Motoneuron (inaczej: neuron ruchowy lub neuron motoryczny) to neuron eferentny, czyli jednostka omawiana zarówno w kontekście układu nerwowego, jak i układu mięśniowego. Może wychodzić z rdzenia kręgowego lub pnia mózgu, a jego podstawową rolą jest regulacja czułości proprioceptywnej oraz inicjowanie skurczu mięśniowego.
Motoneuron – charakterystyka
Ciała komórkowe motoneuronów przeważnie leżą w rogu przednim (brzusznym) rdzenia kręgowego, przy czym ich aksony opuszczają rdzeń kręgowy poprzez korzeń brzuszny. W dalszej kolejności biegną wewnątrz nerwu rdzeniowego do mięśni, tworząc tam synapsy (płytki nerwowo-mięśniowe). Mianem synapsy nazywa się miejsce komunikacji błony kończącej akson z błoną komórkową drugiej komórki nerwowej lub komórki narządu wykonawczego. Motoneurony mogą również wychodzić z pnia mózgu.
Pojedynczy motoneuron wraz ze wszystkimi włóknami mięśniowymi, które unerwia, nazywa się jednostką motoryczną. Jeden mięsień może być unerwiany przez wiele jednostek motorycznych, tworzących razem tzw. pole motoryczne. Akson jednego alfa motoneuronu po wniknięciu do mięśnia, rozgałęzia się i unerwia od kilkunastu do kilku tysięcy włókien mięśniowych.
Wymienia się 3 rodzaje jednostek ruchowych:
- jednostki szybko kurczące się, nieodporne na zmęczenie FF;
- jednostki szybko kurczące się, odporne na zmęczenie FR;
- jednostki wolno kurczące się, odporne na zmęczenie S.
Jednostki szybko kurczące się wyróżniają się większą siłą skurczu aniżeli jednostki wolno kurczące się. Im więcej włókien mięśniowych wchodzi w skład jednostki ruchowej, tym osiąga ona większą siłę. W obrębie jednego mięśnia wskaźnik unerwienia (który określa, jaka liczba włókien mięśniowych jest zaopatrywana przez pojedynczy motoneuron) jest bardzo zróżnicowany w zależności od typu jednostki ruchowej. Najwięcej włókien mięśniowych wchodzi w skład jednostek FF, najmniej włókien zawierają jednostki typu S.
Motoneuron – funkcje
W fizjologii, anatomii i medycynie duże znaczenie mają 2 podstawowe rodzaje motoneuronów:
- motoneurony alfa – tworzą synapsy z włóknami mięśniowymi, służą do wywoływania skurczów tych mięśni;
- motoneurony gamma – tworzą synapsy z wrzecionami mięśniowymi, służą do regulacji czułości proprioceptywnej (zdolność odczuwania pozycji i ruchu własnego ciała).
Można zatem w skrócie napisać, że główną funkcją motoneuronów jest uczestnictwo w skurczach mięśniowych oraz regulacja czułości proprioceptywnej. Struktury te są kluczowe dla właściwego funkcjonowania układu nerwowego. Umożliwiają wykonywanie ruchów świadomych i nieświadomych.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Taborowska M., Struktura i unerwienie przedziałów mięśnia brzuchatego przyśrodkowego łydki – badania na modelu zwierzęcym, Poznań 2014.
- Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.