Mięsień skroniowy (łac. musculus temporalis) należy do grupy mięśni żucia i jest on wśród nich najsilniejszy.
Mięśnie żucia
To cztery pary mięśni, których czynność polega wyłącznie na poruszaniu żuchwy celem chwytania, przecinania i rozcierania pożywienia, co w mowie potocznej nazywa się żuciem. Mięśnie te wykonują swe czynności poprzez:
- obniżanie i unoszenie żuchwy;
- wysuwanie i cofanie jej;
- ruchy boczne żuchwy.
Mięśnie żucia tworzą jednak nie tylko jedną wspólną grupę czynnościową, ale także rozwojową, ponieważ pochodzą z mięśniówki I łuku skrzelowego i są zaopatrzone nerwem tego łuku.
Topografia
Powierzchnia wewnętrzna mięśnia skroniowego ściśle przylega do ściany kostnej dołu skroniowego, do której przylegają również nerwy i naczynia skroniowe głębokie. Jedynie w dolnej czwartej części kieruje się do obu mięśni skrzydłowych i do mięśnia policzkowego oraz styka się z poduszeczką tłuszczową policzka. Poniżej graniczy z łukiem jarzmowym.
Mięsień skroniowy – budowa
Omawiany mięsień jest największy i najsilniejszy w swojej grupie. Leży w dole skroniowym, który całkowicie wypełnia. Posiada kształt wachlarza, którego rączka odpowiada wyrostkowi dziobiastemu żuchwy, a podstawa kieruje się ku górze i do tyłu.
przyczep początkowy (pp):
Mięsień skroniowy rozpoczyna się na:
- kresie skroniowej dolnej;
- ścianie przyśrodkowej dołu skroniowego, aż do grzebienia podskroniowego;
- powierzchni wewnętrznej powięzi skroniowej;
- łuku jarzmowym.
Następnie przednie włókna mięśnia przebiegają pionowo, a tylne niemal zupełnie poziomo. Wszystkie zbiegają się ku dołowi i przechodzą w płaskie, silne ścięgno.
przyczep końcowy (pk):
Dalej, ścięgno to kierując się do wewnątrz od łuku jarzmowego, kończy się na wyrostku dziobiastym żuchwy, obejmując go obustronnie.
Ze względu na to, że włókna mięśniowe rozpoczynają się zarówno na kości, jak i na powięzi, dochodzą więc z obu stron pierzasto do ścięgna, które w znacznej części mięśnia znajduje się wewnątrz niego. W efekcie mięsień skroniowy składa się z wielkiej liczby włókien i ma duży przekrój fizjologiczny.
Mięsień skroniowy – czynność
Włókna poziome tylnej części mięśnia skroniowego cofają wysuniętą żuchwę i ta część mięśnia działa przeciwnie w stosunku do mięśnia skrzydłowego bocznego. Wszystkie włókna całego mięśnia skroniowego kurcząc się podnoszą żuchwę i obracają nieco na zewnątrz, a także zaciskają zęby.
Działanie mięśnia jest największe z chwilą zamykania się szczęk. Jest ono również wtedy, kiedy zęby przylegają do siebie, włókna mięśniowe nie są maksymalnie skrócone i mogą jeszcze dalej się kurczyć. Właśnie na tym zjawisku opiera się istota żucia.
Podsumowując, mięsień skroniowy jest najsilniejszym mięśniem żucia. Podczas swojej pracy można zaobserwować go poprzez skórę w okolicy skroniowej.
Zobacz również: Rozluźnianie mięśni – szczęka i żuchwa.
Unaczynienie mięśnia skroniowego
Unaczynienie mięśnia skroniowego pochodzi od:
- tętnic skroniowych głębokich;
- gałęzi tętnicy szczękowej;
- tętnicy skroniowej środkowej, która jest odgałęzieniem tętnicy skroniowej powierzchownej.
Unerwienie mięśnia skroniowego
Unerwienie mięśnia skroniowego pochodzi od nerwów skroniowych głębokich (od trzeciej gałęzi nerwu trójdzielnego).
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
