Szukaj
Szukaj

Równowaga statyczna i dynamiczna – metody oceny

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Równowaga ciała jest podstawą do prawidłowego przemieszczania się oraz przyjmowania pozycji stojącej. Zdolność ta często zostaje zaburzona w wyniku amputacji, chorób neurologicznych, chorób wzroku lub narządu ruchu. Często zmniejsza się także wraz z wiekiem.

 

Równowaga statyczna i dynamiczna - metody oceny

Równowaga statyczna i dynamiczna

Równowaga statyczna to utrzymanie jednakowej, wyprostowanej pozycji ciała przy braku dynamicznych ruchów jego częściami. Równowaga dynamiczna z kolei jest to płynne, niewytracane utrzymywanie prawidłowej postawy podczas przemieszczania się.

Próba Romberga

Ocenia równowagę statyczną. Pacjent stoi na baczność ze złączonymi stopami. Kończyny górne badanego są wyprostowane i wyciągnięte do przodu. Fizjoterapeuta ma obowiązek asekurowania pacjenta. Następnie ocenia jego równowagę, najpierw przy otwartych oczach, a następnie przy zamkniętych.

Testy Tandemowe

Jednym z bardziej znanych testów oceniających równowagę dynamiczną jest test tandemowy, składający się z 3 elementów:

  1. Tandem Stance Test – pacjent ustawia się w wyprostowanej pozycji stojącej, a następnie układa jedną stopę na drugą w tak zwany „tip-top”. Następnie próbuje zachować równowagę przez 30 sekund nie poruszając się, najpierw z otwartymi, a później z zamkniętymi oczami.
  2. Tandem Walk Test – pacjent ustawia się w pozycji stojącej. Przed nim powinna znajdować się namalowana bądź ułożona cienka linia. Zadaniem pacjenta jest przejście po tej linii ustawiając jedną stopę za drugą.
  3. Tandem Pivot 180 stopni – po dotarciu do końca linii, pacjent ma za zadanie unieść się na palcach stóp, a następnie wykonać obrót o 180 stopni i wrócić do miejsca startowego.

Skala równowagi Berga

Składa się z 14 zadań ruchowych, które podlegają 5-stopniowej ocenie (od 0 do 4). Test ocenia zarówno równowagę statyczną jak i dynamiczną. Zadania ruchowe obejmują:

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina
  1. Zmianę pozycji z siadu do stania.
  2. Stanie bez pomocy.
  3. Siad bez podparcia.
  4. Zmianę pozycji ze stania do siadu.
  5. Przemieszczanie się z pozycji siedzącej, np. z łóżka na wózek inwalidzki.
  6. Stanie z zamkniętymi oczami.
  7. Stanie na baczność.
  8. Podnoszenie przedmiotów z podłogi.
  9. Stanie na jednej nodze.
  10. Skręty tułowia przy nieruchomych stopach.
  11. Sięganie w przód w pozycji stojącej.
  12. Obrót o 360 stopni.
  13. Wejście na stopień.
  14. Stanie ze stopami w jednej linii (Tandem Stance Test).

Im więcej punktów otrzyma pacjent, tym lepiej rokuje jego stan zdrowia. Wynik od 0 do 20 punktów wskazuje na całkowite uzależnienie od wózka inwalidzkiego. Od 21 do 40 punktów przyznaje się pacjentowi, który porusza się z pomocą. Pacjent niezależny powinien uzyskać od 41 do 56 punktów.

Test Tinetti

Obejmuje 9 zadań ruchowych, rozpoczynając od pozycji wyjściowej – siad na krześle. Zadania ocenia się w skali 3 punktowej (od 0 do 2). Są to:

  1. Utrzymanie równowagi podczas siedzenia na krześle.
  2. Wstawanie z krzesła.
  3. Próby wstawania z miejsca.
  4. Utrzymanie równowagi bezpośrednio po wstaniu z miejsca (pierwsze 5 sekund).
  5. Utrzymanie równowagi podczas stania.
  6. Utrzymanie równowagi podczas trącania przy otwartych oczach.
  7. Utrzymanie równowagi podczas trącania przy zamkniętych oczach.
  8. Obrót o 360 stopni.
  9. Siadanie.

Zarówno test Tinetti jak i skala równowagi Berga są wykorzystywane przede wszystkim u osób starszych (do badania geriatrycznego).

Test Up & Go

W skrócie TUG. To szybki i bardzo prosty test służący do oceny zarówno równowagi dynamicznej jak i jakości chodu.

Pacjent siedzi na krześle. Jego zadaniem jest wstanie oraz przejście odległości 3 metrów, a następnie wykonanie obrotu o 180 stopni i powrotu do pozycji siedzącej. Poza utrzymaniem równowagi podczas chodzenia oraz czasu trwania zadania ocenia się między innymi:

  • konieczność wspomagania się rękami podczas wstawania lub siadania;
  • równą długość kroków;
  • balans kończynami górnymi;
  • płynny obrót;
  • wszelkie zatrzymania się.

Przyjmuje się, że osoba młoda potrzebuje około 5 sekund na wykonanie zadania, natomiast osoba starsza po 60 roku życia około 8 sekund. Seniorzy po 80 roku życia uzyskują wynik 10-11 sekund. Wynik powyżej 20 sekund wskazuje na konieczność asekuracji osób trzecich podczas przemieszczania się pacjenta.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Kwolek A., Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
  2. Ćwirlej-Sozańska A., Wilmowska-Pietruszyńska A., Guzik A., Wiśniowska A., Drużbicki M., Ocena przydatności wybranych skal i metod stosowanych w ocenie równowagi i sprawności fizycznej seniorów – badanie pilotażowe, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów 2015.
  3. Szostek-Rogula S., Zamysłowska-Szmytke E., Przegląd skal i testów dla oceny czynnościowej pacjenta z zawrotami głowy i zaburzeniami równowagi, Otorynolaryngologia 2015.

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *