FDM (Fascial Distortion Model) jest metodą leczenia zaburzeń powięziowych. Powstała na początku lat 90-tych XX wieku, a jej twórcą jest osteopata dr Stephen Philip Typaldos. Inne nazwy tej metody to Medycyna Ortopatyczna oraz Typaldos Manual Therapy (TMT).
Założenia FDM
Metoda FDM bazuje na założeniu, że odkształcenia (dystorsje) powięzi są główną przyczyną zaburzeń funkcji narządu ruchu. Kluczowym elementem diagnostycznym jest język ciała wyrażany przez sześć odkształceń powięziowych. Metodę FDM cechuje wysoka efektywność w leczeniu takich urazów jak m.in.:
- skręcenia;
- zwichnięcia;
- naderwania mięśni.
Znajduje ona zastosowanie w urazach sportowych oraz innych dolegliwościach ortopedycznych.
Założenia metody opierają się na znajomości i rozpoznawaniu typów zaburzeń struktury, a zatem również powięzi. Według autora, zaburzenia te są bardziej istotne z punktu widzenia czynników wywołujących ból i ograniczenia ruchu. Można zatem stwierdzić, że leczenie uszkodzeń struktur powięziowych wpływa bezpośrednio na pozostałe składniki narządu ruchu. W efekcie zmniejszają lub likwidują ból, ograniczenia ruchomości czy obrzęki.
Zobacz również: Kompleksowa terapia obrzęków.
Powięzi według autora
FDM jest podejściem opartym na anatomii, w którym przyjmuje się, że etiologia dosłownie każdego urazu w układzie mięśniowo-szkieletowym, a także schorzeń neurologicznych oraz innych jednostek chorobowych zawiera się w jednej (lub kilku) z sześciu określonych zmian patologicznych w tkance łącznej.
Powięzi są strukturami włóknistymi zbudowanymi z tkanki łącznej i znajdują się we wszystkich rejonach ludzkiego ciała. Tworzą ścięgna, więzadła, powięzi powierzchowne i głębokie, osierdzie i inne struktury, które mają za zadanie łączyć, chronić, oddzielać,
izolować i otaczać narządy wewnętrzne, mięśnie i układy człowieka.
Można je podzielić na następujące rodzaje:
- taśmy powięziowe – czyli ścięgna, więzadła lub pasmo biodrowo-piszczelowe;
- pasma spiralne – otaczają części kończyn, tułów, naczynia krwionośne oraz organy wewnętrzne;
- pofałdowane powięzi – należą do nich torebki stawowe, błony międzykostne oraz przegrody powięziowe;
- gładkie pasma powięziowe – wyścielają stawy lub jamę brzuszną.
Diagnostyka
Opiera się na obserwacji, wywiadzie oraz badaniu.
Badanie z kolei obejmuje palpację (bolesność palpacyjna) i testy zakresu ruchomości. Typaldos wyróżnił następujące zaburzenia powięziowe:
- uszkodzenie podłużnych pasm powięziowych – dotyczą taśm powięziowych, które zostały skręcone, oddzielone od siebie lub rozdarte;
- przepukliny powięzi – występują, gdy tkanki leżące pod powięzią uwypuklą się w miejscu zmniejszonej wytrzymałości włókien tkanki łącznej. Mogą być przyczyną dolegliwości bólowych szyi, barków, brzucha czy pośladków;
- uszkodzenia w miejscach przejściowych pomiędzy kością a powięzią – w wyniku zmiany struktury strefy przejściowej zmniejsza się również jej wytrzymałość na działanie sił zewnętrznych;
- odkształcenia powięzi pofałdowanych – powstają w wyniku działania sił rozciągających lub ściskających powięzi wokół stawu, które pokonują wytrzymałość mechaniczną tych miejsc;
- uszkodzenia włókien spiralnych powięzi – w wyniku działania sił, które przewyższają wytrzymałość powięzi, jej włókna zmieniają swoje położenie. Pacjent określa dolegliwości jako leżące głęboko, mimo ich powierzchownego charakteru;
- sklejenia powięzi – powięź gładka traci zdolność ślizgu przez zmniejszenie ilości i jakości płynu przez nią wytwarzanego.
W zależności od rozpoznania, fizjoterapeuta dobiera odpowiednią metodę terapeutyczną.
Terapia
Techniki stosowane w opisywanej metodzie łączą w sobie precyzję wykonywanych zabiegów ze stosunkowo dużą siłą, którą trzeba przyłożyć celem skorygowania struktur powięziowych.
Techniki dzielą się na te wykonywane kciukiem i na te wykonywane całą ręką.
Użycie kciuka umożliwia zaaplikowanie sporej siły w jednym, określonym miejscu oraz pod wybranym kątem. Zwiększa ono precyzję wykonywanych zabiegów, ale zmniejsza obszar działania.
Techniki wykonywane całą ręką cechują się nieco mniejszą precyzją, ale dają możliwość użycia większej siły aplikowanej na rozległy obszar zaburzenia. Dodatkowo umożliwiają wykonanie trakcji lub kompresji stawu i tkanek miękkich pozastawowych.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Siedlarczyk Z., FDM – kontrowersyjna terapia czy rewolucja w fizjoterapii, Medycyna.
- Teszner T., FDM – metoda, którą trzeba zrozumieć, aby móc się jej nauczyć, Rehabilitacja, 1/2015.