Hipogonadyzm to zaburzenie funkcji gonad, czyli jąder lub jajników – w zależności od płci. Wskutek dolegliwości dochodzi do niedoboru ważnych dla funkcjonowania całego ustroju hormonów płciowych. Hipogonadyzm może pojawić się w każdym wieku bez względu na płeć, częściej jednak dotyczy mężczyzn.
Z czego wynika hipogonadyzm?
Do najczęstszych przyczyn hipogonadyzmu u mężczyzn zalicza się:
- wrodzony brak jąder;
- liczbowe, strukturalne i czynnościowe zaburzenia chromosomów płciowych, np. w przebiegu zespołu Klinefeltera;
- nabyty zanik jąder, np. wskutek nowotworów, stanów zapalnych czy urazów;
- kastrację;
- starzenie się i tym samym upośledzenie czynności hormonalnej jąder;
- agenezję komórek Leydiga.
W przypadku kobiet przyczynami mogą być:
- nieprawidłowo przebiegający okres przedpokwitaniowy;
- uszkodzenie jajników;
- chirurgiczne usunięcie jajników.
Z kolei bez względu na płeć, hipogonadyzm może wystąpić wskutek:
- anoreksji;
- otyłości;
- przewlekłego stosowania leków steroidowych;
- radioterapii;
- poważnych infekcji, np. HIV;
- chorób genetycznych, np. zespołu Turnera czy zespołu Klinefeltera;
- chorób autoimmunologicznych, np. choroby Addisona czy niedoczynności przytarczyc.
W związku z mnogością przyczyn, diagnostyka problemu często jest długotrwała i wymaga zaangażowania specjalistów różnych dziedzin medycyny.
Jak objawia się hipogonadyzm?
Objawy hipogonadyzmu zależą przede wszystkim od przyczyny dolegliwości oraz od płci osoby nią dotkniętej.
Hipogonadyzm u mężczyzn
Jeśli hipogonadyzm rozwija się w okresie przedpokwitaniowym, dominującą cechą jest brak lub opóźnione dojrzewanie płciowe, charakteryzujące się między innymi:
- wysokim wzrostem;
- nieproporcjonalnie długimi kończynami;
- zbyt małą masą mięśniową, a zbyt dużą ilością tkanki tłuszczowej;
- wysokim tembrem głosu;
- brakiem cech łysienia androgenowego;
- małymi jądrami i małym prąciem;
- brakiem owłosienia typu męskiego;
- ginekomastią.
Natomiast jeśli dolegliwość rozwinie się w okresie popokwitaniowym, zazwyczaj zauważa się mniejszą ekspresję cech związanych z niedoborem testosteronu:
- osłabienie libido;
- oligospermię;
- przerzedzenie owłosienia płciowego;
- zmniejszenie masy i siły mięśniowej;
- zmniejszenie gęstości mineralnej kości.
Leczenie zależy od występujących objawów. Zazwyczaj obraz kliniczny jest dla mężczyzny nie do przyjęcia.
Hipogonadyzm u kobiet
W przypadku kobiet hipogonadyzm objawia się głównie:
- utratą włosów na ciele;
- spadkiem libido;
- wypływem wydzieliny z piersi;
- uderzeniami gorąca;
- powolnym wzrostem piersi w okresie dojrzewania;
- nieprawidłowym rozwojem narządów płciowych;
- zaburzeniami miesiączkowania – okres często w ogóle nie występuje.
Podsumowując, hipogonadyzm u kobiet cechuje się brakiem II i III-rzędowych cech płciowych żeńskich.
Leczenie hipogonadyzmu
Leczenie hipogonadyzmu obejmuje stosowanie androgenów w przypadku mężczyzn i estrogenów w przypadku kobiet. Celem terapii jest uzupełnienie niedoborów hormonalnych i tym samym przywrócenie prawidłowego funkcjonowania organizmu. We wczesnym hipogonadyzmie takie leczenie jest satysfakcjonujące. Niektóre dolegliwości, np. ginekomastię u mężczyzn, należy leczyć chirurgicznie.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Rabijewski M., Zgliczyński W., Etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie hipogonadyzmu u mężczyzn, Endokrynologia Polska, 3/2009.
- Wojnar Ł., Oszukowska E., Słowikowska-Hilczer J., Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia męskiego hipogonadyzmu, Postępy Andrologii, 2/2015.