Czynny zakres ruchu

Czynny zakres ruchu to taki, który uzyskamy aktywizując momenty sił mięśni działających na dany staw. Można go zbadać za pomocą goniometru i zapisać zgodnie z systemem SFTR. Ważne jest, aby czynny zakres ruchu był możliwie duży, ponieważ znacząco wpływa on na jakość życia i zdolność wykonywania czynności dnia codziennego. Prawidłowy zakres ruchomości dla poszczególnych stawów został przedstawiony poniżej.

SFTR

System SFTR umożliwia jasne i precyzyjne zapisanie zakresu ruchomości za pomocą 3 cyfr, według następujących zasad:

• w pierwszej kolejności zapisuje się wszystkie ruchy prowadzone od ciała, ruchy wyprostu, rotacji zewnętrznej, odwodzenia, odwracania;
• następną liczbą zawsze jest 0. Oznacza ono pozycję wyjściową (neutralną) dla danego stawu;
• ostatnia cyfra wskazuje na ruchy zgięcia, rotacji wewnętrznej, przywodzenia i nawracania. Opisuje ruchy wykonywane w kierunku ciała.

Oznaczenie literą S wskazuje, że badany ruch odbywa się w płaszczyźnie strzałkowej, jest to ruch zgięcia i wyprostu. Litera F mówi o ruchu u płaszczyźnie czołowej – zwykle odwiedzenie i przywiedzenie. T opisuje płaszczyznę poprzeczną, natomiast R – ruchy rotacyjne. Zapis przy stawie ramiennym R (F 0) opisuje ruch rotacji, podczas gdy ramię znajduje się w przywiedzeniu. Z kolei zapis R (F 0) opisuje ruch rotacji w momencie gdy ramię znajduje się w odwiedzeniu.

Zobacz również: Płaszczyzny ciała.

Kończyna górna

Zalicza się do niej stawy międzypaliczkowe dalsze i bliższe, międzypaliczkowy kciuka, śródręcznopaliczkowe, śródręcznopaliczkowy kciuka, nadgarstkowo-śródręczny kciuka, promieniowo-nadgarstkowy, łokciowy oraz ramienny. Dla każdego stawu ustalono normy prawidłowego, czynnego zakresu ruchomości.

1. Międzypaliczkowe dalsze – S: 0-0-80
2. Międzypaliczkowe bliższe – S: 0-0-100
3. Śródręcznopaliczkowe – S: 30-0-30
4. Międzypaliczkowy kciuka – S: 15-0-85
5. Śródręcznopaliczkowy kciuka – S: 5-0-50
6. Nadgarstkowo-śródręczny kciuka – S: 30-0-15, F: 40-0-0
7. Promieniowo-nadgarstkowy – S: 50-0-60, F: 20-0-30
8. Łokciowy – S: 0-0-150, R: 90-0-80
9. Ramienny – S: 50-0-170, F: 170-0-0, T: 30-0-135, R (F 0): 60-0-70, R (F 90): 90-0-80

Kończyna dolna

W skład stawów kończyny dolnej badanych goniometrem wchodzą stawy: skokowo-goleniowe, kolanowe, biodrowe.

1. Skokowo-goleniowy – S: 20-0-45, R: 20-0-40
2. Kolanowy – S: 0-0-130
3. Biodrowy – S: 15-0-125, F: 45-0-25, R: 40-0-40/45

Zobacz również: Bierny zakres ruchu.

Czynny zakres ruchu – podsumowanie

Podczas wykonywania ruchów czynnych, oprócz stawów pracę wykonują również mięśnie oraz inne tkanki miękkie w obrębie danego stawu. Doświadczony fizjoterapeuta na podstawie badania ruchów czynnych i biernych jest w stanie podać prawdopodobną przyczynę bądź źródło dolegliwości, np. bólowych. Ból przy wykonywaniu ruchu biernego może wskazywać na schorzenia stawowe, ponieważ wyłącza się działanie tkanek miękkich. Odwrotnie jest przy wykonywaniu ruchu czynnego – przyczyną bólu mogą być np. mięśnie, ponieważ są wykorzystywane do prowadzenia ruchu.

Ruch czynny charakteryzuje się tym (i odróżnia od biernego), że jest wykonywany samodzielnie przez pacjenta, bez pomocy z zewnątrz. Pacjent wykorzystuje w tym celu jedynie siłę własnych mięśni odpowiedzialnych za ruch w danym stawie.

	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...
	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Zembaty A. – „Kinezyterapia. Tom I” Wydawnictwo Kasper, Kraków 2002.