Sarkolema (inaczej: sarkolemma) to błona komórkowa miocytu, czyli podstawowej komórki budulcowej tkanki mięśniowej. Tworzy wpuklenia do wnętrza tej komórki w postaci poprzecznych kanalików T. Jej poszczególne części pełnią rolę błony postsynaptycznej.
Sarkolema – co to jest?
Kanaliki T są rurkowatymi wpukleniami sarkolemy, które przebiegają poprzecznie w stosunku do miofilamentów na granicy każdego prążka A i prążka I. W efekcie utworzona zostaje w sarkoplazmie gęsta sieć kanalików, docierająca do każdego sarkomeru. W towarzystwie kanalików T biegną natomiast cysterny brzeżne, będące wyspecjalizowaną częścią siateczki sarkoplazmatycznej gładkiej otaczającej każdą miofibrylę. Cysterny brzeżne mają zdolność do gromadzenia jonów wapnia dzięki pompie wapniowej wmontowanej w błonę cystern, a także zdolność uwalniania jonów wapnia, ponieważ w ich błonie znajdują się również kanały wapniowe. Otwierają się poprzez depolaryzację błon kanalików T.
Zobacz również: Włókno mięśniowe.
Znaczenie sarkolemy
Można stwierdzić, że sarkolema pełni istotną rolę w skurczu każdego mięśnia. Warto przedstawić to nieco bliżej. Bodziec nerwowy w postaci uwolnionej w płytce motorycznej acetylocholiny powoduje depolaryzację sarkolemy. Rozchodzi się ona po całej sarkolemie i obejmuje także kanaliki T. To zaś powoduje otwarcie kanałów wapniowych cystern brzeżnych i ponad 1000-krotny wzrost stężenia jonów wapnia na obszarze cytoplazmy.
W dalszej kolejności jony wapnia łączą się z troponiną, która przemieszcza tropomiozynę i odsłania miejsca wiążące miozynę na aktynie. Obie głowy miozyny rozkładają ATP, dzięki czemu wykonują naprzemienne ruchy i głowy miozyny mogą przemieszczać się po aktynie. To podstawa skurczu każdego mięśnia poprzecznie prążkowanego.
Polecane produkty:
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Brzozowski T., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2019.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.