Testy neurologiczne powinny być przeprowadzone w momencie gdy tylko fizjoterapeuta będzie podejrzewał, że układ nerwowy jest odpowiedzialny za objawy z jakimi zmaga się pacjent. Dzielą się one na testy siły mięśniowej, badanie odruchów oraz badanie czucia.
Testy neurologiczne
Wszystkie testy neurologiczne można podzielić, aby ułatwić ich zapis i wybór. Na początku warto skupić się na testach integralności, które powiązują układ nerwowy z mięśniowym.
Testy integralności
Testy integralności nerwów powinny być przeprowadzone, gdy pacjent będzie miewał następujące objawy:
- mrowienia i drętwienia;
- osłabienie mięśni;
- problemy z czuciem;
- upuszczania przedmiotów z ręki bez wcześniejszego wypadku czy urazu;
- problemy z chodzeniem bez wcześniejszego wypadku czy urazu.
Testy te można przeprowadzać, gdy pacjent znajduje się zarówno w pozycji siedzącej jak i stojącej. Test siły mięśniowej polega na izometrycznym sprawdzeniu siły mięśnia. Pacjent powinien próbować wykonać ruch daną częścią ciała przeciwko oporowi stawianemu przez fizjoterapeutę. Powodem przeprowadzania testów izometrycznych, a nie ekscentrycznych bądź koncentrycznych jest unikniecie pogubienia się wynikającego z tonusu mięśniowego. Zmiany w sile mięśnia natomiast mogą być spowodowane uszkodzeniem nerwu ruchowego albo samego mięśnia. Poniżej przedstawione zostały kręgi, od których wychodzą nerwy i wysyłają sygnały do mięśni umożliwiając dane ruchy:
- C1-2: zginanie i prostowanie szyi;
- C3: zginanie boczne szyi;
- C4: unoszenie ramion;
- C5: odwodzenie ramion;
- C5-6: zginanie stawu łokciowego;
- C7: prostowanie stawu łokciowego;
- C8: zginanie i prostowanie kciuka oraz stawu promieniowo-nadgarstkowego;
- T1: przywodzenie palców reki;
- L1-2: zginanie stawu biodrowego;
- L3-4: prostowanie stawu kolanowego;
- L4: zginanie grzbietowe stopy;
- L5: zginanie grzbietowe palucha;
- S1-2: zginanie podeszwowe stopy;
- L5- S1: zginanie stawu kolanowego;
- L5-S1: prostowanie stawu biodrowego.
Badanie odruchów
Badanie odruchów polega na sprawdzeniu reakcji organizmu na dany bodziec. W tym przypadku fizjoterapeuta sprawdza odruchy bezwarunkowe takie jak odruch z mięśnia ramienno-promieniowego, odruch z mięśnia dwugłowego ramienia, odruch z mięśnia trójgłowego ramienia, odruch kolanowy, odruch skokowy, badanie objawu babińskiego i stopotrząs.
Ważne, aby podczas wykonywania tych testów badana część ciała była zrelaksowana. Czasami może to być trudne dla pacjenta i wtedy pomocne okazać się może poproszenie pacjenta o odliczanie od 100 w dół do 7 cyfr. Odwróci to jego uwagę od przeprowadzanego testu i umożliwi fizjoterapeucie na prawidłowe przeprowadzenie badania.
Badanie objawu babińskiego polega na przesunięciu długopisu bądź drugiego końca młoteczka używanego do badania odruchów przez boczną część podeszwowej strony stopy od piety w stronę palców. Jeśli podczas testu nastąpi zgięcie grzbietowe dużego palca i podeszwowe zgięcie pozostałych palców wówczas test będzie pozytywny. Ciekawostką jest to, że u małych dzieci tuż po urodzeniu test babińskiego jest zawsze pozytywny – jest to normalne.
Innym testem jest stopotrząs, podczas którego fizjoterapeuta wykonuje szybkie zgięcie grzbietowe stopy. Test jest pozytywny gdy stopa będzie wykonywała zginanie podeszwowe w formie trzęsienia. W przypadku mocnego uciśnięcia nerwu odruchy będą nieobecne. Zmniejszone odruchy mogą oznaczać lekko uciśnięty nerw, natomiast powiększony odruch uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Dodatkowe testy takie jak test babińskiego i test odruchu podeszwowego powinien zostać przeprowadzony, a gdy będą one pozytywne wówczas fizjoterapeuta powinien skierować pacjenta do lekarza jak najszybciej. Odruchy z poszczególnych mięśni pochodzą z następujących segmentów kręgosłupa:
- C5: mięsień dwugłowy ramienia;
- C6: mięsień ramienno- promieniowy;
- C7-8: mięsień trójgłowy ramienia;
- S1-2: odruch skokowy;
- L3-4: odruch kolanowy.
Badanie czucia
Badanie czuciowe polega na dotykaniu, przesuwaniu wacika bądź chusteczki po obu stronach ciała pacjenta porównując jedną stronę do drugiej. Ważne jest, aby dana część ciała była odsłonięta tak, aby fizjoterapeuta mógł bezpośrednio robić testy na skórze pacjenta. Ponadto podczas testu pacjent powinien mieć oczy zamknięte, a fizjoterapeuta badając czucie, porównuje obie strony i pyta pacjenta czy czucie po jednej stronie jest takie same jak po drugiej. Gdy wystąpi różnica to prosi o podanie w przybliżeniu procentowej różnicy. Zamiast wacika czasami może również zostać użyta igła do sprawdzania czy pacjent odczuwa ostre i tępe czucie oraz zimno i ciepło. Użycie igły oraz temperatura będą wyjątkowo przydatne podczas dużych zmian w badaniu czucia przy użyciu wacika. Zmiany w czuciu występują w efekcie uszkodzenianerwów czuciowych, miedzy korzeniem nerwowym, a ich końcówkami.
Należy pamiętać, że sama utrata czucia bądź odruchy mogą nic nie oznaczać. Gdy występują wszystkie objawy jednoczenie, wówczas jest to spowodowane uciskiem rdzenia bądź nerwu korzeniowego, bądź rdzenia korzeniowego czy poważnego uszkodzenia układu nerwowego. Czasami pacjent może mieć pomniejszony odruch lub nie mieć odruchu, a inne testy neurologiczne i ich wyniki wyjdą prawidłowe. Inni z kolei mogą mieć pomniejszone czucie, a normalne odruchy i siłę mięśniową.
Polecane produkty:
|
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kwolek A., Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Buckup J., Buckup K., Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
