Wybity kciuk to potoczne sformułowanie używane do określania podwichnięcia lub zwichnięcia stawu śródręczno-paliczkowego bądź stawu międzypaliczkowego kciuka. To bardzo częsty uraz u sportowców, szczególnie siatkarzy i piłkarzy ręcznych. Jego obraz kliniczny na ogół nie zalicza się do poważnych czy zagrażających zdrowiu. Odpowiednia fizjoterapia sprawia, że bardzo szybko można powrócić do uprawianej aktywności fizycznej.
Wybity kciuk – podwichnięcie czy zwichnięcie kciuka?
W przypadku podwichnięcia kciuka miejsce ma częściowe i chwilowe przerwanie kontaktu paliczka dalszego z głową stawową w obrębie nasady dalszej paliczka bliższego lub paliczka bliższego z głową stawową kości śródręcza. Mimo takiego stanu rzeczy torebka stawowa nie ulega ani rozerwaniu, ani nadmiernemu uszkodzeniu. Możliwa jest widoczna deformacja stawu, jednak na ogół ma charakter przejściowy i niewielkie zasięgi. Kontuzja w większości przypadków nie jest groźna.
Znacznie groźniejszy jest uraz zwichnięcia kciuka. Określa stan, gdy ciągłość struktury pomiędzy paliczkami, a powierzchnią stawową zostaje całkowicie przerwana. Na ogół miejsce ma wtedy rozerwanie torebki stawowej, a nawet uszkodzenia innych tkanek miękkich (np. struktur nerwowych). Zadaniem lekarza ortopedy jest nastawienie stawu, czyli przywrócenie anatomicznej pozycji paliczków. Koniecznie należy wykluczyć złamania, które towarzyszą zwichnięciom.
Objawy wybitego kciuka
Objawy wybitego kciuka zależą od tego, czy jest to podwichnięcie czy zwichnięcie. Przy podwichnięciu najczęściej występuje jedynie ból podczas próby wykonania ruchów kciukiem, obrzęk i zaczerwienienie. W drugim przypadku (zwichnięcie kciuka) typowe są:
- zniekształcenie stawu;
- silny ból;
- niemożność wykonania jakichkolwiek ruchów kciukiem;
- opuchlizna;
- zaczerwienienie;
- ewentualne objawy nerwowe przy uszkodzeniu struktur nerwowych.
Wybity kciuk – jak leczyć?
W momencie wybicia kciuka pierwszym krokiem powinna być wizyta u ortopedy, który na podstawie badań (USG, RTG lub tomografia) wykluczy ewentualne uszkodzenia innych tkanek lub złamanie. Przy zwichnięciu wykona on nastawienie stawu. Niekiedy konieczne bywa chwilowe unieruchomienie palca I ręki w specjalnej szynie, której celem jest stworzenie odpowiednich warunków do gojenia się uszkodzeń. Bez względu na stopień uszkodzenia dobrym pomysłem będzie konsultacja z fizjoterapeutą sportowym lub ortopedycznym.
Zanim jednak dotrzemy do lekarza pomocne będą zimne okłady (zmniejszanie bólu i stanu zapalnego) oraz uniesienie dłoni powyżej poziomu serca (profilaktyka obrzęków). Gdy podwichnięcie jest niewielkie, być może samodzielna pierwsza pomoc całkowicie uśmierzy ból i zlikwiduje objawy. Przy poważniejszych urazach lub dla własnego komfortu psychicznego warto jednak udać się do specjalisty.
Zobacz również: Metoda RICE – najlepsza przy urazach tkanek miękkich?
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kruczyński J., Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
- Brandon L., Anatomia w urazach sportowych. Ćwiczenia i rehabilitacja, Wydawnictwo Muza.
- Dziak A., Urazy sportowe, Wydawnictwo Medicina Sportiva, Kraków 2015.
