Mięsień przywodziciel wielki (łac. musculus adductor magnus) jest najgłębiej położonym przywodzicielem i jednocześnie jednym z największych mięśni ciała. Pod względem masy jedynie nieznacznie ustępuje mięśniowi pośladkowemu wielkiemu.
Topografia
Przednia powierzchnia mięśnia przywodziciela wielkiego przykryta jest mięśniem przywodzicielem krótkim, mięśniem przywodzicielem długim oraz mięśniem krawieckim. Wytwarza ona ścianę przyśrodkową kanału przywodzicieli.
Tylna powierzchnia graniczy z grupą mięśni tylnych uda. Bezpośrednio na tej powierzchni biegnie gruby pień nerwu kulszowego, przykryty dodatkowo tylną grupą mięśni.
W ścięgnie końcowym, na przyczepie na kresie chropawej, widać kilka mniejszych otworów. Stanowią one miejsca przebiegu naczyń krwionośnych z przedniej strony uda na tylną. Można zatem stwierdzić, że cała grupa tylna uda zaopatrywana jest przez naczynia ze strony przedniej.
Mięsień przywodziciel wielki – budowa
Mięsień przywodziciel wielki posiada kształt szerokiego trójkąta, którego ścięty wierzchołek kieruje się ku kości kulszowej i kości łonowej. Z kolei szeroka podstawa tego trójkąta biegnie wzdłuż całej długości kresy chropawej, aż do nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej.
pp:
mięsień rozpoczyna się na powierzchni przedniej gałęzi dolnej kości łonowej i gałęzi kości kulszowej, a także na stronie bocznej guza kulszowego.
Linia przyczepów początkowych tworzy łuk. Włókna górne mięśnia przebiegają prawie poziomo od kości łonowej do górnej trzeciej części wargi przyśrodkowej kresy chropawej kości udowej. Bardzo często oddzielają się one od reszty mięśnia i tworzą osobną część zwaną przywodzicielem najmniejszym.
pk:
włókna środkowe biegną skośnie ku dołowi i przyśrodkowo, przyczepiając się do wargi przyśrodkowej kresy chropawej poniżej poprzednich.
Włókna dolne natomiast stopniowo zstępują coraz bardziej stromo i tworzą samodzielny brzusiec. Następnie przechodzi on w silne, okrągłe ścięgno (tzw. ścięgno przywodziciela), które można wyczuć przez skórę. Przyczepia się ono do guzka przywodziciela tuż powyżej nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej.
Czynność mięśnia przywodziciela wielkego
Jak wskazuje nazwa, jest on przywodzicielem – najsilniejszym w ciele człowieka. Jego działanie w tym ruchu jest niemal dwukrotnie silniejsze w porównaniu z mięśniem przywodzicielem długim i trzykrotnie silniejsze w porównaniu z mięśniem przywodzicielem krótkim.
Ponadto część mięśnia przyczepiająca się do kresy chropawej rotuje udo zewnętrznie. Z kolei część przyczepiająca się do nadkłykcia przyśrodkowego z położenia odwróconego obraca udo do wewnątrz. W rotacji wewnętrznej wspomagany jest przez blaszkę ścięgnistą kanału przywodzicieli, łączącą go z głową przyśrodkową mięśnia czworogłowego uda.
Należy także wspomnieć, że przywodziciel wielki jest silnym prostownikiem stawu biodrowego. W tym ruchu przewyższa pod względem siły działania wszystkie inne prostowniki, z wyjątkiem mięśnia pośladkowego wielkiego. Część mięśnia rozpoczynająca się do przodu od osi poprzecznej stawów biodrowych nieznacznie zgina biodro.
Przywodziciel wielki nie tylko przyczynia się do określonych ruchów kończyną, ale także wspomaga utrzymanie pionowej postawy ciała i równowagi, ponieważ stabilizuje chwiejną postawę stojącego człowieka.
Unaczynienie
Unaczynienie tego mięśnia pochodzi od tętnicy zasłonowej oraz tętnic przeszywających.
Unerwienie
Unerwienie zależy od części mięśnia. Część przyczepiająca się do kresy chropawej unerwiana jest przez gałąź tylną nerwu zasłonowego, część dochodząca do nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej przez nerw piszczelowy.
Mięsień przywodziciel wielki – ćwiczenia
Utrzymywanie mięśni przywodzicieli uda w odpowiedniej kondycji i sprawności jest niezwykle ważne, ponieważ to właśnie te mięśnie stabilizują postawę, a także umożliwiają wykonywanie szeregu czynności jak np. jazda konno czy rowerem.
Bardzo istotne są ćwiczenia wzmacniające, jednak nie należy pomijać również tych rozciągających, które zapewnią elastyczność poszczególnym mięśniom, poprawią ich ukrwienie i zmniejszą ryzyko kontuzji. Poniżej przedstawiono przykład ćwiczenia wzmacniającego oraz rozciągającego, które można wprowadzić do własnego zestawu ćwiczeń.
- Ćwiczenie wzmacniające – pozycja wyprostowana lewym bokiem do ściany, w lekkim rozkroku. Przed osobą ćwiczącą postawiona duża piłka treningowa, przyłożona do ściany. Następnie osoba ta ma za zadanie zgiąć lekko prawą nogę w stawie kolanowym i stawie biodrowym i kostką przyśrodkową tej nogi oraz całym podudziem wciskać piłkę w ścianę.
- Ćwiczenie rozciągające – pozycja stojąca, szeroki rozkrok, przeniesienie ciężkości masy ciała na stronę niećwiczoną, aby rozciągnąć tę, która była wzmacniana.
Polecane produkty:
Pistolet do masażu
Pistolet do masażu KICA to wysokiej jakości, bardzo lekkie, a zarazem wydajne urządzenie. Odpowiedni program pozwala dopasować się do indywidualnych potrzeb m.in. sportowców, fizjoterapeutów, a także osób zmagających się z różnego rodzaju bólami. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
- Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.