Najczęstsze urazy w sporcie

Warto wiedzieć, jakie są najczęstsze urazy w sporcie, aby móc im zapobiegać. Powszechnie mówi się, że sport to zdrowie – i jest to prawda. Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna z pewnością poprawi ogólne zdrowie i kondycję oraz wpłynie na samopoczucie. Jednak nieodpowiednio uprawiany sport o nadmiernej intensywności czy częstotliwości może doprowadzić do powstawania licznych kontuzji.

Przyczyny kontuzji u sportowców

Do najczęstszych przyczyn urazów w sporcie zalicza się między innymi:

• przeciążenia podczas wykonywania aktywności;
• brak odpowiedniej rozgrzewki przed treningiem;
• brak fazy ochłodzenia organizmu po treningu;
• zbyt częste jednostki treningowe (organizm nie ma czasu, aby się zregenerować);
• nieodpowiedni stan obiektu treningowego lub sprzętu;
• zbyt szybkie podjęcie aktywności po wcześniejszym urazie lub przeciążeniu.

Należy wspomnieć, że niektóre aktywności są znacznie bardziej kontuzjogenne niż inne. Ryzyko urazów sportowych wzrasta przy sportach kontaktowych (piłka nożna, koszykówka, hokej) oraz przy sportach motorowych. Ponadto, znając dziedzinę sportu, można przewidzieć najczęstsze urazy dla tej konkretnej branży. Przykładowo, w siatkówce najczęściej pojawiać się będą urazy nadgarstka oraz entezopatie w obrębie stawu łokciowego. Z kolei w piłce nożnej często pojawiają się kontuzje kolan.

Obrażenia w sporcie mogą wystąpić jako ostre, powstałe wskutek nagłego urazu mechanicznego, w których można określić moment urazu. Przyczyna i wielkość urazu są zazwyczaj znane, a bezpośrednio po urazie bada się i kontroluje ból oraz obrzęk, a także dokonuje się oceny konieczności leczenia.

Wyróżnić można także czynniki ryzyka, które sprzyjają powstawaniu kontuzji. Są to:

• podeszły wiek;
• nieodpowiednie nawodnienie organizmu i zła dieta (np. uboga w kolagen);
• zła technika wykonywanych ćwiczeń;
• słaba wydolność mięśniowa;
• defekty oraz anomalie w obrębie narządu ruchu.

Szczególną przyczyną zwiększenia ryzyka kontuzji jest przetrenowanie organizmu. Stan ten jest trudny do zdiagnozowania. Wskaźnikami charakteryzującymi zespół przetrenowania są: wskaźniki anatomiczne, fizjologiczne, biochemiczne oraz psychologiczne.

Najczęstsze urazy w sporcie

Zdecydowanie najczęściej u sportowców pojawiają się przeciążenia – mikrouszkodzenia struktur miękkich, entezopatie itd. Dochodzi do tego w wyniku długotrwałego wykonywania określonych ruchów, szczególnie, gdy zawodnik nie da organizmowi czasu na odpowiednią regenerację. Szacuje się, że przeciążenia stanowią 1/3 wszystkich urazów sportowych. Inną ich przyczyną jest zbyt intensywny trening w stosunku do przygotowania czynnościowego organizmu. Nierzadko diagnozuje się więc:

• łokieć tenisisty lub łokieć golfisty;
• bark zamrożony;
• zespół cieśni nadgarstka;
• kolano skoczka.

Pozostałe najczęstsze urazy w sporcie obejmują:

• naderwanie i zerwanie struktur miękkich, np. zerwanie stożka rotatorów;
• stany zapalne np. zapalenie przyczepu głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia – czego przyczyną jest zazwyczaj nagłe szarpnięcie zbyt napiętego mięśnia;
• uszkodzenie ścięgna Achillesa lub mięśnia trójgłowego łydki;
• skręcenie lub zwichnięcie stawów skokowych;
• uszkodzenia w obrębie stawów kolanowych – wewnętrzne uszkodzenia łąkotek, złamanie rzepki.

Należy pamiętać, że dla każdego sportu można wyszczególnić grupę najczęściej pojawiających się urazów. Przykładowo, dla zawodowych bokserów będą to encefalopatie i urazy twarzoczaszki. Ciężkie urazy sportowe mogą prowadzić do trwałego inwalidztwa, a tym samym do utraty zdolności do uprawiania sportu.

Zobacz również: Sport to zdrowie czy sport albo zdrowie?

Leczenie urazów w sporcie

Koniecznością jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia kontuzji u sportowców. Zwiększa to rokowanie pełnego powrotu do zdrowia i aktywności fizycznej w przyszłości. Nieprawidłowa opieka medyczna może prowadzić do komplikacji i powikłań, a ich leczenie wiąże się z dodatkowymi zabiegami, kosztowną diagnostyką i użyciem drogich leków.

Postępowanie lecznicze zależy głównie od ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz rodzaju urazu. W niektórych przypadkach (np. przy zerwaniu więzadeł) konieczne może się okazać szycie, czyli leczenie chirurgiczne. Bez względu na fakt, czy przeprowadzona była operacja czy wystarczy leczenie zachowawcze, konieczna jest rehabilitacja. Zajmować się nią powinien fizjoterapeuta doświadczony w terapii manualnej i urazach sportowych. Za pomocą odpowiednich technik z pewnością przywróci on sprawność pacjentowi. Należy pamiętać, że przy urazach organizm potrzebuje czasu do samonaprawy, przez co należy zrezygnować z uprawiania sportu na rzecz treningów rehabilitacyjnych.

Czas powrotu do pełnej aktywności może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. W większości przypadków pacjent może wrócić do uprawianego wcześniej sportu i do tego się dąży podczas rehabilitacji. Tylko w sporadycznych przypadkach doznana kontuzja wiąże się z rezygnacją ze sportu zawodowego.

Roller do masażu Piankowy, wysokiej jakości roller do masażu wykorzystywany jest do rozluźniania mięśniowo-powięziowego. Idealnie nadaje się dla osób aktywnych fizycznie. Może posłużyć zarówno przed treningiem w ramach rozgrzewki zwiększając elastyczność więzadeł ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Wójcik G., Skalska-Izdebska R., Śliwińska E., Szulc A., Rodzaje urazów i częstość ich występowania w siatkówce wyczynowej kobiet, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.
2. Rusek W., Pop T., Jarochowicz S., Cieplińska E., Glista J., Najczęstsze urazy kończyn górnych i dolnych u dzieci i młodzieży, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, 4/2010.
3. Złotkowska R., Skiba M., Mroczek A., Bilewicz-Wyrozumska T., Król K., Lar K., Zbrojkiewicz E., Negatywne skutki aktywności fizycznej oraz uprawiania sportu, Hygeia Public Health, 1/2015.