Mięsień okrężny oka (łac. musculus orbicularis oculi) wraz z mięśniem marszczącym brwi (łac. musculus corrugator supercilii) i mięśniem podłużnym (łac. musculus procerus) należy do grupy mięśni otoczenia szpary powiek. Jest płaski, eliptyczny, lokalizuje się w powiekach i ich otoczeniu. Pełni ważne funkcje, związane nie tylko z ruchem powiek.
Mięsień okrężny oka – budowa
Mięsień okrężny oka składa się z 3 części:
- oczodołowej – najsilniejsza, stanowi odcinek obwodowy tego mięśnia. Okrąża dokoła wejście do oczodołu, zachodząc na czoło, skroń i policzek;
- powiekowej – znajduje się dośrodkowo od części oczodołowej. Jest przy tym zbudowana z włókien mięśniowych cieńszych i bladszych od poprzednich. Przebiega w górnej i dolnej powiece;
- łzowej – najmniejsza i przy tym najgłębiej położona, w pewnym sensie stanowi fragment części powiekowej.
Każda część tego mięśnia posiada swój własny przebieg, przyczep początkowy (pp) i przyczep końcowy (pk). Tak więc część oczodołowa:
- pp: odcinek przedni ściany przyśrodkowej oczodołu, czyli wyrostek czołowy i grzebień łzowy przedni szczęki oraz odnoga przednia więzadła powiekowego przyśrodkowego;
- pk: mięsień kończy się powracając w miejsce swojego przyczepu początkowego.
Włókna tej części krzyżują się z brzuścem czołowym mięśnia potyliczno-czołowego i mięśnia marszczącego brwi. Włókna przyśrodkowego i górnego odcinka tego mięśnia przebiegają rozbieżnie i skośnie ku górze, wytwarzając mięsień obniżający brwi.
Część powiekowa występuje w postaci łukowato przebiegających pasm tworzących cienką warstwę mięśniową. Od przodu pokrywa ona łącznotkankowe płytki, tak zwane tarczki powieki górnej i dolnej.
- pp: górny lub dolny brzeg więzadła powiekowego przyśrodkowego;
- pk: więzadło powiekowe boczne.
Część łzowa występuje w postaci niewielkiej, prostokątnej blaszki, zlokalizowanej do tyłu od woreczka łzowego:
- pp: grzebień łzowy tylny kości łzowej i woreczek łzowy;
- pk: część rzęskowa na wolnym brzegu powieki górnej oraz dolnej.
Włókna części łzowej sięgają aż do bocznego kąta oka.
Mięsień okrężny oka
Część oczodołowa mięśnia okrężnego oka pociąga brwi w kierunki gładzizny oraz ku dołowi, pomagając przy silnym zamykaniu szpary powiekowej (przy ich zaciskaniu). Dodatkowo może nadawać twarzy wyraz głębokiego zamyślenia. Działa antagonistycznie w stosunku do brzuśca czołowego mięśnia potyliczno-czołowego. Mięsień okrężny oka powoduje również załamanie się brwi pod kątem (część przyśrodkowa brwi obniża się).
Część powiekowa mięśnia okrężnego oka powoduje spokojne zamykanie szpary powiekowej oraz bierze udział w mruganiu. Z kolei część łzowa, kurcząc się, rozwiera woreczek łzowy, dzięki czemu bierze udział w odpływie łez. Wspiera przyleganie brzegów powiek do gałek ocznych.
Unaczynienie
Unaczynienie mięśnia okrężnego oka pochodzi od gałązek tętnic:
- twarzowej;
- skroniowej powierzchownej;
- nadoczodołowej.
Tętnica nadoczodołowa pochodzi od większej tętnicy ocznej.
Unerwienie
Unerwienie mięśnia okrężnego oka pochodzi od gałązek skroniowych i jarzmowych nerwu twarzowego. Anatomicznie nie można odróżnić nerwów powodujących mruganie od tych, które zaciskają powieki. Czynnościowo jednak są różne, ponieważ mogą ulec porażeniu niezależnie od siebie.
Polecane produkty:
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.