postępowanie chirurgiczne. Każdorazowo metody terapeutyczne dobiera się indywidualnie.
Nerwiak zarodkowy
Nerwiak zarodkowy (inaczej: nerwiak płodowy0 to złośliwy nowotwór wywodzący się z komórek cewy nerwowej. Jest najczęstszym nowotworem rozpoznawanym u niemowląt. O ile pozostałe przypadki nerwiaków leczy się szybko, a rokowania są dobre, o tyle przy nerwiakach zarodkowych leczenie jest długie i skomplikowane, a ich obecność może wywołać wiele trwałych powikłań, nie tylko w obrębie układu nerwowego. Zawsze konieczne jest chirurgiczne usunięcie nerwiaka najwcześniej, jak to możliwe, a dodatkowo, w zależności od jego zaawansowania, wdraża się chemioterapię, radioterapię lub inne metody leczenia onkologicznego.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Waśniewski F., Skulimowski B., Pietraszek M., Gawęcka J., Balcerowiak A., Gawęcki W., Nerwiak nerwu twarzowego kierowany do kliniki jako guz worka endolimfatycznego – opis przypadku, Postępy w Chirurgii Głowy i Szyi 2023; 2: 28-31.
- Krawczyk P., Kaczmarczyk D., Braun M., Nerwiak osłonkowy nerwu błędnego – opis przypadku, Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 3/2017.
- Stępień A., Neurologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2022.