Rozwój ruchowy niemowlęcia zawiera tak zwane kamienie milowe, czyli czynności szczególnie świadczące o prawidłowym rozwoju motorycznym dziecka. Okres niemowlęcy obejmuje 1 rok życia dziecka i cechuje go najintensywniejsze w okresie postnatalnym tempo rozwoju fizycznego oraz motorycznego.
Rozwój ruchowy niemowlęcia – kamienie milowe
Tempo wzrastania niemowlęcia jest szybkie. W pierwszym roku życia przyrost długości ciała wynosi łącznie do 25 cm, a masy ciała do 7 kg. W każdym miesiącu życia niemowlę wykazuje coraz bardziej złożone umiejętności. Rozwój ruchowy niemowlęcia oraz kamienie milowe zostały przedstawione poniżej.
Zobacz również: NDT Bobath – cele, zasady i założenia metody
I miesiąc
W pierwszym miesiącu życia dziecko unosi na moment głowę leżąc na brzuchu, lecz jej nie odwraca. Z kolei w reakcji na dotyk zaciska dłoń, ale natychmiast wypuszcza włożony w nią przedmiot.
II miesiąc
Drugi miesiąc przynosi ogromny postęp w psychicznym rozwoju dziecka, ponieważ zaczyna ono aktywnie kontaktować się z matką oraz pozostałymi członkami rodziny. Potrafi skupić wzrok na pochylonej nad sobą twarzy, uważnie się w nią wpatruje i świadomie uśmiecha. Uśmiech ten pojawia się zwykle w drugiej połowie drugiego miesiąca.
Znacznie wzrasta także masa i siła mięśni, a dziecko staje się bardziej ruchliwe, lecz wciąż nie potrafi samodzielnie zmienić pozycji ciała. Ponadto niemowlę wydaje dźwięki radości, czyli tzw. guganie lub gruchanie i rozróżnia intonację głosu.
Umiejętności motoryczne dziecka:
- położone na brzuchu unosi głowę i zaczyna unosić ramiona;
- pod koniec drugiego miesiąca zaczyna unosić główkę w pozycji leżenia na brzuchu.
III miesiąc
Trzeci miesiąc kończy pierwszy kwartał życia dziecka, które poczyniło znaczne postępy w poznawaniu otoczenia i swojego ciała. Nie potrafi przemieszczać się z miejsca na miejsce ani nie rozumie znaczenia słów, jednak już bardzo dobrze rozpoznaje intonację głosu i odpowiada uśmiechem na uśmiech.
Umiejętności motoryczne dziecka:
- świadome sięganie do zabawek zawieszonych nad głową;
- próby dosięgnięcia włosów matki;
- ciągnięcie za brzeg kocyka;
- pod koniec trzeciego miesiąca odwracanie główki w kierunku interesujących przedmiotów;
- czynne utrzymywanie uniesionej główki w pozycji leżenia przodem;
- podpieranie się na przedramionach w pozycji leżenia przodem.
Dziecko utrzymuje głowę prosto, co stanowi pierwszy kamień milowy.
IV miesiąc
Drugi kwartał przynosi znaczny postęp w rozwoju psychoruchowym dziecka. Utrwalają się związki uczuciowe z najbliższymi osobami. Niemowlę potrafi swobodnie utrzymywać uniesioną główkę, co stanowi ważny etap w jego życiu motorycznym, ponieważ stanowi wstęp do pionizacji.
Pozostałe umiejętności motoryczne:
- unoszenie kończyn górnych i dolnych w leżeniu na brzuchu (dziecko opiera się wyłącznie na brzuszku);
- sztywne trzymanie głowy podczas unoszenia z pozycji leżenia na wznak;
- obejmowanie przedmiotów całą dłonią;
- podczas unoszenia pod pachy podciąganie nóg pod siebie i przykurczanie ich w stawach.
V miesiąc
Dziecko jest roześmiane i towarzyskie, wyciąga obie rączki do pokazywanego przedmiotu i potrafi odczytać emocje na twarzach bliskich. Mimo że stabilnie trzyma już główkę nie należy go jeszcze sadzać.
VI miesiąc
Niemowlę potrafi nie tylko siedzieć posadzone, ale próbuje samo siadać trzymając się łóżeczka. Dziecko rozpoczyna naukę przekręcania się z brzucha na plecy, przez co na tym etapie rozwoju nie należy zostawiać go samego, ponieważ może dotrzeć do krawędzi łóżka i spaść.
Pozostałe umiejętności motoryczne:
- chwytanie stópek i kierowanie ich w stronę ust;
- doskonalenie ruchu chwytnego dłoni;
- przekładanie zabawki z ręki do ręki;
- podczas podtrzymywania pod pachy próby opierania stóp o podłoże.
VII miesiąc
Znacznie postępuje rozwój emocjonalny, ponieważ dziecko zaczyna rozumieć znaczenie pojedynczych słów. W początkach tego okresu pojawiają się pierwsze zęby mleczne. Umiejętności motoryczne dziecka:
- chwytanie pustego kubeczka za ucho;
- pojawienie się „sprężynowania”;
- podczas podtrzymywania pod pachy wykonywanie gwałtownych ruchów prostowania i zginania nóg.
Dziecko siedzi bez podtrzymywania, co stanowi drugi kamień milowy.
VIII miesiąc
Niemowlę w tym wieku staje się już bardzo ruchliwe, chętnie siedzi i potrafi wykonywać tę czynność samodzielnie, bez niczyjej pomocy. Wyraźnie demonstruje swój nastrój i zaczyna ukazywać nieufność wobec osób obcych.
Pozostałe umiejętności motoryczne:
- pełzanie;
- upuszczanie trzymanych zabawek;
- chwyt z przeciwstawieniem kciuka.
IX miesiąc
To miesiąc dalszego rozwoju równowagi, samodzielnego przemieszczania się i koordynacji ruchowo-wzrokowej. Dziecko samodzielnie siada na coraz dłuższy okres czasu bez podparcia. Dodatkowo podtrzymywane pod pachami przebiera nóżkami, jakby chodziło. Z kolei postawione przyjmuje na moment ciężar ciała opierając się całymi stopami o podłoże. Niemowlę w tym miesiącu pełza lub raczkuje po całym mieszkaniu. Ponadto uczy się precyzyjnego chwytu szczypcowego.
X miesiąc
Niemowlę potrafi już samodzielnie siedzieć, siadać i stać z trzymaniem. W dalszym ciągu doskonalony jest chwyt precyzyjny palcami i potrafi wykonywać ruchy jednocześnie obiema dłońmi. Samodzielne stanie stanowi trzeci kamień milowy. Dziecko przemieszcza się najczęściej raczkując, jednak podtrzymywane za rączki stawia swoje pierwsze kroki.
XI miesiąc
Dziecko ma doskonale wykształcony chwyt dłoni, potrafi ująć w palce i utrzymać najdrobniejszy nawet przedmiot. Rozpoznaje kształty klocków, a także zapamiętuje na krótko ich kolor.
XII miesiąc
Dziecko wymawia pierwsze słowa i potrafi wykonywać proste polecenia słowne. Ponadto rozumie znaczenie niektórych słów wypowiadanych przez rodziców. Zaczyna samodzielnie chodzić, co stanowi IV kamień milowy. Ponadto stoi chwilę bez trzymania się poręczy.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rokicka-Milewska R., Nasze dziecko, rozwój, pielęgnowanie i wychowanie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Kawalec W., Grenda R., Kulus M., Pediatria I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
