Pentazocyna to organiczny związek chemiczny należący do opioidów. Stanowi pochodną benzomorfanu. Wykazuje działanie przeciwbólowe, jednak słabsze niż morfina.
Działanie pentazocyny
Pentazocyna wykazuje stosunkowo silne działanie przeciwbólowe, jednak jest ono mimo tego słabsze i krótsze niż w przypadku morfiny. Efekty działania leku zauważa się po około 3 minutach po podaniu dożylnym oraz po około 10-20 minutach po podaniu domięśniowym. Działanie przeciwbólowe utrzymuje się średnio przez 3-5 godzin. Lek dobrze przenika przez barierę krew-mózg, a także przez łożysko (dlatego szczególną ostrożność należy zachować u kobiet w ciąży). Substancja czynna ulega metabolizowaniu przez wątrobę, po czym zostaje wydalona przez nerki oraz w znacznie mniejszym stopniu z kałem.
Sposób podania pentazocyny
Pentazocyna może być podawana dożylnie, domięśniowo i podskórnie pod postacią roztworów do wstrzykiwań. Dawniej lek można było również podawać doustnie, jednak tego typu preparaty z pentazocyną zostały wycofane z użytku.
W przypadku przewlekłych dolegliwości bólowych, które będą wymagały stosowania leku przez dłuższy czas, poleca się domięśniową drogę podania środka. Dodatkowo zaleca się systematyczną zmianę miejsca wstrzyknięć, aby uniknąć uszkodzenia tkanek.
Dawkowanie powinno być indywidualnie dobrane do pacjenta, z uwzględnieniem jego ogólnego stanu zdrowia, wieku, nasilenia objawów chorobowych, a także stosowanych leków. Zaleca się, aby nie przekraczać dawki 1 mg/kg masy ciała przy podaniu podskórnym i domięśniowym oraz 0,5 mg/kg masy ciała przy podaniu dożylnym.
Pentazocyna – przeciwwskazania
Do przeciwwskazań do zastosowania leku należą:
- nadwrażliwość na substancję czynną;
- depresja oddechowa;
- niektóre choroby układu oddechowego – w tym astma oskrzelowa czy choroby obturacyjne układu oddechowego;
- podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe;
- zatrucie alkoholowe;
- niewydolność serca.
W niektórych przypadkach podanie leku wymaga zachowania szczególnej ostrożności. Ma to miejsce między innymi u pacjentów z zaburzeniami funkcjonowania wątroby, ponieważ może u nich dojść do nasilenia objawów niepożądanych. Ostrożność należy zachować również podczas jednoczesnego przyjmowania pentazocyny (u pacjentów z porfirią), gdyż lek może powodować zaostrzenie objawów chorobowych.
Ponadto szczególną ostrożność należy zachować w przypadku:
- niedoczynności tarczycy;
- niewydolności kory nadnerczy;
- przerostu gruczołu krokowego;
- zapalnych chorób jelit;
- zapalenia pęcherzyka żółciowego;
- zapalenia trzustki.
Objawy niepożądane
Dłuższe przyjmowanie leku może spowodować uzależnienie, zwłaszcza u pacjentów niestabilnycyh emocjonalnie i nadużywających leków opioidowych w przeszłości. Wśród najczęściej występujących objawów niepożądanych podczas przyjmowania pentazocyny należy wymienić:
- nudności i wymioty;
- nadmierną senność;
- zwiększoną potliwość ciała;
- zawroty głowy;
- oszołomienie.
Rzadko zauważa się wystąpienie zaburzeń krwi (np. zmniejszenie liczby leukocytów), zaburzeń układu immunologicznego (reakcje alergiczne, nagłe zaczerwienienie skóry), zaburzenia widzenia czy dreszcze.
Bibliografia
- Podlewski J., Chwalibogowska-Podlewska A., Leki współczesnej terapii, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2009.
- Kotarski J., Rekomendacje dotyczące postępowania przeciwbólowego w ginekologii i położnictwie. Leczenie bólu u kobiet ciężarnych, rodzących oraz w połogu, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, 2006-2011.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |