Odruch STOS (Symetryczny Toniczny Odruch Szyjny) należy do odruchów prymitywnych występujących u dzieci. Odruchy prymitywne rozwijają się już w okresie płodowym, a ich celem jest umożliwienie utrzymania funkcji życiowych bezpośrednio po urodzeniu oraz zapewnienie dalszego prawidłowego rozwoju. Wszystkie odruchy prymitywne powinny w pewnym momencie życia dziecka wygasnąć.
Odruch STOS – na czym polega?
STOS pojawia się około 4. miesiąca życia (choć u niektórych dzieci widać go nawet niedługo po urodzeniu) i powinien zintegrować się między 6. a 12. miesiącem życia. Najintensywniej zaobserwujemy go w okolicach 6.-8. miesiąca. Odruch ten jest prosty w wywołaniu i obserwacji. Podczas zginania głowy wyzwala się zgięcie kończyn górnych z równoczesnym wyprostem kończyn dolnych. Z kolei wyprost głowy daje zupełnie odwrotną reakcję napięciową – wyprost kończyn górnych oraz zgięcie kończyn dolnych.
Odruch można w prosty sposób wywołać samodzielnie w domu. Wystarczy zgiąć lub odchylić główkę dziecka utrzymując jej pozycję przez około 30 sekund. Nie należy zbyt często forsować dziecka wywoływaniem odruchów prymitywnych.
Jaki jest cel odruchu STOS?
Każdy odruch prymitywny ma swój cel i pełni pewną funkcję w rozwoju dziecka. W przypadku STOS miejsce ma przygotowywanie dziecka do raczkowania, czyli przejścia z pozycji leżącej do pozycji czworaczej, ponieważ umożliwia osiowe ustawienie okolicy potylicznej i krzyżowej względem siebie. Dzieje się tak, ponieważ ułatwia dziecku pokonanie siły grawitacji i przezwyciężenie skutków odruchu TOB. Dodatkowo wspomaga proces przestawiania się oczu na widzenie obuoczne. Mimo iż odruch ten trwa bardzo krótko, jest ważnym etapem rozwoju dziecka.
Zobacz również: Odruch ATOS.
Przetrwały odruch STOS
Jeśli odruch STOS nie ulegnie integracji w odpowiednim czasie, wpływa negatywnie na dalszy rozwój dziecka. Zauważa się między innymi:
- trudności w nauce szkolnej;
- słabe napięcie mięśniowe, widoczne zwłaszcza w niedbałej pozycji siedzącej;
- problemy z koordynacją ręka-oko;
- niepoprawne przyjmowanie postawy stojącej;
- upośledzenie akomodacji oka – dziecko ma trudności z przenoszeniem wzroku z przedmiotów zlokalizowanych blisko na te umiejscowione dalej;
- utrudnione wodzenie wzrokiem w pionie.
Przetrwały odruch STOS świadczy o niepoprawnym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Takie dziecko będzie miało trudności w nauce, choćby ze względu na trudności z przenoszeniem wzroku z zeszytu na tablicę. W miarę upływu czasu rozwijać się będą również wady postawy, a ciało dziecka przyjmie niezdarną pozę.
Leczeniem przetrwałych odruchów prymitywnych zajmuje się fizjoterapeuta dziecięcy. Za najskuteczniejszą metodę rehabilitacji uznaje się integrację sensoryczną, która opiera się na celowej organizacji zmysłów. Zgodnie z definicją, daje możliwość rejestrowania informacji ze świata zewnętrznego przez narządy zmysłów, ich przetwarzanie w ośrodkowym układzie nerwowym oraz wykorzystanie do celowego działania. U dzieci w starszym wieku leczenie fizjoterapeutyczne powinno być wzbogacone leczeniem logopedycznym, aby ułatwić przystosowanie się do warunków szkolnych.
Zobacz również: Odruch Moro.
Polecane produkty:
|
Roller do masażu
Piankowy, wysokiej jakości roller do masażu wykorzystywany jest do rozluźniania mięśniowo-powięziowego. Idealnie nadaje się dla osób aktywnych fizycznie. Może posłużyć zarówno przed treningiem w ramach rozgrzewki zwiększając elastyczność więzadeł ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Madejewska M., Choińska A., Gieysztor E., Trafalska A., Ocena neuromotoryczna dzieci w wieku 4-7 lat z powiatu kamiennogórskiego na podstawie testów Sally Goddart, Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 3/2016.
- Gieysztor E., Sadowska L., Choińska A., Stopień integracji odruchów prymitywnych jako narzędzie diagnostyczne do oceny dojrzałości neurologicznej zdrowych dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 26/2017.
