Cytologia

Cytologia jest badaniem ginekologicznym polegającym na pobraniu komórek z macicy przy pomocy specjalnej szczoteczki. Badanie cytologiczne należy do testów przesiewowych i tym samym nie powinno być traktowane jako ostateczne rozpoznanie zmian szyjki macicy.

Cytologia – przebieg badania

Komórki pobiera się z tarczy i kanału szyjki przy pomocy szczoteczki, a następnie umieszcza się je na szkiełku podstawowym i utrwala w czasie maksymalnie 20 sekund w alkoholu lub preparatem typu cytofix. Szkiełko z rozmazem lub pojemnik z materiałem na podłożu płynnym należy odpowiednio oznakować. Oznakowanie powinno zawierać:

• numer badania;
• nazwisko i imię pacjentki.

Do rozmazu lub pojemnika z pobranym materiałem należy dołączyć skierowanie z danymi pacjentki zawierającymi: imię, nazwisko, PESEL i/lub kod paskowy. Konieczna jest również informacja dotycząca daty ostatniej miesiączki oraz ewentualnej hormonoterapii.

Preparaty wysyłane są do laboratorium, gdzie oceniają je uprawnione, wyspecjalizowane osoby. Warto wiedzieć, że proces odbywa się w pracowniach podlegających kontroli jakości (10% wyników negatywnych i 90% pozytywnych).

Przed badaniem (cytologia – jak się przygotować)

Do cytologii nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Ważne, aby nie zgłaszać się w trakcie menstruacji, najlepiej także nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej. Dodatkowo, co najmniej 4 dni przed badaniem cytologicznym nie należy stosować żadnych leków dopochwowych.

Wyniki badania

Przeważająca większość rozmazów cytologicznych pobranych w ramach skriningu raka szyjki macicy jest prawidłowa i nie wykazuje patologii w wyglądzie komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego lub gruczołowego.

Wyniki nieprawidłowe

Do nieprawidłowości wywodzących się z komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego wymagających dalszej diagnostyki zalicza się:

• atypowe komórki nabłonkowe;
• zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia oraz rak przedinwazyjny;
• rak płaskonabłonkowy naciekający;
• zmiany śródnabłonkowe małego stopnia mogące mieć związek z zakażeniem wirusem HPV.

Atypowe komórki podzielono dodatkowo na nieprawidłowe komórki gruczołowe oraz gruczolakoraka. Jak zatem widać, cytologia nie wskazuje bezpośrednio na określoną chorobę, lecz wykrywa ewentualne nieprawidłowości i kieruje je do dalszego badania.

W komórkach nieprawidłowych, atypowych i w przypadku śródnabłonkowej neoplazji:

• występuje pleomorfizm komórkowy;
• zwiększa się proporcja jądra w stosunku do cytoplazmy;
• kontury jądra są nieregularne;
• występuje cienka błona jądrowa oraz wpuklenia i wakuole śródjądrowe;
• stwierdza się obecność wyraźnych jąderek oraz nieprawidłowych figur podziału.

Stopień nasilenia opisanych wyżej zmian w wyglądzie komórek determinuje rozpoznanie atypii lub neoplazji śródnabłonkowej szyjki macicy. Kluczową cechą cytologiczną infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego jest występowanie koilocytów.

Wyniki prawidłowe

Formułując rozpoznanie, obraz cytologiczny należy korelować z wiekiem kobiety i fazą cyklu miesiączkowego. U młodych kobiet w wyniku działania estrogenów w rozmazach cytologicznych występują głównie dojrzałe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego.

Rozmazy cytologiczne pobrane u kobiet w ciąży zawierają głównie komórki warstw pośrednich. Są one bogate w glikogen (łódeczkowate), co jest wynikiem działania progesteronu. Z kolei u kobiet w okresie pomenopauzalnym, w związku z deficytem estrogenów, stwierdza się w rozmazach cytologicznych głównie komórki z warstw podstawnej i przypodstawnej.

Cytologia na NFZ

Program darmowego badania cytologicznego w ramach ubezpieczenia zdrowotnego skierowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat. Cytologię można zrobić za darmo, jeśli nie robiono jej w ciągu ostatnich 3 lat. Można ją zrobić także po roku, jeśli występują czynniki ryzyka lub osoba badana przyjmuje leki immunosupresyjne. Badanie jest darmowe dla osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej.

Zobacz również: Mammografia.

Bibliografia

1. Skrajna A., Zielińska A., Kania M., (i inni), Ocena skuteczności badania cytologicznego w wykrywaniu stanów przednowotworowych i nowotworów szyjki macicy, Postępy Nauk Medycznych, 7/2013.
2. Spaczyński M., Kotarski J., Nowak-Markwitz E., (i inni), Postępowanie w przypadku nieprawidłowego wyniku przesiewowego badania cytologicznego, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, 2006-2011.
3. Nasierowska-Guttmejer A., Kędzia W., Rokita W., (i inni), Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia płaskonabłonkowych zmian śródbłonkowych szyjki macicy na podstawie wytycznych CAP/ASCCP, Geriatria i Perinatologia Polska, 3/2016.

	Chlorella z rozerwaną ścianą komórkową Chlorella to alga słodkowodna, która wspomaga naturalne procesy organizmu w oczyszczaniu z toksyn. Oprócz witamin i minerałów, zawiera m.in. CGF (czynnik wzrostu Chlorelli), który przyspiesza regenerację tkanek, podział i wzrost komórek. Zobacz więcej...
	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...