Szukaj
Szukaj

Karnityna

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Karnityna to związek naturalnie syntezowany przez organizm człowieka. Pełni w ustroju bardzo ważne funkcje, między innymi w metabolizmie lipidów i węglowodanów. W ostatnich latach karnityna stała się często stosowanym suplementem diety osób aktywnych fizycznie. Pełni ona jednak znacznie więcej funkcji i może być wykorzystywana w celach terapeutycznych.

Karnityna

Gdzie występuje karnityna?

Głównym źródłem omawianego związku jest mięso oraz przetwory mleczne. Największe jego ilości znajdują się kolejno w:

  • baraninie;
  • wołowinie;
  • wieprzowinie;
  • rybach;
  • przetworach mlecznych.

Znacznie mniej karnityny znajduje się w drobiu. W warzywach i owocach jej ilości są śladowe. Stwierdzono je w nasionach soi, awokado i zbożach. Należy mieć na uwadze, że karnityna jest związkiem rozpuszczalnym w wodzie. W związku z tym, wszelkie obróbki termiczne wymagające gotowania produktu będą zmniejszać jej zawartość w pokarmie.

Zapotrzebowanie na karnitynę

Dzienne zapotrzebowanie organizmu ludzkiego na karnitynę wynosi średnio 15 mg. Ilość ta jest pokrywana przez endogenną syntezę zachodzącą w ustroju oraz dietę. Raczej nie obserwuje się niedoborów tego związku, ponieważ organizm dorosłej osoby o masie 70 kg jest w stanie samodzielnie wyprodukować do 34 mg karnityny, zaś wraz z dietą mięsną dostarczamy kolejne od 20 do 300 mg. W przypadku wegetarian i wegan podaż karnityny z pokarmem będzie mniejsza – do 1 mg – jednak zapotrzebowanie organizmu wciąż jest pokrywane endogenną produkcją.

Karnityna w organizmie człowieka

Karnityna wykazuje dużą biodostępność, ponieważ wchłania się aż w 85% w układzie pokarmowym. Za naturalną syntezę tego związku odpowiada mikroflora jelitowa bytująca w jelicie grubym, która wykorzystuje do tego procesu lizynę i metioninę. U ludzi synteza omawianego związku zachodzi w mózgu, nerkach i wątrobie.

Po spożyciu, maksymalne stężenie we krwi wykazuje po około 2-4 godzinach. Zdecydowanie lepiej przyswajalna jest karnityna znajdująca się w pożywieniu, w porównaniu do popularnych suplementów diety. W organizmie człowieka karnityna występuje w dwóch postaciach – L i D. Postać L jest postacią fizjologiczną i to właśnie ona odpowiada za wszystkie właściwości tego związku. Z kolei postać D jest nieaktywna metabolicznie.

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Za co odpowiada karnityna?

Karnityna pełni istotną rolę w metabolizmie lipidów. Uczestniczy bowiem w usuwaniu z mitochondriów krótkich i średnich łańcuchów kwasów tłuszczowych, które w nadmiarze wykazuję działanie toksyczne. Ponadto transportuje kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach do mitochondriów, gdzie ulegają one przemianom, w trakcie których powstaje duża ilość energii potrzebnej do pracy wszystkim komórkom.

Ponadto, karnityna:

  • bierze udział w metabolizmie rozgałęzionych aminokwasów;
  • zmniejsza wykorzystanie glikogenu jako materiału energetycznego – co ma znaczenie szczególnie w trakcie długotrwałych wysiłków fizycznych;
  • działa antyoksydacyjnie i zmniejsza stres oksydacyjny;
  • posiada zdolność obniżania trójglicerydów i szkodliwego cholesterolu LDL.

Ze względu na tak szczególne działanie karnityna nie tylko dostarcza energii do aktywności, co jest doceniane szczególnie przez osoby regularnie trenujące. Związek ten zmniejsza również ryzyko rozwoju otyłości, miażdżycy oraz cukrzycy. Karnityna stosowana jest jako środek leczniczy w wielu jednostkach chorobowych.

Niedobór karnityny

Jak wspomniano wcześniej, niedobór karnityny u zdrowego człowieka praktycznie nie występuje. Mogą zdarzyć się jednak przypadki, gdy związek ten nie jest syntezowany w wystarczających ilościach oraz nie jest uzupełniany z dietą. Przyczynami wtórnego niedoboru karnityny są:

Wyróżnia się także niedobory uwarunkowane genetycznie, określane jako pierwotne. Niedobór karnityny jest zjawiskiem niebezpiecznym – zwłaszcza dla mięśni oraz serca. W dzieciństwie i wieku młodzieńczym obserwuje się wówczas znaczne osłabienie mięśni. U dorosłych rozwija się choroba niedokrwienna serca, czemu może towarzyszyć jego powiększenie. Zwiększa się również ryzyko zawału serca.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Włochal M., Grzymisławski M., Bogdański P., Wykorzystanie żywności niskoenergetycznej, CLA i karnityny w leczeniu otyłości, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 4/2014.
  2. Czeczot H., Ścibior D., Rola L-karnityny w przemianach, żywieniu i terapii, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 59/2005.
  3. Fliciński J., Starczewska M., Steinborn B., Wtórne niedobory i możliwości suplementacji L-karnityny w praktyce neurologa, Neurologia Dziecięca, 25/2016.

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *