Deaferentacja to fizjologiczne odcięcie dopływu impulsów do ośrodków czuciowych, np. do rdzenia kręgowego w wyniku uszkodzenia korzeni grzbietowych. Ból deaferentacyjny określa się jako piekący, palący i przeszywający, a jego leczenie wcale nie jest takie proste.
Co to jest aferentacja?
Aby zrozumieć czym jest deaferentacja, warto wcześniej zapoznać się z terminem aferentacji. Otóż aferentacja jest fizjologicznym zjawiskiem dopływu impulsów nerwowych z receptorów w narządach zmysłowych lub w narządach wewnętrznych do ośrodków w rdzeniu kręgowym lub w mózgu. Jest to więc droga, którą musi pokonać impuls, aby dotrzeć z narządu odbiorczego do narządu wykonawczego. Impuls ten przebiega określonymi strukturami i docierając do miejsca docelowego, gdzie wywołuje oczekiwane rezultaty.
Zobacz również: Łuk odruchowy.
Gdy z różnych względów impuls nie może dotrzeć do miejsca docelowego, mówimy o deaferentacji. Jest to zjawisko patologiczne, którego leczeniem zajmuje się neurolog.
Deaferentacja w medycynie
W medycynie, a zwłaszcza w neurologii i onkologi, bardzo często spotkać się można z pojęciem bólu deaferentacyjnego, zwanego również bólem z odnerwienia. Powstaje wskutek zniszczenia obwodowych lub ośrodkowych dróg przewodzenia, przez co impuls nie może prawidłowo się przemieszczać. Dolegliwości bólowe z odnerwienia należą do grupy dolegliwości bólowych przewodowych (neuropatycznych).
Ból deaferentacyjny – przyczyny
Ból deaferentacyjny (neuropatyczny) powstaje wskutek zaburzenia przewodzenie informacji ruchowych i czuciowych wzdłuż włókien nerwowych lub odbiór tych informacji w rdzeniu kręgowym czy mózgu. W efekcie uszkodzenia nerwów bądź zaburzenia ich działania zaczynają one wysyłać do mózgu nieprawidłowe, wyolbrzymione i zniekształcone informacje o odczuwanym bólu. Jest to ból wynikający z uszkodzenia obwodowego układu nerwowego (nerwów), taki ból nazywa się wtedy nerwobólem, neuralgią lub neuropatią. W przypadku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (mózgu lub rdzenia kręgowego) mózg również odbiera sygnały bólowe o „ nieistniejącym” uszkodzeniu. Jest to tzw ośrodkowy ból neuropatyczny. Ból deaferentacyjny może wystąpić w przebiegu chorób takich jak:
- nowotwory;
- cukrzyca;
- miażdżyca;
- dyskopatie, zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa;
- borelioza;
- AIDS;
- półpasiec i inne choroby zakaźne;
- choroby reumatologiczne.
Niekiedy może pojawić się podczas terapii określonymi lekami, jako efekt uboczny takiego działania. Do rzadszych przyczyn deaferentacji zaliczamy między innymi niedożywienie, awitaminozę, zaburzenia wchłaniania u alkoholików czy zatrucia metalami ciężkimi i toksynami.
Leczenie bólu deaferentacyjnego
Leczenie takiego bólu jest trudne i czasochłonne, ponieważ przyczyną jest uszkodzenie układu nerwowego. Zwykłe, popularne leki przeciwbólowe nie są wystarczające, stosuje się więc leki specjalistyczne – np. przeciwdrgawkowe, znieczulające miejscowo i ogólnie, przeciwdepresyjne oraz wspomagające regenerację układu nerwowego.
Skuteczna jest również fizjoterapia, a przede wszystkim hydroterapia i fizykoterapia. Leczenie można uzupełniać masażami, które zmniejszają dolegliwości związane z przykurczami i nadmiernym napięciem struktur mięśniowo-więzadłowych. Z pewnością podstawą jest jednak odnalezienie przyczyny deaferentacji.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rymarczyk K., Makowska I., Pałka-Szafraniec K., Plastyczność dorosłej kory mózgowej, Aktualności Neurologiczne, 2/2015.
- Siucińska E., Neuroprzekaźnik hamujący w plastyczności kory mózgu, Problemy Nauk Biologicznych, 2/2005.