Osteoliza odnosi się do rozpuszczania kości, które ma miejsce w przebiegu wielu chorób kości. Stan ten prowadzi do różnego stopnia ubytków tkanki kostnej.
Charakterystyka osteolizy
Osteoliza manifestuje się w następujące sposoby:
- bezpośrednie niszczenie kości przez przerzuty nowotworowe;
- pobudzenie resorpcji kości przez czynniki humoralne wydzielane przez komórki rakowe;
- resorpcja kości przez cytokiny, wydzielane przez komórki szpiku w odpowiedzi na obecność guza.
To stan, gdy czynność osteoklastów (komórek kościogubnych) przeważa nad czynnością osteoblastów (komórek kościotwórczych). Nie należy jednak mylić osteolizy z osteoporozą, ponieważ w przeciwieństwie do niej, osteoliza przebiega miejscowo pod wpływem różnych czynników lokalnych. Z kolei osteoporoza jest chorobą uogólnioną i dotyczy całego układu kostnego.
Przyczyny
Najczęściej przyczyną tego stanu jest choroba nowotworowa, a dokładniej przerzuty w obrąb tkanki kostnej. Dzieje się tak, ponieważ guzy złośliwe rozwijające się w organizmie naciekają naczynia krwionośne czy naczynia limfatyczne, przez co komórki nowotworowe mogą przedostawać się do układu krążenia lub układu limfatycznego. Następnie mogą gromadzić się w mikronaczyniach znajdujących się w obrębie kości i tworzyć w nich zatory. To z kolei pobudza osteoklasty do funkcjonowania.
Do innych przyczyn można zaliczyć przewlekłe stany zapalne kości i okolicznych tkanek miękkich oraz przewlekłe przeciążenie kości. Przykładowo, osteoliza może wystąpić w przebiegu łuszczycowego zapalenia stawów lub po dłuższym czasie od endoprotezoplastyki stawu.
Objawy
Główną cechą osteolizy jest miejscowe uszkodzenie tkanki kostnej. Pacjent w wyniku tego odczuwa dolegliwości bólowe, a także wykazuje trudności w poruszaniu się. W obrębie zajętego obszaru może tworzyć się obrzęk i zaczerwienienie. Jednocześnie zwiększa się ryzyko uszkodzenia kości w danym miejscu, np. jako złamanie kości.
Ocena osteolizy
Do oceny osteolizy wskutek wzmożonej aktywności osteoklastów, np. w pierwotnej nadczynności przytarczyc, wykorzystuje się oznaczenia:
- aktywności w surowicy fosfatazy kwaśnej opornej na winian;
- wydalania z moczem produktów degradacji kolagenu macierzy kostnej, głównie: fragmentów sieciujących kolagen oraz C-końcowego i N-końcowego usieciowanego telopeptydu łańcucha alfa kolagenu typu I.
Przydatne jest badanie RTG.
Osteoliza – leczenie
Leczenie zależy od dokładnej przyczyny osteolizy. W przypadku nowotworów konieczna jest chemioterapia lub radioterapia przerzutów. Natomiast w przypadku łuszczycy konieczna jest terapia przeciwzapalne i ukierunkowana na tę jednostkę chorobową. Każdorazowo stosuje się terapię zwalczającą ból i stymulującą odbudowę kości. Dużą uwagę należy zwrócić na codzienną dietę. Powinna być bogata w wapń, przeciwutleniacze i witaminy.
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Błachowicz A., Franek E., Hiperkalcemia – przyczyny i leczenie, Choroby Serca i Naczyń, 2/2005.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |