Nerwoból międzyżebrowy (łac. neuralgia intercostalis) – zwany także neuralgią – to dolegliwość związana z uszkodzeniem nerwów międzyżebrowych, co daje nieprzyjemne dolegliwości. Może objawiać się jednostronnym lub obustronnym bólem oraz trudnościami podczas oddychania. Istnieje wiele przyczyn tego stanu, jednak do najczęstszych zalicza się reumatoidalne zapalenie stawów, urazy mechaniczne, przewlekły niedobór witamin z grupy B, półpasiec, cukrzycę oraz schorzenia kręgosłupa.
Nerwoból międzyżebrowy – fizjoterapia
Fizjoterapia w przypadku tego schorzenia przynosi nieocenione korzyści. Stosuje się zarówno zabiegi fizykalne, jak i kinezyterapię, masaż i inne metody wspomagające.
Fizykoterapia
Do najczęściej stosowanych zabiegów fizykalnych, które przynoszą przy tym spore efekty, należą:
- naświetlanie promieniami widzialnymi oraz podczerwonymi – lampa Minina z żarówką fioletową lub niebieską lub lampa Sollux z filtrem niebieskim;
- promienie nadfioletowe – E I° – II°;
- ultradźwięki segmentarnie – 0,2 W/cm2 przez 5 minut. Z kolei miejscowo stosuje się dawkę 0,05 -0,1 W/cm2 przez 3-5 minut. Zabiegi należy wykonywać co drugi dzień, przy czym jedna seria zawiera 12 zabiegów. Ultradźwięki można również stosować przykręgowo oraz wzdłuż przebiegu nerwu (wyłączając okolicę serca). Wówczas zaleca się dawkę 0,3-0,6 W/cm2, przy czasie trwania 5-10 minut;
- masaż podwodny;
- natrysk deszczowy o temperaturze zimnej – temperatura 38-42°C przez 25-40 sekund, a następnie temperatura 8-12°C przez 2-5 sekund. Należy powtórzyć 5-6 razy i zawsze kończyć zimnym natryskiem;
- natrysk nitkowaty o charakterze rozpylającym – otwór nasadki 0,5 mm, natomiast ciśnienie 3-4 atmosfery;
- kąpiel dwukomorowa kończyn górnych o temperaturze wody 37 stopni Celsjusza. Natężenie od podprogowego do progowego podczas dobrej tolerancji, zaś czas trwania zabiegu 5-10-15 minut. Przeciwwskazaniem jest ostre zapalenie nerwów.
Elektrolecznictwo
- galwanizacja (przykład 1)- stosuje się następujące ułożenie elektrod: elektroda powierzchniowa 200 cm2 (anoda) na kręgosłup w okolicy wierzchołka korzenia chorego nerwu, z kolei katoda po stronie przeciwnej. Natężenie od podprogowego do progowego, a czas trwania 5-15 minut;
- galwanizacja (przykład 2) – ułożenie elektrod: elektroda o wymiarach 5 x 8 cm lub 5 x 10 cm (anoda) na odcinku piersiowym kręgosłupa w miejscu rdzenia, z którego wychodzą korzenie odpowiednich nerwów międzyżebrowych, natomiast nieco większa katoda poziomo na przestrzeniach międzyżebrowych od przodu (u kobiet w okolicy pochwowej przedniej, u mężczyzn – w okolicy przymostkowej). Natężenie 4-6 mA, zaś czas trwania 10-15 minut;
- galwanizacja (przykład 3, przy nerwobólu obustronnym) – ułożenie elektrod: katody 5 x 12 cm połączone przewodem rozwidlonym i ułożone nad przestrzeniami międzyżebrowymi od przodu, zaś anody 5 x 8 cm ułożone w okolicy kręgosłupa na wysokości odpowiednich nerwów międzyżebrowych. Natężenie: 6-8 mA, zaś czas trwania zabiegu 10-15 minut;
- jonoforeza z anody – wapniowa 1%, znowokainy 0,5-1%, lignokainy 2%, histaminy 1:10 000 lub 1:20 000, witamina B1. Elektroda czynna na okolicy odcinków rdzenia;
- prądy Traberta – Katoda – na odcinku bolesnym, natomiast anoda w odległości 3 centymetrów. Natężenie stopniowo zwiększane do granicy tolerancji, czas trwania 15 minut. Zabieg wykonuje się codziennie, a jedna seria powinna ich zawierać 6-8;
- prądy diadynamiczne – elektrody punktowe podwójne przykręgosłupowo, od dołu idąc przez każdy segment. Stosuje się konfigurację prądów DF (1 minuta), CP lub LP (1-2 minuty);
- prądy interferencyjne stabilne tylko w okresie przewlekłym – częstotliwość stała 100 Hz, przy natężeniu podprogowym przez 5 minut. Zabieg jest przeciwwskazany przy ostrych stanach zapalnych nerwów;
- diatermia krótkofalowa – ułożenie elektrod: Elektroda szt. II – odległość 2 cm – na wysokości nerwu międzyżebrowego od tyłu w okolicy przykręgowej i w miejscu zakończenia nerwu. Dawka: I przy czasie trwania 3-10 minut. Ponadto zabieg powinien być stosowany wraz z prądami diadynamicznymi. Jest również przeciwwskazany przy ostrych stanach zapalnych nerwów.
Lecznictwo uzdrowiskowe
Najbardziej znane i rozpowszechnione uzdrowiska o profilu neurologicznym (skupiające się między innymi na leczeniu nerwobólów) znajdują się w miejscowościach takich jak Busko Zdrój, Iwonicz Zdrój, Lądek Zdrój czy Przerzeczyn Zdrój.
Zobacz również: Uzdrowiska w Polsce.
Wśród stosowanych tam zabiegów balneologicznych wyróżnia się między innymi:
- kąpiele lecznicze – solankowe (0,5-1,5%) o temperaturze 37-38 stopni Celsjusza przez 10-15 minut, siarczkowo-siarkowodorowe o temperaturze 36-38 stopni Celsjusza, aromatyczne o temperaturze 37-40 stopni Celsjusza bądź radoczynne o temperaturze 37-38 stopni Celsjusza;
- okłady parafinowe;
- okłady borowinowe – o temperaturze 40-44 stopni Celsjusza przez 10-30 minut co drugi dzień.
Kinezyterapia
Ćwiczenia powinny zostać indywidualnie dobrane zgodnie z wiekiem, oczekiwaniami pacjenta oraz jego możliwościami ruchowymi. Jednakże najczęściej stosuje się ćwiczenia oddechowe z wykorzystaniem mięśni oddechowych oraz ćwiczenia uruchamiające klatkę piersiową, ponieważ to właśnie oddychanie zostaje upośledzone podczas nerwobólu międzyżebrowego.
Dodatkowo ważne jest objęcie ćwiczeniami innych części ciała, gdyż postępowanie lecznicze powinno być kompleksowe. Nie można skupiać się wyłącznie na klatce piersiowej, pomijając przy tym kończyny, głowę czy obręcze.
Metodą wspomagającą jest kinesiotaping. Nie powinien być on jednak traktowany jako główny element rehabilitacji, lecz jako jej uzupełnienie.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Hałas K., Kaźmierczak-Dziuk A., Postępowanie diagnostyczne u chorych z bólem w klatce piersiowej, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.