Kąt Q utworzony jest przez linię poprowadzoną od kolca biodrowego przedniego górnego do środka rzepki oraz drugą linię od środka rzepki do guzowatości kości piszczelowej. Zwiększony kąt Q może być przyczyną podwichnięcia rzepki.
Kąt Q – charakterystyka
Kąt Q może określać kierunek działania siły mięśnia czworogłowego uda w stawie kolanowym, co wiąże się z przebiegiem i wyznaczaniem tego kąta. W efekcie biomechanika stawu rzepkowo-udowego przebiega przez długość ścięgna rzepki i wyznaczonego kąta.
Wartości prawidłowe
W warunkach prawidłowych, dla mężczyzn kąt Q wynosi 14 stopni (+/- 3), zaś dla kobiet wynosi 17 stopni (+/- 3).
Wartości nieprawidłowe
Na kolana koślawe wskazuje kąt Q > 20 stopni, z kolei na kolana szpotawe wskazuje kąt Q < 20 stopni. Wartości większe od 15-20 stopni uważa się za przyczynę dysfunkcji aparatu wyprostnego kolana oraz pojawienie się bólu rzepkowo-udowego. Wielu autorów wskazuje również na zwiększenie w takiej sytuacji ryzyka chondromalacji rzepki czy zwichnięć i podwichnięć stawu.
Zwiększa się on przez:
- kolana koślawe;
- zwiększone przodopochylenie kości udowej;
- rotację zewnętrzną piszczeli;
- znajdującą się bocznie guzowatość kości piszczelowej;
- napięty troczek zginaczy.
Podsumowując, im większy kąt Q, tym większe ryzyko niestabilności rzepki i zespołu bólowego przedniego przedziału stawu kolanowego.
Zobacz również: Lateralizacja rzepki.
Należy wiedzieć, że jedną ze skuteczniejszych metod, która wspomaga leczenie przy nieprawidłowym kącie Q jest zastosowanie kinesiotapingu, ponieważ między innymi wspomoże utrzymanie rzepki we właściwej pozycji. Dodatkowo odciąży napięte struktury.
Zobacz również: Taping kolana (stabilizacja rzepki).
Znaczenie prawidłowego ułożenia rzepki
Siły oddziaływujące na staw rzepkowo-udowy obejmują około 0,5-krotność masy ciała podczas normalnego chodzenia. Z kolei podczas wchodzenia po schodach zwiększają się one do 3,3-krotności masy ciała, a podczas zgięcia kolana (zgięcie około 130°) jest to 7,8-krotność masy ciała. Te ogromne siły generowane są przez ramię dźwigni i przeniesienie siły na mięsień czworogłowy.
Badania wykazały, że nieprawidłowe obciążenie spowodowane wadliwym ułożeniem rzepki może bezpośrednio przyczynić się do rozwoju osteoartrozy stawu rzepkowo-udowego. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie nieprawidłowości i jak najszybsze wdrożenie postępowania leczniczego. W efekcie można zapobiec dzięki temu wielu schorzeniom, ponieważ wczesna rehabilitacja znacznie zwiększa rokowania.
Zobacz również: Niestabilność kolana w urazach.
Bibliografia
- Owczarski T., Ocena wyników leczenia operacyjnego nawrotowego zwichnięcia rzepki izolowaną metodą Insalla-Greena w porównaniu do techniki uzupełnionej o balansowanie dystalne wg Roux, Poznań 2014.
- Kusiak M., Kawczyński A., Ocena ultrasonograficzna chrząstki stawowej na kłykciach kości udowej u pacjentów ze zwiększonym
kątem Q, Journal of Ultrasonography, 18/2018.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
