Helioterapia jest formą światłolecznictwa wykorzystywaną już od starożytności, jednakże obecnie niekoniecznie docenianą. Promieniowanie słoneczne docierające do powierzchni Ziemi składa się w około 60% z promieniowania podczerwonego, 39% ze światła widzialnego oraz w 1% z promieniowania nadfioletowego. Mówiąc w skrócie, to metoda leczenia oraz zapobiegania wielu chorobom w wyniku korzystania z warunków klimatu słonecznego. Promieniowanie słoneczne różni się w zależności od pory roku czy warunków klimatycznych.
Usłonecznienie w Polsce
W półroczu chłodnym (jesień, zima) największe wartości usłonecznienia występują na południu kraju. Mowa o obszarach górskich i podgórskich. Z kolei w półroczu ciepłym (wiosna, lato) korzystniejsze warunki usłonecznienia panują na terenach nizinnych. Za najlepsze warunki do helioterapii uznaje się okres od maja do sierpnia w godzinach od 8:00 do 16:00.
Cechy światła słonecznego
W wyniku długotrwałej obserwacji wyróżniono pewne charakterystyczne cechy światła słonecznego w Polsce:
- Podczas wiosny zwiększa się ilość promieniowania widzialnego.
- Latem wzrasta ilość promieniowania widzialnego i nadfioletowego.
- Jesienią oraz zimą zmniejsza się ilość promieniowania widzialnego i nadfioletowego.
- Największa ilość promieniowania nadfioletowego występuje wówczas, gdy słońce znajduje się w zenicie.
- Ilość promieniowania nadfioletowego zwiększa się wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza (co związane jest między innymi z czystością i przejrzystością powietrza).
Reakcją ze strony organizmu na działanie promieniowania słonecznego jest rumień cieplny (jako odpowiedź na promieniowanie podczerwone) i reakcja fotochemiczna (jako odpowiedź na promieniowanie nadfioletowe). Należy pamiętać, aby podczas ekspozycji na promieniowanie słoneczne zachować umiar, ponieważ zbyt długie przebywanie na słońcu może prowadzić do rozwoju raka skóry. Powinno się chronić ją stosując odpowiednie kosmetyki z filtrem UV, a także pilnując czasu trwania kąpieli słonecznej.
Helioterapia – korzyści
Udowodniono korzystny wpływ ekspozycji na promienie słoneczne. Działanie słońca obejmuje między innymi:
- wzrost odporności organizmu na zakażenia;
- przyspieszenie przemiany materii;
- stymulację produkcji witaminy D, która ma działanie przeciwkrzywicze;
- pobudzanie funkcji krwiotwórczych;
- pobudzanie gruczołów dokrewnych;
- działanie antydepresyjne;
- łagodzenie sztywności stawów;
- zmniejszanie napięcia mięśniowego.
Niezwykle korzystny wpływ na leczenie między innymi gruźlicy ma połączenie helioterapii z klimatem górskim. Stało się to powodem powstania wielu wysokogórskich uzdrowisk. Współcześnie helioterapia zalicza się do metod uzupełniających leczenie gruźlicy kostno-stawowej, dróg moczowych oraz węzłów chłonnych.
Zobacz również: Niedobór witaminy D.
Pozostałe wskazania:
- podwyższona skłonność do infekcji;
- łuszczyca;
- krzywica u dzieci;
- osteoporoza u dorosłych;
- czyraczność;
- przewlekłe stany zapalne stawów;
- przewlekłe nieżyty dróg oddechowych;
- trądzik pospolity;
- zaburzenia wzrostu kości;
- anemia;
- trudno gojące się rany;
- nawracająca angina;
- alergiczne nieżyty nosa.
Warto również zaznaczyć, że słońce działa uspokajająco oraz bakteriobójczo.
Przeciwwskazania
Helioterapia nie jest zalecana w przypadku:
- obecności licznych znamion barwnikowych;
- niskiej punktacji w skali według Fitzpatricka;
- czynnej gruźlicy płuc;
- nowotworów do 5 lat od momentu wyleczenia;
- skłonności do krwawień z narządów wewnętrznych;
- choroby zakrzepowej układu żylnego;
- nadczynności gruczołów hormonalnych;
- zaawansowanej miażdżycy;
- przyjmowania fotouczulających leków;
- albinizmu.
Zobacz również: Fototyp skóry
Podsumowanie
Światło słoneczne jest niezbędne do rozwoju życia na ziemi. Jego codzienna dawka wpływa na zachowanie zdrowia i dobrego samopoczucia. Jest darmową i powszechnie dostępną metodą leczenia, zatem każdy może korzystać z niej w wolnych chwilach.
Ekspozycja na słońce powinna mieć miejsce nie tylko latem czy wiosną. Równie potrzebna (a nawet bardziej) jest podczas chłodniejszego półrocza. Wówczas idealnym pomysłem jest codzienny, jesienny spacer lub zimowa wyprawa na górski stok.
Bibliografia
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
