Fizjoterapia przed mastektomią jest niezwykle ważnym elementem, ponieważ pacjentka przygotowywana do zabiegu nie zawsze jest informowana o tym, co ją czeka tuż po nim. Dodatkowo ból pooperacyjny i złe samopoczucie potęgują bezsilność i obojętność na zalecenia.
Fizjoterapia przed mastektomią
Aby usprawnić proces powrotu do zdrowia jeszcze przed przystąpieniem do zabiegu należy przekazać pacjentce podstawowe informacje – jest to tak zwana edukacja wczesna. Należy poinformować pacjentkę o:
- stanie organizmu po zabiegu chirurgicznym;
- dolegliwościach bólowych, które mogą wystąpić;
- konieczności przyjmowania określonych pozycji;
- niezbędnych wskazaniach i przeciwwskazaniach;
- mogących się pojawić problemach z samoobsługą;
- konieczności wykonywania ćwiczeń;
- sposobie wykonywania i rodzaju zalecanych ćwiczeń.
Należy poinformować pacjentkę, że ból może wystąpić nie tylko w okolicy rany pooperacyjnej, ale również w okolicy łopatki i całej kończyny górnej. Powinna ona poruszać się i oddychać „pełną piersią”, nie warto hamować oddechu w obawie przed bólem, ponieważ niezwykle ważne jest utrzymanie odpowiedniej drożności dróg oddechowych.
Zobacz również: Ćwiczenia oddechowe w rehabilitacji.
Do niezbędnych przeciwwskazań należą:
- nie opuszczanie kończyny górnej po stronie operowanej poza łóżko;
- nie zakładanie zegarka czy biżuterii na kończynę górną.
Warto poinformować pacjentkę o mogących się pojawić problemach w zakresie samoobsługi. Obejmują one trudności w odwracaniu się na bok lub podczas używania kończyny górnej po stronie operowanej.
Kinezyterapia
Jak wspomniano wcześniej, pacjentka musi zostać poinformowana o rodzaju i sposobie wykonywania ćwiczeń po zabiegu. Ważne jest także, aby poznała ich cel oraz znaczenie, ponieważ wtedy chętniej podejmie współpracę.
Ważne jest również, aby fizjoterapeuta wykonał ćwiczenia wraz z pacjentką, gdyż powinna ona poznać je jeszcze przed zabiegiem. Ułatwi to proces usprawniania oraz sprawi, że będzie się czuła bezpieczniej. Są to ćwiczenia:
- krążeniowe małych stawów dłoni i stóp, nadgarstków i stawów skokowych;
- oddechowe z pogłębionym wydechem;
- efektywnego kaszlu;
- stopniowej pionizacji (siad z oparciem pod głową i plecami, siad ze spuszczonymi kończynami dolnymi, siad z opuszczonymi kończynami dolnymi z samodzielnym podparciem kończyn górnych);
- siad na wózku inwalidzkim;
- stanie czynne z pomocą dwóch, a następnie jednej osoby.
Ważne jest również, aby nauczyć pacjentkę ćwiczeń efektywnego kaszlu w pozycji półsiedzącej lub siedzącej z pogłębioną kifozą piersiową. Pacjentka wykonuje krótki wdech nosem, a następnie długi wydech ustami, na szczycie którego wykonuje kilka kaszlnięć. Tego typu ćwiczenia wykonuje się do 8 razy dziennie po 1-3 w serii.
Dodatkowo należy przeprowadzić trening odwracania się na bok bez podparcia kończyną górną po stronie operowanej na rzecz odepchnięcia kończyną dolną.
Zobacz również: Rehabilitacja po mastektomii.
Ćwiczenia oddechowe
Dużo uwagi należy zwrócić na ćwiczenia oddechowe, ponieważ to właśnie prawidłowe oddychanie (szczególnie faza wdechu) będzie sprawiało pacjentce sporo trudności. Warto skupić się na ćwiczeniach oddechowych torem przeponowym z pogłębionym wydechem. Należy je wykonywać w pozycji leżenia tyłem, przy czym pacjentka trzyma dłonie splecione na klatce piersiowej. Ta czynność zapewni poczucie bezpieczeństwa i ochronę rany. Następnie musi ona wykonać wdech nosem przy poleceniu zwiększania objętości brzucha, a później długi i powolny wydech ustami (brzuch się zapada).
W pierwszej dobie po operacji należy unikać oddychania torem piersiowym, aby nie zrazić pacjentki do dalszych ćwiczeń. Unika się wówczas także naciągana struktur okolicy pooperacyjnej i wywoływania bólu. Tego typu ćwiczenia wykonuje się w pierwszej dobie po operacji co godzinę.
Bibliografia
- Mikołajewska E., Fizjoterapia po mastektomii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
