Klasyfikacja wysiłków fizycznych

Klasyfikacja wysiłków fizycznych jest ważnym elementem metodyki i uporządkowania całej wiedzy. Według definicji, wysiłek fizyczny jest pracą mięśni szkieletowych wraz z całym zespołem towarzyszących jej czynnościowych zmian w organizmie.

Klasyfikacja wysiłków fizycznych

Może odbywać się ze względu na:

• liczbę zaangażowanych mięśni szkieletowych;
• procesy energetyczne zachodzące w pracujących mięśniach;
• czas trwania wysiłku;
• intensywność: obciążenie względne i obciążenie bezwzględne.

Inny podział wysiłku obejmuje wysiłki:

• submaksymalne;
• maksymalne;
• supramaksymalne.

Ze względu na rodzaj skurczów mięśni wyróżniamy wysiłki:

• dynamiczne – w których przeważają skurcze izotoniczne. Kurczące się mięśnie zmieniają swoją długość i wykonują określoną pracę;
• statyczne – wzrasta napięcie mięśni, ale nie zmienia się ich długość. Są to tak zwane skurcze izometryczne. Następuje stosunkowo mniejsze zużycie energii do pracy niż podczas wykonywania wysiłków dynamicznych;
• mieszane – obejmują zarówno fazę statyczną, jak i dynamiczną w czynności tej samej lub różnych grup mięśniowych, np. bieganie lub pływanie;
• ekscentryczne – dominują ekscentryczne skurcze mięśni, czyli ich rozciągnięcie pod wpływem działającej siły zewnętrznej;
• koncentryczne – dominują koncentryczne skurcze mięśni, czyli zmniejszanie się długości mięśni.

Klasyfikacja wysiłków ze względu na ich czas trwania:

• długotrwałe – powyżej godziny, przy czym intensywność nie przekracza progu mleczanowego. Wysiłki długotrwałe czerpią energię głównie z przemian tlenowych;
• o średnim czasie trwania – od kilkunastu minut do godziny. Intensywność (w zależności od czasu trwania) waha się od 100 do 130% mocy uzyskanej na progu mleczanowym;
• krótkotrwałe – od kilku do kilkunastu minut, przy czym maksymalna intensywność sięga od 90 do 120% mocy uzyskanej w chwili osiągnięcia VO2 max;
• sprinterskie – czas trwania wynosi do 60 sekund, a intensywność od 60 do 100% maksymalnej mocy mięśniowej.

Kolejnym podziałem jest podział wysiłków ze względu na wielkość tętna:

• bardzo mała intensywność – HR < 75 uderzeń na minutę;
• mała intensywność – HR 75-100;
• umiarkowana intensywność – HR 100-125;
• duża intensywność – HR 125-150;
• bardzo duża intensywność – 150-175;
• skrajnie wysoka intensywność – HR > 175.

Ze względu na ilość masy mięśniowej zaangażowanej w wysiłek fizyczny wyróżniamy wysiłki:

• lokalne (angażujące do 30% aktywnej masy mięśniowej);
• ogólnoustrojowe (powyżej 30%).

Warto wspomnieć również o klasyfikacji ze względu na przemiany energetyczne. Wyróżnia się wysiłki:

• beztlenowe (anaerobowe);
• tlenowe (aerobowe);
• mieszane (tlenowo-beztlenowe).

Zobacz również: Wpływ aktywności fizycznej na organizm człowieka.

Wpływ wysiłku na organizm

Regularny wysiłek fizyczny przynosi wiele korzyści organizmowi. Jest wręcz zalecany, szczególnie współcześnie, przy prowadzeniu siedzącego tryby życia. Najważniejsze oddziaływanie wysiłków fizycznych na organizm:

• wzrost ciśnienia skurczowego;
• zapobieganie powstawaniu wad postawy;
• zwiększanie elastyczności więzadeł, ścięgien i mięśni, poprawa siły mięśniowej oraz wydolności;
• zwiększanie zakresu ruchomości w stawach;
• korzystny wpływ na układ oddechowy, np. poprzez zwiększanie pojemności życiowej płuc;
• dotlenienie organizmu;
• zwiększenie stężenia lipoprotein HDL, a tym samym zmniejszanie ryzyka choroby wieńcowej;
• poprawa samopoczucia ze względu na syntezę endorfin (hormonów szczęścia);
• podwyższenie odporności organizmu;
• poprawa perystaltyki jelit oraz całego procesu trawienia.

	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...
	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Górski J., Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
2. Wojtasik W., Szulc A., Kołodziejczyk M. (i inni), Wybrane zagadnienia dotyczące wpływu wysiłku fizycznego na organizm człowieka, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.