Metoda Brunkow powstała w połowie lat 80. XX wieku w wyniku działalności szwajcarskiej fizjoterapeutki Roswithy Brunkow. Można ją stosować we wszystkich zaburzeniach narządu ruchu, między innymi w:
- niedowładach czy porażeniach;
- mózgowym porażeniu dziecięcym;
- uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego;
- kręczu szyi;
- chorobie Parkinsona;
- dolegliwościach bólowych dolnego odcinka kręgosłupa;
- skoliozach.
Jedynym przeciwwskazaniem do zastosowania metody Brunkow jest niewydolność krążeniowo-oddechowa. Właśnie dlatego często mówi się o jej wszechstronności.
Metoda Brunkow – założenia
Podstawowym założeniem terapii w tej metodzie jest rozpoznanie kompleksowych synergii mięśniowych, które nazywa się synergiami wstępującymi bądź zstępującymi. Autorka metody tłumaczy uaktywnianie całych taśm mięśniowych bezpośrednim sąsiedztwem przyczepu końcowego jednego mięśnia lub grupy mięśniowej spełniającej podobną funkcję z przyczepem następnych mięśni. Liczy się także bliskie położenie ośrodków sterujących ruchami sąsiednich odcinków ciała ulokowanych w OUN.
Metoda zakłada, że synergie wstępujące rozpoczynają swój bieg od grzbietowych stron palców stóp, poprzez przednie części podudzi i ud, a następnie krzyżują się ze sobą na wysokości pępka. Kończą się na wewnętrznych powierzchniach dłoni. Z kolei synergie zstępujące rozpoczynają się nad prostownikami palców rąk, przebiegają grzbietowymi częściami kończyn górnych i górnej części tułowia, krzyżują się na wysokości przejścia krzyżowo-lędźwiowego i kończą się dochodząc do podeszw stóp.
Autorka uznała, że podczas procesu wzbudzania synergii najważniejsze znaczenie ma odpowiednie ustawienie stawów:
- promieniowo-nadgarstkowego;
- skokowo-goleniowego.
Zobacz również: Stopa – stawy, więzadła i mięśnie.
Badanie
W części diagnostycznej ocenia się głównie siłę mięśniową, zakres ruchomości w stawach oraz sprawdza, czy pacjent jest w stanie przyjąć określoną pozycję wyjściową. W rezultacie otrzymuje się idealny punkt wyjścia do terapii.
Fizjoterapeuta ocenia, czy pacjent jest w stanie ustawić kończyny górne w zgięciu i odwiedzeniu, a także w pozycji pośredniej między rotacją zewnętrzną a wewnętrzną w stawach ramiennych.
Jeśli badanie wykaże, że nie jest on w stanie przyjąć wymaganych pozycji, zadaniem terapeuty jest ustawienie tych pozycji w sposób bierny.
Terapia
Każde ćwiczenie w metodzie Brunkow składa się z kilku etapów:
- ustawienie pozycji wyjściowej;
- rozpoczęcie ćwiczenia – następuje od części obwodowych ciała do bliższych;
- maksymalne oporowanie;
- powrót do pozycji wyjściowej – rozluźnienie zawsze rozpoczyna się od części bliższych ciała, a kończy na obwodowych;
- odpoczynek, czyli rozluźnienie całego ciała.
Pojedyncze ćwiczenie trwa kilkanaście sekund przy 6-7 sekundowym wytrzymaniem fazy maksymalnego oporowania. W ciągu dnia czas zajęć nie przekracza 20 minut (na początku do 5 minut dziennie). Przerwy pomiędzy poszczególnymi ćwiczeniami mają na celu przywrócenie i wyrównanie tempa oddechu.
Zobacz również: Ćwiczenia oddechowe w rehabilitacji.
W sytuacjach znacznego osłabienia poszczególnych grup mięśniowych autorka metody zaleca wykorzystanie różnorodnych bodźców ekstero- i proprioceptywnych. Są nimi:
- krótkie, lekkie i szybkie rozcieranie na małej powierzchni opuszkami palców;
- długie, lekkie i wolne rozcieranie na małej powierzchni płasko ułożoną dłonią;
- długie, lekkie i wolne głaskanie dużej powierzchni ciała płasko ułożoną dłonią;
- krótkie i mocne rozcieranie w kierunku dośrodkowym pojedynczych pasm mięśniowych;
- ucisk z jednoczesnym potrząsaniem w okolicy przyczepów mięśni oraz więzadeł za pomocą dwóch palców.
Zobacz również: Propriocepcja – dlaczego jest tak ważna w fizjoterapii.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zembaty A., Kinezyterapia, Tom II, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.