Mięsień zwieracz cewki moczowej (łac. musculus sphincter urethre externus) to ważna struktura anatomiczna wchodząca w skład mięśni dna miednicy. Pojawia się zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Podstawowym zadaniem tego mięśnia jest rozluźnianie podczas mikcji i tym samym umożliwianie wypływu moczu, jak również utrzymanie napięcia w okresach między mikcjami i tym samym zapobieganie niekontrolowanemu wyciekowi moczu.
Mięsień zwieracz cewki moczowej – budowa
W przypadku mężczyzn mięsień ten lokalizuje się dokoła części błoniastej cewki moczowej, dochodząc aż do końca gruczołu krokowego. Z kolei u kobiet otacza on nie tylko samą cewkę moczową, ale także znajdującą się ku tyłowi od niej pochwę. Opisując dokładniej, znajduje się on w obrębie mięśnia poprzecznego głębokiego krocza, gdzie można wyszczególnić jego część dystalną (zewnętrzną) oraz proksymalną (wewnętrzną):
- część wewnętrzna – zlokalizowana wewnątrz ściany cewki moczowej, w niektórych przypadkach bezpośrednio do niej przylegająca. Przeważają tu włókna wolnokurczliwe, wykazujące stałą aktywność toniczną;
- część zewnętrzna – składa się głównie z włókien szybkokurczliwych, łączących się z włóknami mięśni szkieletowych przepony miednicy.
W przypadku kobiet mięsień zwieracz cewki moczowej posiada kształt przypominający podkowę.
Mięsień zwieracz cewki moczowej – funkcje
Omawiany mięsień doszczelnia cewkę moczową i zapobiega tym samym wyciekowi moczu, także podczas czynności takich jak kaszel, kichanie czy podnoszenie ciężkich przedmiotów. Natomiast podczas mikcji staje się on hipotoniczny, za co odpowiada układ nerwowy wegetatywny oraz droga psychosomatyczna.
Czynnik cewkowy
Czynnik cewkowy to zjawisko zapewniające zachowanie właściwej kontynencji. Podczas powiększania się pęcherza moczowego wskutek jego wypełniania moczem, ciśnienie w jego wnętrzu spada. Przeciwstawia się temu ciśnienie śródcewkowe, nawet 10-krotnie wyższe. Pod kontrolą proprioceptywną ciśnienie w cewce moczowej wzrasta równolegle do wzrastającego stanu wypełnienia pęcherza moczowego. Za utrzymanie ciśnienia śródcewkowego odpowiadają natomiast:
- cewkowe włókna mięśniowe o okrężnym przebiegu;
- kolagenowa sieć łącznotkankowa;
- okrężny splot żylny przebiegający pod szyją pęcherza moczowego.
Średnia wartość ciśnienia śródcewkowego zależy od płci i w warunkach fizjologicznych wynosi:
- 65-105 cm H2O u mężczyzn;
- około 50 cm H2O u kobiet.
Jego zachowanie jest niezbędne do prawidłowej współpracy pęcherza moczowego i cewki moczowej.
Unerwienie
Mięsień zwieracz cewki moczowej posiada prawdopodobnie unerwienie somatyczne, sympatyczne i parasympatyczne. Dzięki temu możliwe jest zachowanie prawidłowej kontynencji nawet w sytuacjach uszkodzenia pęcherza moczowego. Dla porównania, istnienie wyłącznie mięśnia poprzecznie prążkowanego (którego skurcz zależy od naszej woli), uniemożliwiłby stałe zachowanie kontynencji bez zmęczenia tego mięśnia. Część włókien unerwiana jest dodatkowo przez gałązki nerwu sromowego (nerw grzbietowy prącia u mężczyzn i nerw grzbietowy łechtaczki u kobiet).
Unaczynienie
Mięsień zwieracz cewki moczowej jest unaczyniony za pomocą gałązek tętnic pęcherzowych dolnych oraz tętnicy odbytniczej dolnej.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tanzberger R., Kuhn A., Mobs G., Baumgartner U., Dno miednicy, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2020.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
