Protokół Alfredsona stanowi zestaw ćwiczeń stosowany w przypadku przeciążenia ścięgna Achillesa. Cieszy się on sporą popularnością i efektywnością, dlatego coraz częściej ujmuje się go w programie rehabilitacji. Bazuje na ekscentrycznym obciążaniu ścięgna Achillesa.
Ścięgno Achillesa
Ścięgno piętowe nie jest pokryte pochewką ścięgnistą, lecz cienką warstwą tkanki włóknistej, która tworzy ościęgno. Szerokość ścięgna waha się od 1,2 do 2,5 cm, a grubość od 5 do 8 mm.
Aby uniknąć urazu, prawidłowe funkcjonowanie ścięgna powinno mieścić się w zakresie 3% jego poziomu rozciągania, u sportowców wyczynowych z uwagi na wysoki stopień wytrenowania, w granicy 4%. Jeżeli ścięgno piętowe zostanie rozciągnięte powyżej 8% możliwości to dochodzi do przerwania ciągłości poszczególnych włókienek.
Pod względem mechanicznym ścięgno piętowe jest najsilniejszym ścięgnem całego ustroju. Wytrzymuje obciążenia wahające się nawet do 300 kg, w badaniach eksperymentalnych wykazano, że do przerwania zdrowego ścięgna Achillesa potrzebna jest siła przekraczająca 400 kg.
Przeciążenie ścięgna Achillesa
Przeciążenie ścięgna często nazywa się tendinopatią. Określenie to dokładnie odnosi się do zmian o charakterze przewlekłym, bez przerwania ciągłości ścięgna. Objawia się bólem, obrzękiem i sztywnością w obrębie danej struktury.
Wyróżnić można 3 rodzaje tendinopatii ścięgna Achillesa:
- przy przyczepie ścięgna do kości piętowej;
- w części środkowej, około 2-6 cm proksymalnie od guza piętowego;
- w części proksymalnej.
Zobacz również: Ścięgno Achillesa – uszkodzenie.
Najczęściej do przeciążenia dochodzi w części środkowej.
Protokół Alfredsona
Protokół Alfredsona powstał w latach 90. XX wieku i do tej pory uznaje się go za najskuteczniejszą metodę leczenia tendinopatii ścięgna Achillesa. W rzeczywistości na cały protokół Alfredsona składają się 2 odrębne ćwiczenia. Do ich wykonania niezbędny jest niski stopień lub krawężnik.
Zaleca się wykonanie 3 serii ćwiczeń po 15 powtórzeń dla każdej pozycji (każdego z dwóch ćwiczeń), 2 razy dziennie. Oznacza to, że dwa ćwiczenia po 3 serie należy wykonać zarówno rano, jak i wieczorem. Cała terapia powinna trwać około 12 tygodni do uzyskania satysfakcjonujących rezultatów.
Po wykonaniu pierwszych serii ćwiczeń można odczuć w łydkach bolesność, co spowodowane jest nowym ruchem w zastałych mięśniach. Bolesność ta będzie się stopniowo zmniejszać, jednak dyskomfort może towarzyszyć przez cały okres trwania terapii. Nie należy zbyt wcześnie zaprzestawać ćwiczeń, ponieważ najważniejsza w tym przypadku jest systematyczność i wytrwałość. Ćwiczenia można wzbogacać zabiegami fizykalnymi po konsultacji z fizjoterapeutą.
Ćwiczenie 1
Pacjent musi stanąć na stopniu w ten sposób, aby jego pięty wystawały poza jego krawędź. Celem zachowania stabilności i równowagi warto trzymać się czegoś stabilnego. Oba stawy kolanowe muszą być wyprostowane.
Następnie pacjent wykonuje wspięcie na palce na kończynie dolnej niebolesnej i przenosi ciężar ciała na kończynę dolną bolesną, po czym opuszcza piętę poniżej stopnia. Jeśli przeciążenie dotyczy przyczepu ścięgna do kości piętowej nie zaleca się opuszczania stopy poniżej krawędzi.
Zobacz również: Ból ścięgna Achillesa – leczenie naturalnymi sposobami.
Ćwiczenie 2
Drugie ćwiczenie w protokole przebiega tak samo, jednak pacjent musi mieć zgięte kończyny dolne w stawach kolanowych do około 45 stopni. Pozycja ta umożliwi pracę na poszczególnych mięśniach tworzących ścięgno Achillesa.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Habets B., Cingel R., Backx F., Alfredson versus Silbernagel exercise therapy in chronic midportion Achilles tendinopathy: study protocol for a randomized controlled trial, Musculoskeletal Disorders, 18/2017.
- Ficek K., Czy ból ścięgna Achillesa zapisany jest w genach?, Medycyna Sportowa, 12/2016.
- Strojek K., Piekorz Z., Kaźmierczak U., (i inni), Etiologia i patomechanizm uszkodzenia ścięgna Achillesa, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.