Algodystrofia kończyny górnej nazywana jest często zespołem bark-ręka ze względu na specyficzne objawy. Schorzenie stanowi jedną z postaci klinicznych odruchowej dystrofii współczulnej w obrębie kończyny górnej i występuje najczęściej u osób powyżej 35. roku życia. Można zatem wywnioskować, że ma związek z osłabieniem mechanizmów przystosowawczych układu nerwowego. Zwiększająca się co roku liczba pacjentów z objawami zespołu bark-ręka wskazuje na pilną potrzebę pogłębiania wiedzy medycznej na ten temat.
Przyczyny
Powstanie zespołu bark-ręka jest uzależnione od jednoczesnego zaistnienia u chorego 3 czynników, do których zalicza się:
- Stałe miejsce bólu.
- Wrodzoną predyspozycję.
- Nieprawidłowe utrwalenie się odruchów współczulnych.
Należy również wyjaśnić, że pożyteczny w ostrej fazie pourazowej kurcz współczulny przestaje spełniać swoją rolę w momencie kiedy dochodzi do zdrowienia uszkodzonych tkanek. Dlatego to bodziec współczulny wygasa powodując rozszerzenie naczyń, co jest z kolei niezbędne do procesu naprawczego.
W przypadku algodystrofii kończyny górnej bodziec współczulny nie wygasa. Dodatkowo nie wiadomo dlaczego się nasila i wywołuje hiperwspółczulny stan w tkankach na obwodzie kończyny.
Bodźce wywołujące proces chorobowy wychodzą z różnych zmienionych tkanek. W efekcie pobudzają one receptory obwodowe i powodują zaburzenia naczyniowo-ruchowe. Miejscem wyjścia patologicznego bodźca mogą być:
- bolesna blizna;
- skaleczenie;
- ukłucie;
- naciągnięcie więzadeł lub torebek stawowych palców.
Za najczęstszą przyczynę uznaje się urazy barku, obręczy barkowej, szyi i okolicy górnego otworu klatki piersiowej. Natomiast nieco rzadziej urazy na obwodzie kończyny.
Objawy
Zdecydowana większość chorych wykazuje objawy biologicznej małowartościowości czy nieprzystosowania. Nasilenie objawów jest różne, natomiast wspólne jest to, że zapoczątkowane objawy tworzą błędne koło zazębiających się i wzajemnie uwarunkowanych dolegliwości. Ich zaostrzenie niejednokrotnie przynoszą nieprzemyślane działania lecznicze (najczęściej z dziedziny fizykoterapii).
Zespół bark-ręka objawia się nieproporcjonalnymi do urazu zmianami obiektywnymi, takimi jak:
- ból i przeczulica bólowa;
- obrzęk, sztywność stawowa i przykurcze;
- przebarwienia skóry;
- labilność naczyniowo-ruchowa;
- nadmierna potliwość skóry z czasem przechodząca w jej zupełne przesuszenie;
- zaburzenia temperatury ciała;
- zmiany troficzne skóry i deformacje paznokci;
- demineralizacja i zrzeszotnienie kości.
Specyfika algodystrofii kończyny górnej polega na tym, że oprócz dolegliwości bólowych i ograniczeń ruchów barku istnieje narastająca dysfunkcja samej ręki, która z kolei objawia się postępującym obrzękiem oraz sztywnością palców.
Przebieg choroby
Zespół bark-ręka przebiega w trzech etapach:
- Okres ostry – w którym występują bóle barku i ramienia oraz bolesny obrzęk i sztywność ręki i palców. Trwa od 3 do 6 miesięcy.
- Okres dystroficzny – ma podobny czas trwania, charakteryzuje się stopniowym ustępowaniem dolegliwości bólowych i obrzęku. Ograniczenia ruchomości i zgięciowe ustawienie palców zostają.
- Zanik – cechuje się zaawansowanymi zmianami odżywczymi ręki oraz rozlanymi bólami barku. Dodatkowo występuje blade lub sinawe zabarwienie skóry ręki z ogniskami przeczulicy.
Algodystrofia kończyny górnej – leczenie
Kluczem do efektywnego leczenia choroby jest:
- określenie postaci choroby oraz jej okresu;
- ustalenie zajętych struktur anatomicznych;
- wykrycie czynnika przyczynowego.
W okresie ostrym bezwzględnym przeciwwskazaniem jest ciepło, ponieważ zwiększa przemianę materii i zakwaszanie tkanek. W efekcie nasila ból. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest stosowanie krioterapii, która działa znieczulająco. Konieczne jest również zaprzestanie wykonywania ćwiczeń, niekiedy warto unieruchomić lub odpowiednio ułożyć kończynę górną.
W okresie dystroficznym i zanikowym wskazane są zabiegi powodujące przekrwienie, np. okłady parafinowe, promieniowanie podczerwone, kąpiele borowinowe, diatermia krótkofalowa czy prądy diadynamiczne. Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest tutaj masaż ręki, ponieważ wzmaga kurcz włośniczek i upośledza ukrwienie kończyny.
Bibliografia
- Armfield D., Medycyna sportowa, Współczesne metody diagnostyki i leczenia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Dziak A., Tayara S., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2000.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
