Warto wiedzieć jak prawidłowo oddychać, ponieważ to zdecydowanie najważniejsza czynność całego organizmu. Bez jedzenia człowiek może wytrzymać wiele dni, bez wody – około tygodnia. Natomiast oddech musi być stały. Średni czas wstrzymywania oddechu wynosi zaledwie 3 minuty. Każdy człowiek bierze w ciągu minuty około 12-15 oddechów, co w ciągu całego dnia daje całkiem pokaźną ilość.
Znaczenie prawidłowego oddechu
Poza oczywistą rzeczą, jaką jest dostarczanie tlenu do organizmu – dlaczego oddech jest aż tak istotny? Owszem, dostarczanie tlenu i usuwanie dwutlenku węgla jest podstawową rolą oddychania, jednak nie jedyną. Oddech bowiem:
- ma bezpośredni wpływ na równowagę systemu nerwowego, ponieważ to właśnie za sprawą oddechu niwelujemy konsekwencje sytuacji stresowej i jesteśmy w stanie szybko się uspokoić;
- synchronizuje pracę obydwu półkul mózgu;
- wzmacnia układ odpornościowy;
- bezpośrednio wiąże się z prawidłowym snem, umożliwia dobre wyspanie się;
- umożliwia skupienie się na wykonywanej czynności;
- zmniejsza napięcia obecne w ciele, dlatego na prawidłowy oddech zwraca się szczególną uwagę w przypadku kobiet w ciąży.
Prawidłowy oddech wpływa więc na cały organizm i ma ogromne znaczenie w regulacji homeostazy. Długotrwałe zbyt szybkie i zbyt płytkie oddychanie sprawia, że organizm usuwa więcej dwutlenku węgla, niż jest to fizjologicznie konieczne. W konsekwencji zmienia się pH krwi, ma miejsce skurcz mięśniówki naczyń krwionośnych oraz zaburzenie metabolizmu. Może to być przyczyną rozwoju wielu schorzeń oraz znacznego spadku samopoczucia.
„Nieprawidłowe oddychanie wpływa również na obniżenie wyników sportowych, nie tylko u zawodowców. Nauka prawidłowego oddechu jest kluczowa w bardzo wielu dyscyplinach, zarówno w tych wytrzymałościowych jak i siłowych” – mówi trener Michał Woroniecki z FitRepublic.pl.
Jak dobrze oddychać?
Na samym początku warto się zastanowić nad tym, w jaki sposób powinno się oddychać. Należy doprowadzić do tego, aby wypracowany sposób oddychania stał się nawykiem. Po pierwsze – powietrze zawsze wdychamy i wydychamy nosem (chyba że wykonujemy ćwiczenia oddechowe, podczas których wydech następuje ustami). Powietrze musi przepływać przez jamę nosa, ponieważ to właśnie tam następuje jego ogrzanie, oczyszczenie i nawilżenie. Jeśli oddychamy wyłącznie przez usta narażamy się na rozwój infekcji i znacznie wysuszamy śluzówkę jamy ustnej.
Następnie należy zwrócić uwagę na tor oddychania. Wyróżnia się 3 podstawowe tory (sposoby) oddychania:
- górny – piersiowy, charakterystyczny dla kobiet;
- dolny – przeponowy, charakterystyczny dla mężczyzn;
- bocznożebrowy.
Uznaje się, że oddychanie wyłącznie torem piersiowym lub wyłącznie torem przeponowym jest niewłaściwe. Najbardziej optymalnym, najkorzystniejszym sposobem oddychania dla całego organizmu jest połączenie tych dwóch sposobów, a więc oddychanie torem dolnożebrowym (zwanym również piersiowo-brzusznym). W czasie wdechu równomiernie rozszerza się cała klatka piersiowa wspomagana pracą przepony.
Ćwiczenia oddechowe
Przyjmuje się, że ćwiczenia oddechowe należy wykonywać 2 razy w ciągu dnia, najlepiej przed jedzeniem lub przynajmniej godzinę po posiłku. Przez przystąpieniem do ćwiczeń warto rozluźnić mięśnie szyi i klatki piersiowej wykonując kilka skłonów głową czy krążeń ramionami. Niezwykle ważna jest prawidłowa pozycja do takich ćwiczeń – ciało musi być rozluźnione, nie unosimy barków i nie odchylamy głowy do tyłu. Głowa może być lekko pochylona do przodu. Przykładami podstawowych ćwiczeń oddechowych są:
- ułożenie ust w tak zwany dziubek, wdech przez nos licząc do 2, wydech przez usta licząc do 4;
- ręce znajdują się na dolnych żebrach, bierzemy wdech nosem w taki sposób, aby powietrze kierowało się w stronę naszych dłoni i powodowało rozszerzenie wyłącznie tej części tułowia, wydech ustami;
- pozycja rozluźniona, powolny ale bardzo głęboki wdech nosem (aż do granicy niemożności dalszego wdechu), równie powolny wydech ustami (także do granicy pojemności płuc).
Ćwiczenia oddechowe można wykonywać przed każdą stresującą, nerwową sytuacją. Wystarczy wówczas zamknąć oczy i skupić się na własnym wnętrzu i emocjach, starając się uspokoić. Oddech zawsze kierujemy w stronę dolnych żeber.
Polecane produkty:
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... | |
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Weller S., Oddech, który leczy. 20 sposobów na odetchnięcie od stresu, napięcia i zmęczenia, Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2007.
- Barczok M., Złap oddech, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2019.
- Orr L., Świadomy oddech, Wydawnictwo Ravi, Łódź 2006.