Koagulacja to pojęcie wykorzystywane w różnych dziedzinach, mające rozmaitą definicję. Najczęściej mianem koagulacji zwie się łączenie cząstek fazy rozproszonej koloidu w większe agregaty tworzące fazę ciągłą o nieregularnej strukturze, a także proces ścięcia białka za pomocą łuku elektrycznego (zwykle w medycynie).
Koagulacja w medycynie
Pozostając w tematyce medycznej, koagulacją zwiemy proces ścięcia białek, a właśnie z białek składają się wszystkie tkanki ludzkiego organizmu. Diatermie chirurgiczne (ESU) są współcześnie kluczowym elementem wyposażenia w większości sal operacyjnych. Zdecydowanie stanowią najbardziej przydatne i szeroko używane urządzenia przez chirurgów. Podstawą diatermii chirurgicznej jest użycie elektrokautera, czyli specjalnego noża umożliwiającego cięcie tkankę za pomocą prądu przemiennego o wysokiej częstotliwości.
Mechanizm działania tego procesu został dobrze zbadany i wyjaśniony. Wykorzystuje zjawisko podziału biologicznego tkanek osiągniętego poprzez dużą gęstość przepływającego prądu wysokiej częstotliwości, skoncentrowanego na małej powierzchni elektrody aktywnej. Efekt cięcia pojawia się wówczas, gdy napięcie znajdujące się między tkanką a elektrodą aktywną jest wystarczające do utworzenia łuku między nimi. W miejscu przepływu prądu tworzy się bardzo wysoka temperatura powodująca odparowanie lub wręcz spalenie tkanki.
Koagulacja następuje jednak nie tylko przy użyciu prądu wysokiej częstotliwości, ale również laserów medycznych. Cięcie laserowe to jeden z procesów rozdzielania termicznego. Wiązka uderza w powierzchnię tkanek i silnie je nagrzewa, aż do momentu stopienia lub całkowitego odparowania. Podczas przepływu prądu wysokiej częstotliwości bądź wiązki lasera przez tkanki następuje hemostaza mniejszych naczyń krwionośnych. W momencie, gdy gęstość prądu jest zredukowana, a lekarz używa elektrody o dużej powierzchni celem rozproszenia energii, pojawia się koagulacja bez głębszej penetracji. Lekarz może modulować m.in. gładkość cięcia, jakość hemostazy oraz stopień destrukcji tkanek.
Zalety koagulacji w medycynie
Jedną z największych zalet zjawiska koagulacji w medycynie jest jego precyzja. Dzięki nowoczesnym urządzeniom możliwe jest wykonanie dokładnego cięcia w linii prostej, bez ryzyka uszkodzenia okolicznych tkanek. Dodatkowo koagulacji towarzyszy niemal natychmiastowe obkurczenie / zamknięcie mniejszych naczyń krwionośnych, co zwiększa widoczność pola zabiegowego i ułatwia pracę lekarzowi, przyspiesza powrót do zdrowia i gojenie się tkanek oraz zmniejsza ryzyko nadmiernego krwawienia i skutków ubocznych.
Zabiegi przeprowadzone z użyciem lasera bądź elektrokautera są niemal bezbolesne, szybkie i związane z lepszym rokowaniem dla pacjenta. Zmniejsza się również ból po zabiegu, w momencie ustąpienia znieczulenia. Innymi zaletami zjawiska koagulacji w medycynie są:
- zmniejszone ryzyko powstawania widocznych blizn;
- działanie bakteriobójcze (w przypadku lasera);
- zmniejszona konieczność zakładania szwów;
- mniejszy obrzęk pozabiegowy.
Koagulacja – przykłady zabiegów
Do przykładowych zabiegów przeprowadzanych z użyciem lasera lub prądów wysokoenergetycznych, podczas których zachodzi zjawisko koagulacji, zaliczamy między innymi:
- gingiwektomię i gingiwoplastykę;
- odmładzanie pochwy i sromu;
- zamykanie naczyń krwionośnych w przebiegu żylaków;
- usuwanie hemoroidów;
- usuwanie włókniaków, brodawek, pieprzyków i innych zmian dermatologicznych;
- podcinanie przerośniętego lub skróconego wędzidełka języka.
Zjawisko koagulacji można wykorzystać praktycznie w każdej dziedzinie medycyny ze względu na szeroki pakiet korzyści dla lekarza i pacjenta.
Koagulacja w przemyśle
Mianem koagulacji zwiemy również łączenie się cząstek fazy rozproszonej koloidu w większe agregaty tworzące fazę ciągłą o nieregularnym kształcie. Może mieć charakter odwracalny i nieodwracalny. Do grona typowych produktów koagulacyjnych można zaliczyć między innymi niektóre farby, tworzywa sztuczne oraz nawet produkty spożywcze (np. jogurty będące wynikiem koagulacji białek). Koagulacja białek może następować wskutek działania wyższych temperatur lub czynników chemicznych, w tym soli. Koagulację wykorzystuje się także w przemyśle ściekowym do ich oczyszczania. Dzięki temu można uzyskać znaczny efekt, np. redukcję biochemicznego zapotrzebowania tlenu do 85%.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaczmarzyk T., Chiapasco M., Chirurgia stomatologiczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2020.
- Kaszuba A., Pfenninger J., Fowler G., Procedury zabiegowe i diagnostyczne w dermatologii i medycynie estetycznej, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2012.
- Jaroszyk F., Biofizyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
