Jama nosowa przedzielona jest pionową przegrodą nosa na dwie symetryczne części i znajduje się w twarzoczaszce. Pełni ona ważne funkcje, ponieważ powietrze przechodzące przez jej kanał zostaje ogrzewane i oczyszczone, zanim trafi do dalszych odcinków układu oddechowego. Dodatkowo, zwilżone i ogrzane powietrze wzmaga zdolność węchową.
Jama nosowa – budowa anatomiczna
Jama nosowa ciągnie się od podstawy części mózgowej czaszki do sklepienia jamy ustnej, zajmując odcinek górny i środkowy części twarzowej czaszki. Składa się z właściwej jamy nosowej oraz jam dodatkowych, czyli zatok przynosowych. Od tyłu jama nosowa przechodzi w przewód nosowo-gardłowy, który następnie idzie dalej aż do nosogardła.
Cała jama nosowa jest wyścielona dobrze unaczynioną błoną śluzową zawierającą nabłonek wielorzędowy migawkowy, który z kolei posiada liczne komórki kubkowe.
Zatoki
Rozróżnia się następujące zatoki:
- czołową – położoną u góry i z przodu;
- szczękową wraz z komórkami sitowymi – położoną bocznie;
- klinową – położoną u góry i do dołu.
Powstają one jako wpuklenia błony śluzowej, które od jamy nosowej wrastają w otaczające kości. Pojemność wszystkich zatok przynosowych razem wziętych jest większa niż właściwej jamy nosowej. Wszystkie one łączą się z jamą nosową i są wyścielone niezwykle cienką błoną śluzową.
Zatoki przynosowe pełnią bardzo ważne funkcje, ponieważ nie tylko gromadzą powietrze, ale i ogrzewają czaszkę dzięki wysłaniu błoną śluzową. Z kolei poprzez swoją pneumatyczną budowę biorą udział w procesie tworzenia się mowy czy podczas śpiewu.
Ściany
Jama nosowa otwiera się z przodu czaszki otworem gruszkowatym. Z kolei do tyłu prowadzą do części nosowej gardła tak zwane nozdrza tylne. Jama ta jest znacznie węższa w górnym odcinku. W każdej jej połowie można wyróżnić 4 ściany:
- górną – najwyższą, ustawioną zwykle poziomo. Od przodu tworzą ją kości nosowe i kolec nosowy kości czołowej, w części środkowej blaszka sitowa kości sitowej, z kolei od tyłu zbudowana jest przez trzon kości klinowej i małżowiny klinowe. W blaszce sitowej kości sitowej znajdują się dodatkowo otworki dla nerwów węchowych;
- dolną – położoną poziomo. Utworzona jest przez wyrostek podniebienny szczęki oraz blaszkę poziomą kości podniebiennej. W części przedniej znajduje się po obu stronach przegrody nosa otwór przysieczny;
- przyśrodkową – stanowi ona przegrodę kostną nosa i leży w płaszczyźnie pośrodkowej, która dzieli jamę nosową na 2 symetryczne połowy. Często jest wygięta w jedną ze stron;
- boczną – ustawioną praktycznie strzałkowo.
Przewody nosowe
W budowie jamy nosowej warto scharakteryzować również przewody nosowe:
- dolny – między dolną i boczną ścianą jamy, a małżowiną nosową dolną. Jest najobszerniejszy i najdłuższy;
- środkowy – między małżowiną dolną, a środkową;
- górny – między małżowiną środkową, a górną. Jest najkrótszy i jednocześnie najwęższy, występuje tylko w części tylnej jamy nosowej.
Małżowiny nosowe
Stanowią narząd powonienia nie tylko u człowieka, ale i u większości ssaków. Wyróżnia się małżowinę nosową górną, środkową oraz dolną. Należy wiedzieć, że u człowieka występują również małżowiny dodatkowe, które mają jednak niewielkie znaczenie biologiczne.
Unaczynienie
Jama nosowa jest unaczyniona tętniczo przez gałęzie tętnicy ocznej oraz gałęzie tętnicy szczękowej. Krew żylna odchodzi od żył sitowych przedniej i tylnej, a następnie dochodzi do żyły ocznej górnej.
Unerwienie
Unerwienie jamy nosowej pochodzi od piątej gałęzi nerwu trójdzielnego.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
