Charakterystyczne cechy promieniowania laserowego odróżniają je od zwykłego promieniowania powstającego w wyniku emisji spontanicznej. Obejmują:
- Monochromatyczność, czyli jednobarwność (wynikająca z jednej długości fali, która znajduje się w wiązce).
- Spójność, czyli koherencję.
- Równoległość.
- Intensywność.
Cechy promieniowania laserowego
Każdą z wymienionych cech można szeroko opisać:
- monochromatyczność – oznacza, że promieniowanie laserowe ma prawie jednakową długość fali. Wszystkie fotony opuszczające rezonator optyczny mają prawie dokładnie tę samą częstotliwość (kolor). Zakres widmowy, czyli odchylenie częstotliwości poszczególnych fotonów w wiązce, jest zawężony, co jest nieosiągalnym wynikiem dla naturalnych źródeł promieniowania;
- spójność – jest najistotniejszą cechą promieniowania laserowego. Wynika z określonej zależności fazowej między promieniami wychodzącymi z różnych punktów źródła promieniowania oraz między dowolnymi punktami jednego promienia. Zależność fazową występującą między różnymi punktami źródła promieniowania nazywa się spójnością przestrzenną, natomiast dotyczącą jednego punktu w różnych momentach czasu – spójnością czasową. Innymi słowy: fotony mają prawie taką samą częstotliwość, a przemieszczając się w wiązce bardzo długo zachowują tę samą fazę. Zjawisko to nigdy nie występuje w naturze;
- równoległość – cecha ta wynika bezpośrednio z mechanizmu powstawania promieniowania laserowego i polega na równoległości promieni tworzących wiązkę. Laser jako źródło emituje wiązkę już równoległą. Kąt rozbieżności wiązki laserowej jest bardzo mały i może być zmniejszony nawet do jednej sekundy kątowej. Oznacza to, że wiązka w odległości 1 km od źródła rozszerza się jedynie o 5 mm;
- intensywność – wynika z pozostałych trzech cech. Jest to możliwość wytwarzania impulsu promieniowania o bardzo krótkim czasie trwania, nawet do ułamków femtosekundy. Pozwala to uzyskać ogromną gęstość energii wykorzystywaną jednak głównie w technologicznych zastosowaniach lasera.
Promieniowanie laserowe – czym jest?
Promieniowanie laserowe, padając na tkankę, ulega częściowo odbiciu i ugięciu. Pozostała energia wnika w tkankę, gdzie podlega rozproszeniu, jest absorbowana oraz transmitowana w jej głębsze warstwy. Tym samym wykazuje lecznicze działanie w przypadku wielu dolegliwości czy schorzeń.
Biostymulacja promieniowaniem laserowym jest zatem jednym z najczęściej stosowanych zabiegów w fizykoterapii.
Promieniowanie laserowe – zastosowanie
Bardzo dobrze poznano wpływ promieniowania laserowego na komórki żywe. Udowodniono, że wpływa na zwiększenie syntezy kolagenu, białek i RNA. Stwierdzono również, że pod jego wpływem zachodzą zmiany w potencjale błony komórkowej oraz wydzielania neuroprzekaźników. Usprawnieniu ulega dysocjacja hemoglobiny, co wpływa korzystnie na zaopatrzenie tkanek w tlen. Stwierdzono również korzystny wpływ promieniowania laserowego na leczenie uszkodzeń i stanów zapalnych tkanek miękkich. Biostymulacja promieniowaniem laserowym znajduje zastosowanie między innymi w przypadku:
- trudno gojących się ran, owrzodzeń i odleżyn;
- trądziku pospolitym;
- neuropatii cukrzycowej;
- nerwobólów nerwów obwodowych;
- zapalenia ścięgien, powięzi, pochewek ścięgnistych i kaletek stawowych;
- zespołów bólowych w przebiegu dyskopatii;
- zapaleń okołostawowych;
- utrudnionego zrostu kostnego.
Bibliografia:
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, Medycyna Uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
