Czy spanie na plecach jest bezpieczne dla niemowląt? Z pewnością prawidłowa technika układania dziecka do spania jest jedną z podstawowych umiejętności rodziców. Pozycja podczas snu wpływa nie tylko na komfort i długość spania maluszka, ale również na jego bezpieczeństwo. Zgodnie z rekomendacjami specjalistów, optymalną pozycją do spania dla noworodków i niemowląt jest leżenie na plecach.
Fizjologiczny sen niemowlęcia, zgodnie z ogólnie przyjętymi normami, trwa:
- noworodek – 16-20 godzin;
- niemowlę 6 tygodni – 15-16 godzin;
- niemowlę 4-miesięczne – 9-12 godzin + 2 drzemki pomiędzy snem właściwym;
- niemowlę od 6 miesięcy do roku – 11 godzin + 2 drzemki pomiędzy snem właściwym.
Nie są to jednak stałe wyznaczniki prawidłowego rozwoju. Każde dziecko ma inne potrzeby, także w kontekście odpoczynku. Do około 4.-5. miesiąca życia niemowlę nie jest w stanie samodzielnie zmienić pozycji podczas leżenia, jak również nie potrafi przykryć się lub odkryć, gdy będzie mu za zimno lub za ciepło. Dbanie o komfort i bezpieczeństwo snu leży po stronie rodziców lub opiekunów dziecka.
Czy spanie na plecach jest bezpieczne dla niemowląt?
Pozycja leżenia na plecach podczas snu uznawana jest za najbezpieczniejszą dla noworodków i niemowląt. Kręgosłup znajduje się w optymalnej, neutralnej pozycji, mięśnie mają szansę na całkowite rozluźnienie, nie ma też ryzyka, że dziecko nieświadomie przyłoży nosek do materaca i zmniejszy dostęp powietrza, co może mieć miejsce np. podczas leżenia na brzuchu. Do snu warto więc układać niemowlę w pozycji leżącej na plecach, z głową ułożoną na lewą lub prawą stronę. Strony ułożenia głowy należy regularnie zmieniać, aby nie doszło do przykurczów mięśniowych po jednej stronie szyi oraz odkształcenia delikatnej główki po jednej stronie. Ułożenie główki niemowlęcia na boku sprawia również, że zmniejszamy ryzyko zachłyśnięcia się, gdy dziecko zacznie ulewać pokarm.
Inne pozycje do spania dla niemowląt
Niemowlę (zwłaszcza starsze) do snu można układać w pozycji leżenia bokiem, jeśli zmaga się z refluksem. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko zachłyśnięcia się. Należy jednak pamiętać, aby nigdy nie zostawiać niemowlęcia samego w takiej pozycji. Bardzo łatwo może się przekręcić na brzuch i udusić. Jedno z rodziców zawsze powinno czuwać nad snem dziecka. Jeśli nie mamy możliwości czuwania przy dziecku, a zmaga się ono z refluksem, alternatywą jest ułożenie go na plecach i ustawienie nóg łóżeczka od strony głowy dziecka na kilkucentymetrowym podwyższeniu. Dzięki temu górna część tułowia niemowlęcia będzie nieco wyżej.
Zobacz również: Gdzie powinien spać noworodek?
Niemowlę a spanie na brzuchu
Spanie na brzuchu w przypadku niemowląt uznawane jest za jedną z najniebezpieczniejszych pozycji. Negatywne zjawiska podczas spania na brzuchu to przede wszystkim:
- uciskanie przepony i tym samym pogarszanie jakości oddychania;
- ryzyko przyciśnięcia twarzy do materaca, co grozi nawet śmiercią przez uduszenie;
- zbyt mocne dociskanie główki w pozycji rotacji, co wpływa negatywnie na kręgosłup szyjny.
Lekarze alarmują, aby nigdy nie zostawiać dziecka samego, gdy śpi ono na brzuchu. Najlepiej w ogóle zrezygnować z tej pozycji podczas układania niemowlęcia do snu. Wyjątkiem jest niemowlę z dysplazją bioder. Wówczas, po konsultacji z lekarzem pediatrą, można kłaść dziecko spać na brzuchu, jednak zawsze jedno z rodziców powinno pilnować dziecka, nie odstępując go ani na chwilę.
Pozycja leżenia na brzuchu jest natomiast korzystna u starszych niemowląt, gdy znajdują się w stanie czuwania. Zachęca do poznawania świata, stymuluje układ mięśniowy i układ nerwowy do współpracy, wpływa pozytywnie na rozwój napięcia mięśniowego i koordynacji. W tej pozycji niemowlę uczy się podnoszenia główki i pełzania, a następnie raczkowania.
Dodatkowe rady
Pozostałe rady dla rodziców w temacie układania niemowlęcia do snu:
- temperatura w pokoju powinna wynosić 18-21 stopni Celsjusza;
- dziecko powinno być ubrane do snu w ubranka z oddychających, przewiewnych i naturalnych tkanin;
- jeśli niemowlę ma tendencję do obracania się na brzuch podczas snu wyłącznie w jedną stronę, można ułożyć je przy szczebelkach łóżeczka, aby podczas prób obracania się natrafiało na blokadę;
- należy usunąć z łóżeczka wszelkie zabawki, misie, koce i poduszki. Niemowlę ich nie potrzebuje, są wręcz zagrożeniem dla jego zdrowia.
Zdrowy i bezpieczny sen niemowlęcia powinien być dla rodziców kwestią pierwszorzędną.
Zainteresował Cię ten temat?
Wyżej przybliżyliśmy tematykę związaną z bardzo ważnym działem jakim jest pediatria. Jeżeli chcesz rozwijać się dodatkowo w temacie i pomagać nie tylko dzieciom, ale również mamom przed, w trakcie i po porodzie, dowiedz się jak prowadzić pacjentów uroginekologicznych. Najlepszym rozwiązaniem jest zdobycie wiedzy bezpośrednio u specjalistów, w rozszerzonym zakresie na certyfikowanych szkoleniach, gdzie uzyskuje się szczegółowe informacje o technikach fizjoterapeutycznych i ich wykorzystaniu u pacjentów.
Kod rabatowy na kurs Trening dna miednicy BeBo
Z tego względu, specjalnie dla naszych czytelników Portalu Fizjoterapeuty wynegocjowaliśmy 10% zniżki na kursy i szkolenia prowadzone przez certyfikowanych instruktorów BeBo Polska. W celu uzyskania zniżki podczas zapisów (telefonicznie lub przez stronę www.bebotrening.pl) wystarczy podać kod: FIZJOTERAPEUTY
Bibliografia
- Mamy dla Mamy, autorstwa 1200 kobiet, Wydawnictwo Mamy dla Mamy, 2022.
- Bałanda A., Opieka nad noworodkiem, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2023.
- Dmoch-Gajzlerska E., Salamończyk M., Łozińska-Czerniak A., Neonatologia. Praktyczne umiejętności w opiece nad noworodkiem, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
