Sanatorium, zgodnie z definicją, jest zakładem leczniczym przeznaczonym dla pacjentów przewlekle chorych oraz rekonwalescentów. To taki ośrodek, w którym w celach leczniczych wykorzystuje się walory rekreacyjne, przyrodnicze i naturalne.
Czym jest sanatorium?
Sanatorium jest drugą formą terapii uzdrowiskowej (pierwszą są bowiem szpitale uzdrowiskowe). Znaczna część tych placówek była wykorzystywana na potrzeby profilaktyki chorób zawodowych oraz zagrożeń w przebiegu pracy. Później wprowadzono profilaktykę nawrotów chorób przewlekłych oraz późną rehabilitację. System leczenia w sanatoriach (w systemie turnusów) był od dawna powszechnie przyjęty w wielu krajach.
Współcześnie wyznaczono medycynie uzdrowiskowej kilka istotnych zadań, szczególnie:
- stymulację naturalnych procesów samoleczenia, rozumianego głównie jako naprawa uszkodzeń oraz odzyskanie optymalnej równowagi immunologicznej;
- pobudzenie mechanizmów obronnych celem wyeliminowania zagrożeń infekcyjnych oraz zwiększania odporności;
- rehabilitację po urazach, a także operacjach chirurgicznych, szczególnie dotyczących narządu ruchu;
- utrwalenie efektów leczenia szpitalnego;
- czasowe odizolowanie od szkodliwych czynników związanych z miejscem pracy (profilaktyka i leczenie chorób zawodowych).
W tym celu opracowano liczne, specyficzne dla medycyny uzdrowiskowej (a niekiedy nawet dla konkretnego uzdrowiska) modele optymalnej terapii określonych stanów oraz chorób.
Sanatorium a szpitale uzdrowiskowe
Nie należy mylić sanatoriów ze szpitalami uzdrowiskowymi, ponieważ zadaniem szpitali uzdrowiskowych jest kontynuacja leczenia szpitalnego, zapoczątkowanego w normalnych oddziałach szpitalnych, a także prowadzenie rehabilitacji pooperacyjnej. W związku z tym w szpitalach uzdrowiskowych prowadzone jest specjalne leczenie, zaś o liczbie leczonych tu pacjentów decyduje Narodowy Fundusz Zdrowia.
Jaki jest cel leczenia sanatoryjnego?
Celem kompleksowej kuracji uzdrowiskowej jest nie tylko naprawa zaburzonych funkcji organizmu czy rehabilitacja po uszkodzeniu. Ważnym zadaniem jest również uzyskanie po tym leczeniu znacznie lepszego ogólnego stanu zdrowia oraz wyższej odporności na warunki życia. Mają temu służyć ćwiczenia trenujące różne funkcje organizmu oraz stabilizujące równowagę czy odporność autonomicznego układu nerwowego. Z kolei bodźcowy klimat wpływa pobudzająco na układ immunologiczny. Nawyki zdrowego trybu życia powinny zostać przeniesione poprzez edukację na czas po kuracji.
Prawa kuracjusza
Usługi zdrowotne świadczone przez sanatoria opierają się nie tylko na podstawowych zabiegach medycznych, ale w dużej mierze również na fizjoterapii oraz właściwościach naturalnych surowców leczniczych czy klimatu. Niezależnie od rodzaju świadczonych usług, pacjent posiada pełne prawo do:
- opieki lekarskiej oraz całodobowej opieki pielęgniarskiej;
- uzyskiwania całodobowych świadczeń opieki zdrowotnej w trybie stacjonarnym;
- realizacji przewidzianych programem leczenia zabiegów przyrodoleczniczych, z wykorzystaniem naturalnych surowców leczniczych oraz urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego;
- edukacji zdrowotnej;
- świadczeń profilaktycznych.
W zależności od rodzaju i lokalizacji sanatorium, pacjent może mieć dostęp do następujących zasobów naturalnych: wody lecznicze (krenoterapia bądź przeznaczone do kąpieli), promieniowanie słoneczne (helioterapia), klimat (górski, nizinny, morski, obecny w kopalniach itd.), peloidy itp.
Zobacz również: Leczenie uzdrowiskowe – na czym polega?
Wskazania do leczenia w sanatorium
Wskazania do leczenia w sanatoriach uzdrowiskowych obejmują liczne choroby przewlekłe, nawracające oraz zagrożenia wynikające z rodzaju wykonywanej pracy. Wskazaniem jest również późna rehabilitacja po określonych schorzeniach i operacjach. Dotyczy to szczególnie stanów, dla których opracowano w uzdrowiskach skuteczne metody profilaktyki, terapii i rehabilitacji (wszystkich specjalności medycznych z wyjątkiem psychiatrii).
Przeciwwskazania do leczenia w sanatorium
Do lecznictwa sanatoryjnego nie powinno kwalifikować się pacjentów:
- chorych, u których istnieje prawdopodobieństwo nagłego, groźnego załamania stanu zdrowia;
- u których występuje brak stabilizacji ważnych dla życia układów;
- w ostrych stanach infekcyjnych, zapalnych, reumatycznych lub immunologicznych;
- stanowiących zagrożenie infekcyjne dla otoczenia i współkuracjuszy z powodu aktualnych chorób zakaźnych;
- z niewyrównaną cukrzycą oraz nieustabilizowaną funkcją gruczołów dokrewnych;
- z nieustabilizowaną astmą oskrzelową oraz częstymi napadami padaczkowymi;
- ze znaczną destabilizacją psychiki;
- zniedołężniałych, niezdolnych do samoobsługi.
Chorzy kierowani do sanatoriów powinni być ponadto w znacznie lepszym i ustabilizowanym stanie zdrowia niż pacjenci kierowani do szpitali uzdrowiskowych. Nadzór medyczny jest bowiem w przypadku sanatoriów znacznie mniej wnikliwy.
Bibliografia
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Kotarski D., Określanie celów i zadań sanatorium uzdrowiskowego na potrzeby kontroli zarządczej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 53/2012.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |