Złamanie ręki

Złamanie ręki polega na częściowym lub całkowitym przerwaniu ciągłości tkanki kostnej w obrębie ręki. Mianem ręki nazywamy część kończyny górnej od nadgarstka do końca palców, nie należy mylić jej z przedramieniem lub ramieniem. Złamania ręki mogą skutecznie utrudniać codzienne funkcjonowanie, a przy braku odpowiedniego leczenia, skutkować trwałym upośledzeniem czynności ręki. Konieczne jest badanie RTG. Leczeniem zajmuje się ortopeda oraz fizjoterapeuta.

Złamanie ręki – rodzaje

Do najczęściej występujących złamań w obrębie ręki zaliczamy:

• złamanie kości łódeczkowatej;
• złamanie podstawy I kości śródręcza;
• złamania kości śródręcza;
• złamania palców.

W zdecydowanej większości przypadków do złamania ręki dochodzi na drodze urazu bezpośredniego, a więc np. upadku z wysokości, wypadku komunikacyjnego, silnego uderzenia w dłoń itp. Zawsze należy wykonać zdjęcie rentgenowskie, aby zapobiec powikłaniom i wdrożyć celowane leczenie. Bez względu na rodzaj złamania konieczna jest fizjoterapia. Zaniedbanie jej może skutkować ograniczeniem ruchomości ręki, niedokrwieniem, zanikiem mięśni i osłabieniem ich siły, a także trwałym upośledzeniem precyzyjnych zdolności manualnych.

Zobacz również: Kości ręki – podział i budowa.

Złamanie kości łódeczkowatej

Złamanie kości łódeczkowatej to najczęstsze złamanie w obrębie kości nadgarstka, powstające zazwyczaj wskutek upadku na wyprostowaną i odwiedzioną w kierunku łokciowym dłoń. Bywa przeoczone na zdjęciu RTG, ponieważ tuż po upadku szczelina przełomu może jeszcze nie powstać. Zgodnie z lokalizacją wyróżnia się złamania:

• złamania awulsyjne, wskutek pociągania kości przez więzadło poboczne promieniowe;
• części dystalnej, czyli guzka;
• trzonu (70% wszystkich przypadków);
• części bliższej (trudne do wygojenia z powodu słabego ukrwienia).

Leczenie nieoperacyjne polega na unieruchomieniu nadgarstka na okres około 6-10 tygodni, celem zapewnienia kościom idealnych warunków do zrostu. Po uzyskaniu zrostu należy jak najszybciej rozpocząć rehabilitację celem przywrócenia pełnej ruchomości ręki i siły mięśniowej. Leczenie operacyjne powinno wdrożyć się w następujących przypadkach:

• niestabilność złamania;
• staw rzekomy dający dolegliwości bólowe;
• zrost kostny trwający powyżej 16. tygodni;
• skośny przebieg szczeliny złamania;
• przemieszczenie boczne i obrotowe odłamów.

Ponad 90% wszystkich złamań kości łódeczkowatej goi się bez powikłań.

Złamanie podstawy I kości śródręcza

Złamania tego typu przydarzają się stosunkowo często i objawiają przede wszystkim zniekształceniem podstawy I kości śródręcza. Wyróżnia się następujące rodzaje złamań podstawy I kości śródręcza:

• złamanie Bennetta – złamanie śródstawowe przebiegające ze zwichnięciem;
• złamanie Rolanda – wewnątrzstawowe złamanie ze szczeliną o kształcie litery „Y”;
• pozastawowe złamanie podstawy I kości śródręcza.

Uraz zawsze należy zróżnicować ze złamaniem kości czworobocznej oraz uszkodzeniem więzadeł. Leczenie nieoperacyjne polega na nastawieniu złamania oraz unieruchomieniu ręki w odwiedzeniu i opozycji kciuka na około 6-8 tygodni. Leczenie operacyjne stosuje się przy złamaniach z przemieszczeniem niemożliwych do nastawienia. Efekt zespala się wkrętem lub drutem Kirschnera. Rokowania są dobre, jeśli nastawienie przebiegło prawidłowo.

Złamania kości śródręcza

Złamanie kości śródręcza zazwyczaj powstaje po uderzeniu ręki ciężkim przedmiotem, podczas wypadków komunikacyjnych oraz przy zmiażdżeniu ręki. Mają charakter wieloodłamowy, rzadziej jest to jedna szczelina złamania.

Wyróżniamy złamania kości śródręcza:

• podgłowowe (zwykle V kości śródręcza);
• trzonu;
• obwodowej powierzchni stawowej;
• podstawy kości;
• podstawy kości ze zwichnięciem;
• złamania awulsyjne (pojawia się bardzo rzadko).

Często obserwuje się skrócenie kości z przemieszczeniem głowy w kierunku dłoniowym. W złamaniach bez przemieszczenia stosuje się unieruchomienie ręki przez 4-6 tygodni, po czym należy rozpocząć fizjoterapię celem przywrócenia funkcji ręki. Można zastosować leczenie czynnościowe bez unieruchomienia, gdy przemieszczenie jest nieznaczne i dotyczy wyłącznie V kości śródręcza. Wówczas ból ustępuje po około 2-3 tygodniach. Rokowania są dobre, choć w niektórych przypadkach powikłaniem złamania kości śródręcza może być zespół Sudecka.

Złamania palców

Powstają zazwyczaj u osób pracujących fizycznie, a także wskutek wypadków (upadek z wysokości, wypadek drogowy). Mogą pozostawić trwałe zaburzenia funkcji ręki, dlatego niezwykle ważne jest odpowiednie leczenie we współpracy lekarza ortopedy i fizjoterapeuty. Wyróżniamy złamania:

• trzonu;
• w pobliżu powierzchni stawowych;
• śródstawowe.

Złamanie należy nastawić i unieruchomić w szynie Zimmera na 2-4 tygodnie, aby zapewnić odłamom dobre warunki do zrostu. Stawy śródręczno-paliczkowe powinny być ustawione w zgięciu około 70 stopni, zaś międzypaliczkowe w zgięciu około 10-20 stopni. Zawsze należy ocenić ustawienie palców w stosunku do guzka kości łódeczkowatej. Gdy jest to złamanie otwarte lub niemożliwe do nastawienia stosuje się leczenie chirurgiczne.

	Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy na stawy i skórę Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Nowakowski A., Mazurek T., Ortopedia i traumatologia – podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Exemplum, Poznań 2017.
2. Gaździk T., Ortopedia i Traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
3. Rosińska D., Rosiński M., Leczenie ograniczeń ruchomości stawów ręki po przebytych urazach ortopedycznych i zabiegach operacyjnych, Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja, 2014.
4. Knoll V., Trumble T., Złamania i zaburzenia zrostu kości łódeczkowatej.