Katoda (-) jest elektrodą ujemną, która przyciąga jony dodatnie (+) z anody. Aby móc odróżnić obie elektrody, katodę zazwyczaj oznacza się kolorem czarnym. Charakteryzuje się ona działaniem przekrwiennym i pobudzającym.
Właściwości katody (-)
Katoda powoduje przesuwanie się anionów (-) w kierunku anody (+). Jest to zjawisko anaforezy. W okolicy katody wytwarza się reakcja zasadowa w tkankach (wzrost pH) i dochodzi do rozpuszczania białka.
Zobacz również: Kataforeza.
Ponadto katoda wywołuje następujące działania:
- pobudzające;
- drażniące;
- sklerolityczne – zmiękczające i rozpuszczające;
- silnie przekrwienne;
- zwiększające pobudliwość mięśni i nerwów (katelektrotonus).
Działanie pobudzające i drażniące wiąże się z faktem, że pod katodą zauważa się znaczne zwiększenie pobudliwości tkanek, a także wzrost napięcia mięśni. Działanie przekrwienne objawia się silnym zaczerwienieniem pod katodą po zabiegu. Dodatkowo może wystąpić także lekki obrzęk skóry.
Jeśli chodzi o reakcję naczyń krwionośnych, prąd stały powoduje ich rozszerzenie. Odczyn ten wyraża się zaczerwienieniem skóry, występuje najwyraźniej pod elektrodami, natomiast w ich otoczeniu jest słabszy. Pod katodą rozszerzenie naczyń jest intensywniejsze (pod anodą zaś słabsze).
Zastosowanie katody
Katoda posiada zwykle czarny kolor, przez co z łatwością można ją odróżnić od anody. Jest to istotne, ponieważ niektóre zabiegi z zakresu elektrolecznictwa wymagają określonego ułożenia elektrod. Jednym z zabiegów z wykorzystaniem prądu stałego, gdzie duże znaczenie ma umiejscowienie elektrod, jest jonoforeza. Zabieg ten wymaga bowiem znajomości jonów obecnych w poszczególnym lekarstwie, ponieważ różnego rodzaju leki muszą zostać umieszczone pod określoną elektrodą. Przykładem jest jodek potasowy wykorzystywany do rozmiękczania blizn – lek ten należy umieścić właśnie pod katodą.
Elektroda ujemna wpływa korzystnie także na uszkodzone nerwy. Dlatego w przypadku tego typu urazów stosuje się ją jako elektrodę czynną.
Różnice w zastosowaniu obu elektrod widać wyraźnie na przykładzie galwanizacji, która może być wstępująca i zstępująca. Różnica w efektach zabiegu wiąże się z faktem, że prądy stały płynie od plusa do minusa (od anody do katody):
- galwanizacja wstępująca – przepływ prądu jest wstępujący, ponieważ katoda ułożona jest proksymalnie, anoda zaś dystalnie. Takie umiejscowienie elektrod wywołuje działanie pobudzające, stymulujące i przekrwienne. Znajduje zastosowanie np. przy niedowładach czy porażeniach;
- galwanizacja zstępująca – przepływ prądu jest zstępujący, ponieważ katoda ułożona jest dystalnie, anoda zaś proksymalnie. Takie umiejscowienie elektrod wywołuje obniżenie pobudliwości nerwowej i mięśniowej, rozluźnienie mięśni, a także działanie przeciwbólowe.
Zobacz również: Rumień galwaniczny.
Galwanizację można wykonać również w linii poziomej na okolicę grzbietu. Aby uzyskać galwanizację zstępującą, wystarczy ułożyć katodę w okolicy żeber, anodę zaś bliżej kręgosłupa. Wówczas prąd będzie kierował się do obwodu ciała. Odwrotne ułożenie spowoduje przepływ prądu w kierunku linii środkowej ciała, będziemy mieć wówczas do czynienia z galwanizacją wstępującą.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mikołajewska E., Elementy fizjoterapii. Fizjoterapia dla praktyków, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011.
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
