Mięśnie mimiczne (inaczej: mięśnie wyrazowe) znajdują się na głowie i twarzy. Kurcząc się, poruszają skórą nadając twarzy określony wyraz, stad ich nazwa. Dzięki nim możliwe jest wyrażanie emocji.
Budowa mięśni wyrazowych
Mięśnie mimiczne albo w ogóle nie przytwierdzają się do kości, albo przytwierdzają się do niej wyłącznie na jednym końcu. Zwykle przyczepiają się do skóry lub do błony śluzowej, w związku z czym nie posiadają własnych powięzi. Występują zwykle w postaci cienkich blaszek mięśniowych lub pęczków, które układają się np. dokoła otworów twarzy.
Mięśnie mimiczne
Wyróżniamy następujące mięśnie mimiczne:
- mięśnie sklepienia czaszki – mięsień potyliczno-czołowy (łac. musculus occipitofrontalis), mięsień skroniowo-ciemieniowy (łac. musculus temporoparietalis);
- mięśnie otoczenia szpary powiek – mięsień okrężny oka (łac. musculus orbicularis oculi), mięsień marszczący brwi (łac. musculus corrugator supercilii), mięsień podłużny (łac. musculus procerus);
- mięśnie małżowiny usznej – mięsień uszny tylny (łac. musculus auricularis posterior), mięsień uszny przedni (łac. musculus auricularis anterior), mięsień uszny górny (łac. musculus auricularis superior);
- mięśnie otoczenia nozdrzy – mięsień nosowy (łac. musculus nasalis), mięsień obniżacz przegrody nosa (łac. musculus depressor septi nasi);
- mięśnie otoczenia szpary ust – mięsień dźwigacz wargi górnej (łac. musculus levator labii superioris), mięsień dźwigacz wargi górnej i skrzydła nosa (łac. musculus levator labii superioris alaeque nasi), mięsień dźwigacz kąta ust (łac. musculus levator anguli oris), mięsień jarzmowy mniejszy (łac. musculus zygomaticus minor) i mięsień jarzmowy większy (łac. musculus zygomaticus major), mięsień śmiechowy (łac. musculus risorius), mięsień policzkowy (łac. musculus buccinator), mięsień bródkowy (łac. musculus mentalis), mięsień obniżacz kąta ust (łac. musculus levator anguli oris), mięsień obniżacz wargi dolnej (łac. musculus depressor labii inferioris), mięsień okrężny ust (łac. musculus orbicularis oris), mięsień szeroki szyi (łac. platysma).
Poszczególne mięśnie mogą być silniej lub słabiej rozwinięte u poszczególnych osób. Jest to kwestią indywidualną, zależy w dużej mierze od budowy anatomicznej, predyspozycji i wykorzystania danych mięśni. Z pewnością każdy z nas zna osobę z bogatą mimiką twarzy oraz osoby z nieco uboższą mimiką, które nie wyrażają tak ekspresyjnie swoich emocji. Podobnie można znaleźć osoby, które potrafią podnosić wyłącznie jedną brew, jak również osoby bez tej umiejętności.
Zobacz również: Porażenie nerwu twarzowego.
Za co odpowiadają mięśnie mimiczne?
Mięśnie mimiczne kurcząc się napinają skórę w okolicach twarzy, przez co zmieniają jej kształt oraz wygląd. W efekcie nadają twarzy określony wyraz. W momencie rozkurczu mięśni skóra pod wpływem swej sprężystości powraca do pierwotnego stanu. Omawiając mięśnie szkieletowe zauważamy, że powrót do pozycji wyjściowej stawu możliwe jest dzięki pracy mięśni antagonistycznych. Jednak w przypadku mięśni mimicznych rola mięśni przeciwstawnych jest znikoma. Szereg mięśni twarzy w ogóle nie ma swoich antagonistów. Dzięki pracy mięśni mimicznych możliwe są między innymi następujące ruchy i czynności:
- przesuwanie szpary ust;
- zamykanie i otwieranie ust;
- mruganie;
- ruchy policzków podczas spożywania posiłków;
- wytwarzanie dźwięków;
- kształtowanie kęsów.
No i przede wszystkim – możliwe jest wyrażanie emocji. Przykładowo, chcąc wyrazić swój gniew mięśnie mimiczne powodują ściągnięcie brwi ku sobie i zaciśnięcie ust. Natomiast w radosnych momentach dzięki nim możemy się uśmiechać.
Zobacz również: Masaż twarzy.
Jak ćwiczyć mięśnie mimiczne?
Trening mięśni mimicznych wskazany jest głównie przy różnych schorzeniach, wskutek których doszło do zubożenia czynności wyrazowej twarzy. Najczęściej zjawisko to obserwuje się przy porażeniach niektórych nerwów. Wówczas najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u fizjoterapeuty, który nauczy wykonywania takich ćwiczeń i wspomoże je manualnie. W warunkach domowych warto wykonywać je przed lustrem. Takie ćwiczenia obejmują:
- zamykanie na zmianę lewej i prawej powieki;
- unoszenie kącików ust, a następnie unoszenie wyłącznie jednego;
- wykonywanie okręgów czubkiem języka po wewnętrznej ścianie policzka;
- liczenie czubkiem języka zębów;
- składanie ust w „dziubek”;
- marszczenie brwi, unoszenie brwi.
Takich ćwiczeń jest oczywiście znacznie więcej. Każdy mięsień wyrazowy jesteśmy w stanie uaktywnić wykonując nim odpowiednią pracę.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Wydro M., Starzenie się twarzy i szyi, Medycyna Estetyczna, 9/2010.