Ćwiczenia po operacji piersi to bardzo ważna część dążenia do uzyskania pełnej sprawności ruchowej oraz profilaktyki powikłań pooperacyjnych. Bez względu na to czy była to plastyczna operacja biustu, mająca na celu poprawę jego wyglądu lub rozmiaru czy może mastektomia, metoda onkologiczna leczenia nowotworów piersi. Ćwiczenia początkowo powinny odbywać się pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty.
Ćwiczenia po operacji piersi – mastektomia
Pierwszy etap rehabilitacji po mastektomii ma miejsce już między 1. a 3. dobą. Na tym etapie ćwiczenia po operacji piersi są jednak bierne i statyczne, polegają głównie na przyjmowaniu określonej pozycji i odpoczywaniu w niej. Taka pozycja ma na celu m.in. przeciwdziałanie przykurczom mięśniowym i odprowadzanie chłonki, zmniejszając obrzęk pooperacyjny. Przykłady pozycji:
- leżenie na plecach, oparcie kończyny górnej po stronie operowanej na podwyższonym klinie w taki sposób, aby dłoń była wyżej niż bark. Dodatkowo warto podczas leżenia w takiej pozycji zaciskać i otwierać pięść, co wspomoże pompę mięśniową;
- leżenie na boku nieoperowanym, ułożenie kończyny górnej po stronie operowanej na klinie, z jednoczesnym zgięciem łokcia do 90 stopni.
W 4.-6. dobie po zabiegu można wprowadzać kolejne ćwiczenia:
- siedzenie na krześle, wyprostowana pozycja, ściąganie łopatek do siebie – 10 powtórzeń;
- pozycja jak poprzednio, unoszenie barków ku górze – 10 powtórzeń;
- pozycja jak poprzednio, krążenie barkami do tyłu – 10 powtórzeń;
- pozycja jak poprzednio, kończyny górne luźno wzdłuż tułowia. Na wydechu wznos kończyn górnych bokiem ku górze, przytrzymanie 3 sekund – 6-8 powtórzeń.
W 7.-10. dobie po mastektomii plan treningowy może zawierać następujące elementy:
- siedzenie na krześle, trzymanie w dłoniach drewnianego kijka i uniesienie go ponad głowę. W takiej pozycji delikatny skłon do lewej strony, a następnie do prawej – 5-10 powtórzeń;
- stanie w lekkim rozkroku, wykonanie ruchu przypominającego zapinanie biustonosza – 5-10 powtórzeń;
- stanie w lekkim rozkroku przed ścianą, wspinanie się palcami po ścianie jak najwyżej sięgniemy (nie przekraczając indywidualnego progu bólu) i powrót do pozycji spoczynkowej – 5-7 powtórzeń.
Ćwiczenia na dalszych etapach powrotu do sprawności zawsze ustalane są indywidualnie, biorąc pod uwagę stan zdrowia pacjentki, ewentualne powikłania pooperacyjne, kondycję blizny oraz możliwości. Należy bowiem pamiętać, że rekonwalescencja u każdej kobiety może przebiegać inaczej. Dużo mówi się o znaczeniu fizjoterapii pooperacyjnej. Poza ćwiczeniami obejmuje ona bowiem mobilizację blizny (po zdjęciu szwów), drenaże limfatyczne, zabiegi fizykalne oraz szereg pomocnych technik manualnych. Wszystko to wpływa na kompleksowe i optymalne podejście do pacjentki.
Zobacz również: Fizjoterapia przed mastektomią.
Ćwiczenia po plastyce piersi
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku kobiet, które zdecydowały się na plastykę piersi, np. chcąc powiększyć ich rozmiar bądź podnieść je wizualnie. Zgodnie z zaleceniami lekarzy chirurgów plastycznych, przez 2 miesiące od operacji biustu obowiązuje całkowity zakaz jakiejkolwiek aktywności fizycznej angażującej mięśnie klatki piersiowej. Jednak zgodnie z zaleceniami fizjoterapeutów, warto wykonywać delikatne ćwiczenia czynne, bez obciążenia, dzięki którym nie dojdzie do przykurczów mięśniowych, a rana szybciej się zagoi. Szukając złotego środka, rekomenduje się więc:
- regularne spacery i ćwiczenia czynne wolne kończyn dolnych już w 2.-3. dobie po operacji. Ćwiczenia mają jednak charakter usprawniający, a nie typowo sportowy;
- spokojny trucht po bieżni, chodzenie po schodach – 2. tydzień po operacji;
- ćwiczenia angażujące obręcz barkową – od 3.-4. tygodnia po operacji, lecz wyłącznie pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty.
Zobacz również: Rekonwalescencja po operacji biustu.
Przez pierwsze 3 miesiące od dnia operacji zaleca się unikanie dźwigania ciężkich przedmiotów i rozciągania klatki piersiowej. Przeciwwskazane są więc m.in. głębokie skłony boczne, silne ściąganie łopatek do siebie czy pozycja kobry z jogi.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Leśniewski P., Rehabilitacja pacjentek po mastektomii, Wydawnictwo AsteriaMed, Gdańsk 2020.
- Witmanowski H., Jundziłł A., Chirurgia plastyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.