Śpiączka ketonowa może wystąpić w przebiegu cukrzycy każdego typu. Śmiertelność wynosi od 5 do 10% przypadków, jest więc stanem zagrażającym życiu pacjenta. Główną przyczyną śpiączki ketonowej jest kwasica ketonowa.
Przyczyny
Kwasica ketonowa rozwija się wskutek bezwzględnego lub względnego niedoboru insuliny, współistniejącego ze zwiększeniem stężeń antagonistycznych w stosunku do insuliny hormonów katabolicznych.
Wyróżnia się następujące czynniki predysponujące do wystąpienia patologii:
- zakażenia bakteryjne, zwłaszcza ropne;
- choroby układu sercowo-naczyniowego o ostrym przebiegu, takie jak zawał serca czy udar mózgu;
- zapalenie trzustki;
- przerwanie insulinoterapii (często wskutek zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego powodujących wstrzymanie się od przyjmowania posiłków);
- zbyt późne rozpoznanie cukrzycy;
- wszystkie stany powodujące gwałtowne zwiększenie zapotrzebowania organizmu na insulinę.
W efekcie niedoboru insuliny dochodzi do nadmiernego wytwarzania glukozy w wątrobie w wyniku glukoneogenezy oraz nasilonej lipolizy z powstawaniem ciał ketonowych. Skutkami tego są:
- utrata glukozy z moczem;
- diureza osmotyczna;
- odwodnienie;
- zaburzenia elektrolitowe (zwłaszcza hiperkaliemia, przy współistniejącym wewnątrzkomórkowym niedoborze potasu);
- kwasica metaboliczna.
Nieleczona lub nieprawidłowo leczona kwasica ketonowa prowadzi do śpiączki – całkowitej utraty świadomości chorego w efekcie powikłań chorobowych.
Objawy
Objawy kwasicy ketonowej dzieli się na podmiotowe i przedmiotowe. Wśród podmiotowych znajdują się głównie:
- nadmierne pragnienie;
- suchość w jamie ustnej;
- wielomocz;
- osłabienie, przewlekłe uczucie zmęczenia i nadmierna senność;
- zaburzenia świadomości prowadzące do śpiączki;
- zawroty i bóle głowy;
- nudności i wymioty;
- ból brzucha lub w okolicy klatki piersiowej.
Z kolei do objawów przedmiotowych można zaliczyć:
- obniżenie ciśnienia tętniczego;
- tachykardię;
- przyspieszenie i pogłębienie oddechów (po pewnym czasie zauważa się jednak ich spłycenie);
- objawy odwodnienia;
- osłabienie odruchów ścięgnistych;
- zapach acetonu z ust;
- zaczerwienienie twarzy;
- zmniejszenie napięcia gałek ocznych;
- zwiększone napięcie powłok brzusznych.
W przypadku śpiączki ketonowej i kwasicy ketonowej w badaniach pomocniczych diagnozuje się hiperglikemię powyżej 22,2 mmol/l i kwasicę metaboliczną – pH krwi tętniczej wynosi mniej niż 7,25. Dodatkowo można wykryć obecność ciał ketonowych w moczu i surowicy.
Biorąc pod uwagę wszystkie wspomniane objawy jakie wykazuje śpiączka ketonowa, podczas diagnostyki należy ją zróżnicować z ketonową kwasicą alkoholową, ketozą głodową czy kwasicą mleczanową.
Śpiączka ketonowa – leczenie
Leczenie obejmuje następujące elementy:
- nawodnienie;
- zmniejszanie hiperglikemii;
- wyrównanie zaburzeń elektrolitowych;
- leczenie przyczynowe.
Pacjentowi należy przetoczyć 5,5-6,5 l płynów. Zmniejszanie hiperglikemii obejmuje insulinoterapię dożylną – wykonuje się zarówno początkowe, pojedyncze wstrzyknięcia, jak również wlewy ciągłe. W przypadku zaburzeń elektrolitowych należy w szczególności unormować poziom potasu i wodorowęglanu sodu.
Pacjent powinien znajdować się pod stałą obserwacją. Co kilka godzin sprawdza się bowiem między innymi bilans płynów, temperaturę ciała czy stężenie poszczególnych minerałów.
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |