Penicylina to nie jeden lek lecz grupa antybiotyków (penicylin) odkryta w 1928 roku przez Aleksandra Fleminga. Wykazuje silne działanie bakteriobójcze w stosunku do wielu szczepów bakterii.
Rodzaje penicylin
Zgodnie z międzynarodową klasyfikacją penicyliny dzieli się na następujące podgrupy:
- o szerokim spektrum działania (J 01 CA);
- wrażliwe na beta-laktamazę (J 01 CE);
- oporne na beta-laktamazę (J 01 CF);
- inhibitory beta-laktamazy (J 01 CG);
- połączenie penicylin z inhibitorami beta-laktamazy (J 01 CR).
Wszystkie wymienione wyżej substancje są środkami o działaniu bakteriobójczym. Ich podziału dokonano biorąc pod uwagę budowę chemiczną i spektrum przeciwbakteryjnego.
Zastosowanie penicyliny
Penicylina stanowi lek z wyboru w przypadku leczenia zakażeń, między innymi bakteriami gram-dodatnimi (większość paciorkowców, dwoinki zapalenia płuc, laseczki wąglika itd.). Omawiając temat dokładniej, za pomocą antybiotyków penicylinowych można zwalczyć szczepy:
- paciorkowców;
- dwoinek gram-ujemnych;
- ziarenkowców beztlenowych;
- gonokoków;
- miningokoków;
- bacillus anthracis;
- krętków.
Należy pamiętać, aby stosować penicylinę wyłącznie w konkretnych, wskazanych przez lekarza przypadkach. Nieodpowiednie stosowanie tego leku skutkuje nabyciem odporności bakterii na antybiotyk, przez co stanie się on bezużyteczny.
Penicylina – skutki uboczne
Stosowanie penicyliny może powodować wystąpienie reakcji niepożądanych, jednak na ogół nie są one groźne i wynikają z podrażnień spowodowanych miejscowym działaniem leku. Niemal wszystkie skutki uboczne terapii określa się mianem alergii na penicylinę. Stan ten dotyczy około 10% populacji.
Najczęściej występują dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak:
Objawy te wynikają z bezpośredniego podrażnienia błony śluzowej żołądka, mogą więc wystąpić po doustnym podaniu leku. Przyczyną ich jest również dysbakterioza spowodowana zaburzeniami fizjologicznej flory bakteryjnej układu pokarmowego.
Po podaniu domięśniowym objawy niepożądane związane z reakcją alergiczną występują bardzo rzadko, ponieważ tylko u 0,1-0,3% populacji. Obejmują halucynacje, pobudzenie ruchowe, parestezje, a także splątanie, czemu towarzyszy wzrost ciśnienia tętniczego oraz tachykardia.
Antybiotyki z grupy penicylin uznaje się za najbezpieczniejsze wśród poznanych dotychczas antybiotyków, gdyż organizm człowieka toleruje je w największym stopniu. Jednakże mogą być bardzo groźne dla osób uczulonych na penicylinę oraz jej pochodne.
Dawkowanie penicyliny
Penicylina stosowana zarówno doustnie, jak i domięśniowo powinna być przyjmowana pod nadzorem lekarza. Dobiera on rodzaj podania leku w zależności od zapotrzebowań pacjenta (przykładowo, benzylopenicylina benzatynowa może być stosowana wyłącznie domięśniowo), a także dawkę. Dawka zależy od ciężkości zakażenia i rodzaju odpowiedzialnych za ten stan bakterii oraz wieku, masy ciała i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Penicylina – przeciwwskazania
Do stosowania penicyliny praktycznie nie ma żadnych przeciwwskazań – jedynym przeciwwskazaniem bezwzględnym jest nadwrażliwość na penicylinę lub jej pochodne. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku chorób o podłożu alergicznym, a także w astmie oskrzelowej, niewydolności serca i nerek oraz podczas jednoczesnego stosowania leków moczopędnych.
Bibliografia
- Kozińska A., Sitkiewicz I., „Nowe” i „stare” antybiotyki – mechanizmy działania i strategie poszukiwania leków przeciwbakteryjnych, Problemy Nauk Biologicznych, 1/2017.
- Ubysz J., Tobiasz E., Penicylina – pleśń która ratuje życie, Analit, 2/2016.
- Łata A., Barg W., Rola penicylin w antybiotykoterapii – skuteczność i bezpieczeństwo stosowania „starych” antybiotyków, Zakażenia XXI Wieku, 2/2019.
Polecane produkty:
|
Probiotyki - naturalne kultury bakterii
Probiotyki bioalgi to żywe, naturalne i specjalnie wyselekcjonowane kultury bakterii, które uzupełniają dietę w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Bifidum ... Zobacz więcej... |
