Dysforia to objaw zaburzeń psychicznych polegający na reagowaniu rozżaleniem, złością lub agresją na stosunkowo błahe bodźce. Innymi słowy, jest to znaczne obniżenie nastroju, w którym ujemny ton emocjonalny (taki jak np. smutek czy przygnębienie) zyskuje silne zabarwienie gniewem, złością lub rozdrażnieniem.
Dysforia – objawy
Dysforia określa stan, w którym następuje widoczne obniżenie nastroju. Charakterystyczne dla niego jest to, że pojawia się jako reakcja na zjawiska, sytuacje i bodźce, które u zdrowej osoby nie wywołałyby tak silnych reakcji. Jednocześnie obniżenie nastroju przebiega z zachowaniami agresywnymi lub gniewem. Dysforii towarzyszą zwykle:
- poczucie krzywdy doznanej od strony sytuacji, losu czy ludzi;
- reakcje płaczem;
- obniżona samoocena;
- negatywne, pesymistyczne ocenianie własnej przyszłości;
- duże wahania nastroju;
- dramatyczne gesty, określenia i zachowania.
Nieco rzadziej zauważa się próby samouszkodzenia, określane jako autoagresja. Osoba z dysforią może wykazywać chęć skrzywdzenia samego siebie, przy czym niekiedy są to nawet próby samobójcze. Taka osoba zupełnie inaczej odbiera rzeczywistość – nie potrafi się cieszyć, ponieważ przeżywa wyłącznie negatywne emocje. Sama w sobie dysforia nie jest chorobą, lecz objawem licznych chorób natury psychicznej.
Dysforia – kiedy występuje?
Dysforia najczęściej występuje w przebiegu chorób, takich jak:
- schizofrenia;
- choroba afektywna dwubiegunowa;
- padaczka;
- choroba Alzheimera oraz inne choroby otępienne.
Bardzo często pojawia się jako następstwo zażycia substancji psychoaktywnych, np. narkotyków. Udowodniono, że kokaina wywołuje silnego stopnia dysforię. Ciekawostką jest, że niektóre osoby posiadają wrodzoną skłonność do zachowań i reakcji dysforycznych. Zazwyczaj są to zatem osoby zdrowe, lecz niezaradne i nieprzystosowane do życia w społeczeństwie – nie potrafią walczyć o swoje i rozwiązywać problemów. Przyczyną może być wyręczanie takich osób w dzieciństwie z prostych czynności i obowiązków. Poza tym dysforia może wynikać z problemów dnia codziennego, np.:
- zaburzeń seksualnych – impotencja, bezpłodność;
- przewlekłych dolegliwości bólowych wynikających z obecności ogólnoustrojowej choroby;
- problemów ze snem – najczęściej przyczyną jest bezsenność;
- hipoglikemii.
Jak zatem widać, nie ma określonej, jednoznacznej przyczyny dysforii. Podłoże problemu może być różnorodne, z tego względu tak ważna jest odpowiednia diagnostyka pacjenta.
Dysforia – leczenie
Wszystkie stany dysforii (zarówno te łagodne, jak i tym bardziej zaawansowane) wymagają kontaktu ze specjalistą. Doświadczony psychiatra lub psycholog oceni stopień zaawansowania dolegliwości oraz ustali jej ewentualne przyczyny. To będzie punktem wyjścia do dalszej terapii.
Jeśli przyczyną jest wyłącznie życiowa niezaradność czy brak umiejętności sprawnego rozwiązywania własnych problemów, zazwyczaj pomocne są regularne sesje z psychologiem. Odpowiednio poprowadzona rozmowa umożliwi pacjentowi zrozumienie specyfiki problemu oraz naukę radzenia sobie w życiu. Z kolei w przypadku poważniejszych zaburzeń, np. depresji czy psychozy, przebiegających z dysforią, konieczne będzie wdrożenie specjalistycznego leczenia. Obejmuje ono regularne sesje z psychiatrą oraz farmakoterapię. Pacjenci powinni przyjmować leki antydepresyjne lub uspokajające, dobrane indywidualne pod występującą jednostkę chorobową. Jednocześnie konieczna jest współpraca z bliskimi osobami pacjenta. Oni również powinni zrozumieć problem i wspierać chorego na każdym etapie leczenia.
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rabe-Jabłońska J., Gawłowska M., Zaburzenia regulacji złości z dysforią. Prodrom choroby afektywnej dwubiegunowej czy depresji, Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 4/2011.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
