Konflikt panewkowo-udowy (FAI)

Konflikt panewkowo-udowy (FAI) wyjaśnia przyczyny rozwoju zmian zwyrodnieniowych u młodych osób z prawidłową budową stawów biodrowych i prawidłowym rozkładem sił śródstawowych. Jest jedną z możliwych przyczyn dolegliwości bólowych w stawie biodrowym w tej grupie osób. Zjawisko opisał po raz pierwszy Ganz i współpracownicy w 2003 roku. Zdefiniował je jako powtarzający się stan nieprawidłowego kontaktu panewki stawu biodrowego z okolicą szyjkowo-głowową kości udowej, co prowadzi do zmian degeneracyjnych chrząstki stawowej i obrąbka.

Konflikt panewkowo-udowy (FAI) – charakterystyka

Uszkodzenie obrąbka stawowego i chrząstki stawowej powstaje w wyniku powtarzalnych ruchów w stawie biodrowym, a nie z powodu znacznego obciążenia osiowego. Podczas ruchu (szczególnie zgięcia i rotacji) guzek kości udowej uderza o obrąbek panewki i/lub sąsiadującą powierzchnię stawową. W efekcie zjawisko to prowadzi do powstawania zmian zwyrodnieniowych.

Do rozwoju FAI mogą predysponować także:

• choroba Perthesa;
• zmiany patologiczne w obrębie chrząstki stawowej;
• przebyte urazy (np. złamanie szyjki głowy kości udowej).

Objawy

Głównym objawem dolegliwości jest ból w pachwinie, znacznie rzadziej z tyłu lub bocznie oraz ograniczona ruchomość w stawie biodrowym. Objawy mogą się nasilać podczas wstawania po długim siedzeniu. Niekiedy staw biodrowy może przeskakiwać lub częściowo się zablokować z powodu uszkodzeń jego obrąbka. Pozostałe objawy:

• ból nasila się podczas wykonywania sportów wymagających częstych rotacji wewnętrznych i zginania;
• ból dolnego odcinka kręgosłupa lub w obrębie uda;
• usztywnienie stawu biodrowego w końcowej fazie;
• zniekształcenie głowy i panewki (struktury nie pasują do siebie) w zaawansowanej postaci choroby.

Pacjenci zgłaszający się z takimi objawami często nie mają historii urazowej.

Rozpoznanie

W badaniu można posłużyć się trzema popularnymi testami:

1. FADIR – uważany za najbardziej czuły i specyficzny. Pacjent leży na plecach, a fizjoterapeuta zgina staw kolanowy do 90 stopni, rotuje go wewnętrznie i wykonuje przywiedzenie. Test uznaje się za dodatni gdy wywołuje ból w pachwinie.
2. FABER – pacjent leży na plecach, fizjoterapeuta umieszcza jego stopę na przeciwnym stawie kolanowym, a następnie wywiera nacisk na kolano po stronie badanej. Jest dodatni gdy wywołuje ból w pachwinie.
3. Test tylnego konfliktu – pacjent leży na plecach, fizjoterapeuta odwodzi i rotuje zewnętrznie kończynę dolną. Test uznaje się za dodatni gdy wywołuje ból w tylno-bocznej części pośladka.

Dodatkowym potwierdzeniem FAI jest wykonanie badania rentgenowskiego (RTG).

Konflikt panewkowo-udowy – leczenie

Konflikt panewkowo-udowy może być leczony zarówno nieoperacyjne jak i chirurgiczne.

Podstawą postępowania zachowawczego jest modyfikacja stylu życia – przede wszystkim codziennej aktywności. Należy unikać skrajnych ruchów w stawie biodrowym i przyjmować niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Celem leczenia chirurgicznego jest odtworzenie prawidłowej struktury głowowo-szyjkowej, zlikwidowanie konfliktu oraz likwidacja współtowarzyszących patologii zarówno obrąbka jak i chrząstki stawowej. Wyróżnia się następujące metody inwazyjne:

• osteochondroplastyka ze zwichnięciem stawu;
• osteochondroplastyka bez zwichnięcia stawu;
• artroskopia stawu biodrowego.

Na ostateczny wynik leczenia największy wpływ ma wdrożony proces rehabilitacji. Na przestrzeni kilku lat wytworzono następujący schemat:

• pobyt w szpitalu – około 3-4 dni;
• brak zezwolenia na obciążanie kończyny – 4-6 tygodni;
• rozpoczęcie fizjoterapii – w dniu zabiegu;
• zakaz ruchów rotacyjnych na około 6 tygodni;
• wizyty kontrolne po 6 tygodniach, 3 i 6 miesiącach.

Powrót do aktywności sportowej nie jest możliwy wcześniej niż po upływie co najmniej 6 miesięcy.

Bibliografia

1. Mielnik M., Hermanson J., Wawrzynek W. (i inni) – Konflikt udowo-panewkowy jako przyczyna dolegliwości bólowych stawu biodrowego u młodych dorosłych pacjentów. Sposoby diagnozowania i leczenia z zastosowaniem technik artroskopowych, Via Medica, 17/2015.

	Kwas hialuronowy na stawy i skórę Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej...
	Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej...