Biodoza

Biodoza to pojęcie związane z fizykoterapią, a konkretnie z leczeniem za pomocą promieniowania nadfioletowego. Określa stan wrażliwości ustroju na promienie nadfioletowe, której miarą jest czas naświetlania z danej odległości, konieczny do wywołania minimalnego, progowego odczynu rumieniowego.

Określanie dawki promieniowania UV

Ogólnie przyjętym w światłolecznictwie sposobem ustalania dawki promieniowania nadfioletowego jest metoda pośrednia, polegająca na ocenie wzrokowej odczynu rumieniowego skóry, wywołanego określoną dawką tego promieniowania.

Metoda ta, nazywana również testem biologicznym, oparta jest na subiektywnej ocenie nasilenia odczynu rumieniowego. Nie nadaje się do badań naukowych, jednak umożliwia ustalenie wrażliwości danej osoby na promienie nadfioletowe. W związku z tym, pośrednio daje podstawy do dawkowania u niej tej formy energii. Podstawę do dawkowania stanowi dawka progowa promieni nadfioletowych, nazywana inaczej biodozą promieni nadfioletowych.

Biodoza w światłolecznictwie

Jak wcześniej wspomniano, biodoza to jednostka dawkowania biologicznego promieniowania nadfioletowego. Często oznacza się ją skrótem MED. (minimal erythema dose). Określa stan wrażliwości ustroju na promienie nadfioletowe, której miarą jest czas naświetlania danym źródłem promieni UV z danej odległości konieczny do wywołania minimalnego progowego odczynu rumieniowego.

Należy pamiętać, że dawka progowa określa indywidualną wrażliwość na promienie UV osoby badanej. Dlatego nie może być stosowana w odniesieniu do innych osób, gdyż mogą one wykazywać odmienną wrażliwość osobniczą. Nie można także odnosić dawki progowej do innych źródeł promieniowania nadfioletowego.

Biodoza – jak wyznaczyć?

Do oznaczenia dawki progowej promieni nadfioletowych służy rumieniomierz. Umożliwia on kolejne naświetlanie z określonej odległości różnych, sąsiadujących ze sobą, małych powierzchni skóry.

Prościej ujmując, to po prostu płat elastycznego materiału, nieprzenikalnego dla promieni UV. Wycięto w nim 5 lub 6 okrągłych otworów o średnicy 2 cm, w odstępach również wynoszących 2 cm. Otwory te mogą być kolejno odsłaniane, np. przy użyciu przesuwalnego pasa tego samego materiału.

Badanie wykonuje się w następujący sposób:

• przymocowanie rumieniomierza na przyśrodkowej powierzchni przedramienia, przy dokładnym osłonięciu chorego i pozostałych części przedramienia;
• napromienianie z odległości 50 cm i kolejno odsłanianie pól skóry.

Przykładowo, jeśli czas naświetlania każdego pola będzie wynosił 15 sekund, to na skutek kolejnego ich odsłaniania czas naświetlania poszczególnych pól będzie różny. W przypadku, gdy rumieniomierz ma 5 otworów, czas ten będzie wynosił dla pierwszego pola 75 s, dla drugiego 60 s, a dla ostatniego 15 s.

Dokładna ocena skutków naświetlania poszczególnych pól wymaga ich obserwacji w czasie 3, 6, 9, 12 i 24 godzin od naświetlania. Takie postępowanie umożliwi śledzenie ewolucji odczynu. Oczywiste jest, że najsilniejszy wystąpi na polu pierwszym, najsłabszy zaś na ostatnim.

Zobacz również: Rumień fotochemiczny.

Dawka progowa

Jako dawkę progową promieni nadfioletowych przyjmuje się czas, w którym naświetlano bez dostrzegalnego odczynu rumieniowego pole sąsiadujące z polem wykazującym dostrzegalny odczyn rumieniowy. Postępowanie takie jest uzasadnione, ponieważ minimalny progowy odczyn rumieniowy występuje zwykle po 3-godzinnym okresie utajenia i znika po upływie 12 godzin.

Określenie dawki progowej można również wykorzystać jako test biologiczny palnika, gdyż umożliwia ocenę zdolności emisyjnej. W związku z tym, że naświetlanie wykonuje się zwykle z odległości większej niż 50 cm, konieczne jest dokonanie prostego obliczenia. Na jego podstawie uzyskuje się wartość dawki progowej dla innej, różnej od 50 cm odległości źródła promieniowania.

Obliczenie to wynika z proporcji zachodzących między dawką progową dla odległości 50 cm, a dawką progową dla innej odległości.
Przykładowo, jeśli dawka progowa u danej osoby przy napromieniowaniu z odległości 50 cm wynosi 30 s, a chcemy obliczyć jej wartość dla odległości 1 m, konieczne jest przeprowadzenie następującego rozumowania:

(50 : 100)2 = 30 : X

Przy czym X stanowi poszukiwaną wartość dawki progowej dla odległości 100 cm.

	Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy na stawy i skórę Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.