Rumień fotochemiczny to odczyn skóry na działanie promieni nadfioletowych wyrażający się jej zaczerwienieniem w wyniku rozszerzenia włosowatych naczyń krwionośnych (przede wszystkim przez uwolnienie histaminy). Odczyn rumieniowy zależy od długości fali (najsilniej wyrażone właściwości wywoływania odczynu rumieniowego wykazuje promieniowanie o długości fali 297 nm oraz 250 nm).
Rumień fotochemiczny – charakterystyka
Intensywność rumienia fotochemicznego zależy od wielu czynników, w tym między innymi od:
- długości fali promieniowania nadfioletowego;
- intensywności emisji źródła promieniowania;
- czasu napromieniowania;
- odległości skóry od źródła promieniowania, ponieważ natężenie promieniowania maleje wraz z kwadratem zwiększania odległości;
- wrażliwości skóry, która zależy głównie od grubości naskórka stanowiącego przeszkodę w przenikaniu promieni nadfioletowych;
- wrażliwości osobniczej, zależnej od karnacji skóry i wieku (blondyni oraz rudzi są bardziej wrażliwi na działanie promieni nadfioletowych niż bruneci, z kolei dzieci są bardziej wrażliwe niż osoby dorosłe).
Rumień fotochemiczny – mechanizm powstawania
W mechanizmie powstawania rumienia można wyróżnić dwa okresy:
- Pierwszy – w wyniku pochłaniania energii tego promieniowania przez białka komórek warstwy kolczystej naskórka dochodzi do jego denaturacji. W następstwie tego dochodzi do uszkodzenia tych komórek.
- Drugi – z uszkodzonych komórek wydzielają się związki rozszerzające naczynia krwionośne. Wśród nich największe znaczenie ma histamina, która powstaje z aminokwasu o nazwie histydyna. Związki te przenikają do skóry właściwej, gdzie powodują rozszerzenie naczyń włosowatych skóry właściwej oraz zwiększenie ich przepuszczalności.
Zwiększenie przepuszczalności naczyń prowadzi następnie do przejścia osocza do przestrzeni międzykomórkowej naskórka i skóry właściwej, powodując powstawanie obrzęków. Bardzo duże dawki promieniowania, przekraczające próg tolerancji skóry, mogą powodować nieodwracalne uszkodzenia komórek skóry, a nawet naskórka. Wówczas to bardzo niebezpieczne zjawisko, ponieważ może prowadzić do martwicy.
Czas, jaki upłynie od chwili ekspozycji na promieniowanie nadfioletowe aż do momentu wystąpienia pierwszych objawów rumienia, nazywa się okresem utajenia. Długość trwania okresu utajenia zależy między innymi od dawki promieniowania, długości fali czy wrażliwości osobniczej.
Rumień fotochemiczny charakteryzuje się specyficznym rozwojem, zwanym również ewolucją. Wyróżnia się w nim następujące fazy:
- okres utajenia, trwający od 1 do 6 godzin;
- okres narastania rumienia, obejmujący czas od wystąpienia pierwszych objawów rozszerzenia naczyń krwionośnych do osiągnięcia maksymalnego nasilenia rumienia, od 6 do 24 godzin od ekspozycji;
- ustępowanie rumienia (okres ten może trwać nawet kilka dni).
Cechy rumienia fotochemicznego
Charakterystyczne cechy rumienia fotochemicznego umożliwiają odróżnienie go od rumienia cieplnego powstającego w wyniku naświetlania promieniowaniem podczerwonym. Obejmują:
- nie powstaje natychmiast po naświetlaniu, ponieważ wykazuje opisaną wcześniej ewolucję;
- ma jednolity wygląd i jest ściśle ograniczony do miejsca naświetlania;
- w jego efekcie dochodzi do tworzenia się pigmentu w skórze;
- bierze udział w procesie powstawania witaminy D3.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia:
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.