Przełyk to przewód mięśniowo-błoniasty o podłużnym przebiegu. Łączy gardło z żołądkiem i należy do układu pokarmowego. Jego funkcją jest głównie transport kęsów pokarmowych z jamy ustnej do żołądka, jako że nie wchłania on pokarmów. Zwykle rozpoczyna się na wysokości VI kręgu szyjnego.
Gdzie znajduje się przełyk?
Umiejscowienie przełyku jest każdemu znane. To struktura między gardłem a żołądkiem, mająca początek na wysokości VI kręgu szyjnego, a kończąca się na poziomie X lub XI kręgu piersiowego. Łączy się z wpustem żołądka. W rzucie na przednią ścianę klatki piersiowej miejsce to leży na poziomie podstawy wyrostka mieczykowatego nieco na lewo od linii pośrodkowej.
Budowa przełyku
W budowie anatomicznej przełyku wyróżniamy następujące części:
- szyjna;
- piersiowa;
- brzuszna.
Najkrótsza jest część brzuszna, ponieważ ma jedynie od 1 do 3 cm. Ściana przełyku składa się od wewnątrz z:
- błony śluzowej;
- utkania podśluzowego;
- błony mięśniowej;
- błony zewnętrznej.
Błona śluzowa pełni funkcje ochronne, wydziela pewną ilość substancji ułatwiającej poślizg kęsów pokarmowych, co jest dodatkowo wspomagane śliną. Tkanka ta jest gruba i mocna, a na jej powierzchni wyróżniamy liczne, małe grudki chłonne. Błona mięśniowa powoduje zarówno napięcie ściany, jak i ruchy przełyku. Z kolei błona zewnętrzna występuje w postaci luźnej tkanki łącznej, która bez wyraźnych granic łączy się z tkanką łączną sąsiednich narządów.
Unerwienie
Nerwy ruchowe przełyku pochodzą z nerwów krtaniowych wstecznych, te zaś są gałęziami nerwów błędnych. Nerwy czuciowe odchodzą od IV-V piersiowego odcinka rdzenia. Mimo tego, wrażliwość przełyku jest zazwyczaj nieznaczna. Nie jesteśmy w stanie odczuć różnic ciśnienia czy temperatury, a dotyk ma znaczenie jedynie w górnej jego części.
Unaczynienie
Unaczynienie tętnicze odcinka szyjnego pochodzi od tętnicy tarczowej dolnej, która odchodzi od tętnicy podobojczykowej. Odcinek piersiowy unerwia kilka gałązek aorty piersiowej, a także gałęzie oskrzelowe odchodzące od aorty. W jamie brzusznej wyróżnia się tętnicę żołądkową lewą i tętnicę przeponową dolną.
Naczynia chłonne prowadzą do węzłów szyjnych głębokich, węzłów śródpiersia tylnego oraz do węzłów położonych przy wpuście żołądka.
Zobacz również: Żylaki przełyku.
Za co odpowiada przełyk?
Warstwa mięśniowa podłużna i okrężna przełyku wykonują ostatnią, trzecią fazę łykania. Dwie pierwsze, tzw. akt policzkowo-gardłowy, niezależnie od położenia ciała, przeprowadzają kęsy i płyny do górnej drugiej części przełyku, do okolicy, w której zmienia się rodzaj mięśni. Dalszy transport treści odbywa się w zależności od położenia ciała i od konsystencji pokarmów. W postawie pionowej płyny i miękkie kęsy bez udziału mięśni pod wpływem siły ciężkości przesuwają się od razu do dolnego zwężenia przełyku lub nawet do wpustu żołądka. Im bardziej postawa ciała odchyla się od pionu, np. w położeniu na plecach, im więc słabiej działa siła ciężkości, tym silniej występują ruchy robaczkowe mięśni. Do przesuwania kęsów bardziej twardych, nawet w postawie pionowej, konieczna jest perystaltyka mięśni. Innymi słowy, przełyk umożliwia przedostanie się kęsów pokarmowych i płynów z jamy ustnej do żołądka.
Zobacz również: Przepuklina rozworu przełykowego.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Walocha J., Anatomia prawidłowa człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
