Uszkodzenie chrząstki trójkątnej to bardzo częsty uraz w obrębie nadgarstka, którego nie sposób pomylić z inną kontuzją. W zależności od stopnia uszkodzenia można leczyć je zachowawczo, za pomocą unieruchomienia, a później fizjoterapii. Jednak często problem wymaga zaopatrzenia chirurgicznego, polegającego na zszyciu uszkodzenia.
Uszkodzenie chrząstki trójkątnej – przyczyny
Wbrew temu, co sugeruje nazwa, chrząstką trójkątną (TFCC) określamy nie pojedynczy element chrzęstny w obrębie ręki, lecz cały kompleks, na który składają się:
- więzadło poboczne łokciowe;
- więzadło łokciowo-księżycowate;
- pochewka ścięgna mięśnia prostownika łokciowego nadgarstka;
- więzadło promieniowe-łokciowe i grzbietowe;
- substancja o konsystencji galarety zlokalizowana pomiędzy kośćmi nadgarstka, a kością łokciową.
Chrząstka trójkątna jest ograniczona przez kość łokciową, kość trójgraniastą i kość księżycowatą. Do uszkodzenia chrząstki trójkątnej dochodzi najczęściej w momencie urazu bezpośredniego, np. podczas wypadku komunikacyjnego lub upadku, gdy wesprzemy się dłonią w celach amortyzacyjnych. Kontuzja TFCC jest też dość charakterystyczna dla przeciążeń ręki, np. u osób uprawiających aktywności sportowe wymuszające określone ruchy nadgarstka (np. tenis, golf). Zwłaszcza odwodzenie i prostowanie ręki będzie problematyczne i może nasilać uszkodzenie.
Uszkodzenie chrząstki trójkątnej – objawy
Ból w przebiegu uszkodzenia chrząstki trójkątnej lokalizuje się w obrębie łokciowej części dłoni i nadgarstka. Może promieniować w kierunku łokcia, jako że w tej okolicy przebiegają gałązki nerwu łokciowego, które mogą być uszkadzane pośrednio i podrażnianie. Inne typowe objawy to:
- obrzęk i zaczerwienienie – jeśli doszło do urazu w mechanizmie upadku, co jednak zawsze należy zróżnicować ze złamaniami tej okolicy, wykonując badanie RTG;
- osłabienie siły chwytu ręki;
- ograniczenie ruchu rotacji przedramienia, zwłaszcza w kierunku supinacji, co może generować ból;
- ograniczenie ruchomości w nadgarstku;
- ból w obrębie małego palca wskutek odchylenia go w kierunku łokciowym.
Co istotne, dolegliwości bezpośrednio po urazie wcale nie muszą być duże i wyraźnie zaznaczone. Pacjenci często zgłaszają się do ortopedy dopiero po kilku tygodniach, a nawet miesiącach. Skarżą się na nieustępujący ból w miejscu uszkodzenia, czemu często towarzyszy niestabilność nadgarstka (uczucie przeskakiwania).
Diagnostyka uszkodzenia chrząstki trójkątnej
Uszkodzenie chrząstki trójkątnej można podejrzewać już na podstawie występujących objawów oraz podstawowych badań funkcjonalnych. Sprawdza się, czy pacjent jest w stanie bezboleśnie podeprzeć się na dłoniach podczas siedzenia, jaka jest siła ścisku dłoni oraz czy odwiedzenie dołokciowe dłoni wywołuje dolegliwości bólowe. W gabinecie fizjoterapeuty lub ortopedy często wykonuje się prowokację bólu poprzez bierny ruch zgięcia i wyprostu nadgarstka przy ustawieniu dłoni w odwiedzeniu dołokciowym. Bolesne może być też czynne lub oporowane wykonywanie pronacji.
Jednocześnie zleca się pacjentowi wykonanie badania RTG, które uwidoczni ewentualne złamania w obrębie kości nadgarstka, a także badanie rezonansem magnetycznym, uwidaczniające dodatkowo tkanki miękkie tej okolicy. Na podstawie badań obrazowych podejmuje się też decyzję o dalszym leczeniu.
Uszkodzenie chrząstki trójkątnej – leczenie
Przy niewielkich uszkodzeniach chrząstki trójkątnej można podjąć decyzję o leczeniu zachowawczym. Polega ono na umieszczeniu nadgarstka w szynie lub ortezie unieruchamiającej, aby chrząstka trójkątna mogła „przykleić” się w miejsce, z którego została oderwana. Po zdjęciu unieruchomienia wdraża się rehabilitację ruchową. Zazwyczaj jednak konieczna jest artroskopia, która pozwoli zszyć uszkodzenie. Następnie rękę umieszcza się w ortezie na około 6 tygodni, po czym wprowadza się rehabilitację ruchową. Jest ona wyjątkowo skomplikowana, ponieważ błędnie dobrane ćwiczenia lub techniki manualne mogą rozerwać świeże szycie. Cały proces rehabilitacji trwa około 3-6 miesięcy.
Pozostawienie niewyleczonego uszkodzenia chrząstki trójkątnej może prowadzić do pogłębienia niestabilności stawu promieniowo–łokciowego dalszego oraz stawu promieniowo–nadgarstkowego. W konsekwencji może dochodzić do rozwoju wczesnych zmian zwyrodnieniowych nadgarstka i DRUJ (stawu promieniowo-łokciowego dalszego, z ang. distal radioulnar joint).
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Żyluk A., Chirurgia ręki, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2017.
- Judka K., Funkcja ręki po artroskopowym leczeniu uszkodzeń kompleksu chrząstki trójkątnej, Poznań 2016.
