Neuropatia nerwu piersiowego długiego (C5-C6-C7) jest częstym schorzeniem neurologicznym i to nie tylko w sporcie. Nerw ten odpowiada za unerwienie mięśnia zębatego przedniego, zatem objawy ściśle wiążą się między innymi z działaniem tego mięśnia.
Podstawy anatomiczne
Nerw piersiowy długi należy do części nadobojczykowej splotu ramiennego. Tworzą go gałęzie brzuszne szyjnych nerwów rdzeniowych od C5 do C7. W typowej postaci korzenie tego nerwu odchodzą od C6-C7, następnie przebijają mięsień pochyły środkowy. Korzeń C7 zawija się wokół brzegu przedniego wymienionego mięśnia.
Utworzony w ten sposób nerw piersiowy długi zstępuje do jamy pachowej. Dalej układa się na powierzchni bocznej mięśnia zębatego przedniego zaopatrując kolejno każdy jego ząb.
Mięsień zębaty przedni posiada płaski i czworokątny kształt. Leży na bocznej ścianie klatki piersiowej, przy czym jego przyczep początkowy rozpoczyna się dziesięcioma zębami na zewnętrznej powierzchni dziewięciu górnych żeber. Dalej mięsień ten biegnie ku tyłowi przylegając ściśle do klatki piersiowej i kończy się na brzegu przyśrodkowym łopatki.
Górna część tego mięśnia odpowiada za pociąganie stawu ramiennego do przodu, a część dolna (wspólnie z dolną częścią mięśnia czworobocznego) pociąga bark ku dołowi. Mięsień zębaty przedni należy do pomocniczych mięśni oddechowych.
Zobacz również: Przepona – budowa i funkcje.
Przyczyny
Obecnie uważa się, że neuropatia nerwu piersiowego długiego może być spowodowana m.in. przyczynami jatrogennymi, do których zalicza się zabiegi chirurgiczne (np. mastektomia, resekcja pierwszego żebra czy przezpachowa sympatektomia), a także ogólne znieczulenia.
To, co dawniej przyjęto określać mianem idiopatycznego porażenia mięśnia zębatego przedniego (uważało się, że możliwe jest podłoże wirusowe), może mieć za podłoże właśnie neuropatię nerwu piersiowego długiego. Za bardzo częste przyczyny tego schorzenia uznaje się również sumowanie przeciążeń sportowych czy zawodowych, a także wiek.
Grupą pacjentów szczególnie narażonych na izolowane uszkodzenia nerwu piersiowego długiego są sportowcy, ponieważ właśnie oni narażeni są na wielokrotne powtarzanie ruchów powodujących między innymi rozciągnięcie nerwu (golf, tenis, piłka ręczna).
Objawy
Mięsień zębaty przedni wypycha łopatkę do przodu, stabilizując ją na klatce piersiowej. Jego osłabienie bądź porażenie powoduje zatem destabilizację łopatki – jej odstawanie (większe niż w przypadku porażenia mięśnia czworobocznego). Dodatkowo zauważa się osłabienie całej kończyny górnej, w związku z czym nie można podnieść jej do góry ponad poziom.
Zobacz również: Odstające łopatki.
Diagnostyka
Znaczenie diagnostyczne ma fakt, że z powodu braku połączeń z górną częścią splotu ramiennego, neuropatii tego nerwu nie towarzyszy ból kończyny górnej, jak w przypadku neuropatii nerwu grzebieniowego łopatki.
Neuropatia nerwu piersiowego długiego – leczenie
Na początku stosuje się leczenie zachowawcze – oszczędzanie kończyny, farmakoterapię oraz fizjoterapię (głównie terapię manualną i zabiegi fizykalne).
Początkowo należy całkowicie zaprzestać wykonywania aktywności, która przyczyniła się do powstania schorzenia. Spore znaczenie ma także elektrostymulacja mięśnia zębatego przedniego, ponieważ zmniejsza ryzyko jego zaniku. Do planu rehabilitacji należy również dodać zabiegi fizykalne wpływające na przyspieszenie regeneracji nerwu, takie jak zabiegi z zakresu ciepłolecznictwa. Dodatkowo ważne jest utrzymywanie pełnej ruchomości kończyny górnej oraz rozciąganie mięśni piersiowych celem zapobiegania ich przykurczom. Jeśli takie postępowanie nie przyniesie oczekiwanych rezultatów w grę wchodzi leczenie chirurgiczne.
Należy dodać, że po upływie 12 miesięcy właściwie nie ma nadziei na powrót funkcji porażonego mięśnia, zaś wszelkiego rodzaju pomoce ortopedyczne stabilizujące łopatkę są źle znoszone przez chorych.
W leczeniu operacyjnym stabilizację łopatki uzyskuje się sposobem przeszczepienia mięśnia piersiowego mniejszego, mięśnia piersiowego większego lub mięśnia obłego większego oraz mięśnia równoległobocznego.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Dziak A., Tayara S., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2001.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |